หลับตา

ขณะที่หลับตาแล้วเห็นภาพ เห็นสีได้หรือ? ขณะที่หลับตาเป็นจิตเห็นได้หรือ? ขอเรียนถามต่อค่ะ

ลองพิจารณาจากชีวิตจริงดูนะคะ

เวลาหลับ แล้วฝันว่า เห็นสิ่งต่างๆ ในความฝันต่างกับขณะที่ เห็นแล้วคิดว่าเห็นอะไร ตอนที่ตื่น หรือไม่ อย่างไรคะ เวลาที่ฝันเห็นสิ่งต่างๆ นั้นเป็นความคิด จากสิ่งที่เคยจำได้ หรือเปล่าคะ ลองหลับตาลง แล้วลองพิจารณาดูว่าอะไรกำลังปรากฏ ให้จิตรู้ในขณะนั้นบ้างคะ

ขออนุโมทนา

แล้วขอเชิญทุกท่านร่วมสนทนากันต่อไป เพื่อความรู้ที่เป็นประโยชน์ต่อไปนะคะ

ขอสนทนาต่อกับความเห็นที่ ๒ ครับขณะที่เราลืมตา มีแสงสว่างเห็นภาพต่างๆ แต่ถ้าไปในที่มืดไม่มีแสงเลย ตาก็เห็นแต่ความมืด ขณะที่หลับตา หรือมีคนมาปิดตาเรา ตาก็เห็นความมืด หรือขณะหลับตาในสถานที่มีแสงสว่างมากๆ กลางแดดจ้า หรือใช้ไฟส่องที่ตา ตาก็จะเห็นแสง สรุปคือ ความมืด แสงลางๆ ที่ตาเห็นเป็นสี หรือรูปารมณ์ทั้งหมดแต่ไม่ได้เห็นภาพเป็นรายละเอียด ส่วนสภาพที่เห็น เป็นจิต ดังนั้นขณะหลับตาจิตเห็นก็เกิดได้ครับ

ขออนุโมทนาค่ะ

ขอเรียนถามอาจารย์ PRACHERN.S จากการอ่านสนทนาข้อคิดเห็นที่ 4 และได้ทดลองหลับตา จักรู้ว่า ขณะที่หลับตาในที่มืด ก็จะมีแต่ความมืด ถ้าหลับตาที่ที่มีแสงจ้า ก็จะมีความสว่าง คือเป็นสิ่งที่เป็นจริงตามที่ได้ศึกษามาใช่ไหมคะ ว่าแท้จริงแล้วตา (จักขุปสาท) จิตเห็นรูปารมณ์เป็นสีเท่านั้น หลังจากเห็นแล้วคิดนึกทางใจต่อให้รู้ถึงสิ่งที่ปรากฏทางตาว่ามีรูปร่างสัณฐานอย่างใด เป็นสิ่งใดใช่ไหมค่ะ

ถูกแล้วครับ

สิ่งที่กำลังปรากฏ เป็นเพียงสิ่งที่ปรากฏ แต่จิตคิดถึงรูปร่างสันฐาน เป็นสิ่งต่างๆ

ขอบคุณ และอนุโมทนา ค่ะ

ขออนุโมทนากับทุกๆ ท่าน จากข้อความด้านบน สรุปว่า ขณะที่หลับตาจิตเห็นสีเป็นจิตประเภทหนึ่ง ขณะที่จิตคิดนึกเป็นเรื่องราวก็เป็นอีกประเภทหนึ่ง (หมายเอาขณะหลับตา) ใช่ไหมครับ

ขออนุโมทนาครับ

ไม่ใช่เพียงขณะหลับตาครับ ขณะนี้นี่เอง กำลังเห็นหรือกำลังคิดนึก ปริยัติแสดงไว้ว่าจิตเห็นกับจิตที่คิดนึกทางใจ เป็นจิตคนละประเภทกัน เกิดต่างวาระกัน ไม่เกิดพร้อมกันแต่การจะรู้ความจริงที่มากกว่าขั้นศึกษาตามเรื่องราวของธรรมนั้น ต้องเป็นไปในขณะที่สติปัฏฐานเกิดครับ ถ้าสติปัฏฐานไม่เกิด โลกทางตาก็ยังปรากฏเหมือนกับว่าเห็นตลอดไม่รู้ว่าคิดนึกเกิดตอนไหน เหมือนปนกับโลกอื่นๆ ด้วย เช่น แข็งหรือเสียงปรากฏ ฯลฯ เหตุนี้ การพิสูจน์ความจริงที่กล่าวมา จึงยังเป็นขั้นของการคิด พิจารณาตาม เพื่อให้ได้เหตุผลที่ถูกต้องตามธรรมที่ได้เรียนในขั้นเข้าใจครับ แต่ยังไม่ใช่การระลึกรู้ว่าเป็นธรรมจริงๆ เหมือนอย่างในขณะสติปัฏฐานเกิด ถ้าสติไม่เกิด การพิสูจน์ก็เป็นเราพิสูจน์ แยกก็เป็นเราแยก หลับตาก็เป็นเราหลับตา มืดก็เป็นเราเห็นความมืด สว่างก็เป็นเราเห็นความสว่าง คิดว่าเป็นจิตก็เป็นเราคิดว่าเป็นจิต จนกว่าสติปัฏฐานจะเกิดแล้วระลึกรู้ได้ว่าเป็นธรรม ไม่ใช่เราครับ

ขออนุโมทนาครับ

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

ขณะที่เห็น เป็นจิตเห็น รูปเห็นไม่ได้เพราะไม่ใช่สภาพรู้ ขณะที่เห็น ต้องมีสิ่งที่ถูกเห็น สิ่งที่ถูกเห็นเป็นรูป ยังไม่มีรูปร่างเป็นเพียงสีเท่านั้น คนที่หลับตา ตาไม่บอด ย่อมต่างกับคนตาบอด เพราะคนตาบอด จักขุปสาทไม่เกิด ก็ไม่มีทางเกิดจิตเห็นได้เลย ต่างกับคนที่ตาไม่บอด แม้หลับตาก็ยังเห็นสี จิตเห็นย่อมเกิดขึ้นได้ครับ

ขออนุโมทนา

อุทิศกุศลให้สรรพสัตว์

สาธุ

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาครับ