ชื่อว่า จิต เพราะ อรรถว่า คิด

ชื่อว่า "จิต" เพราะอรรถว่า คิด อธิบายว่า รู้อารมณ์ หรือ รู้แจ้งอารมณ์

รูป คิดไม่ได้ ไม่สามารถรู้อารมณ์ได้ ส่วนจิตเป็นสภาพที่รู้แจ้งอารมณ์ที่ปรากฎคือ รู้

ลักษณะต่างๆ ของอารมณ์ต่างๆ ที่ปรากฎไม่ว่าจะเป็นทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น​ ทางกาย ทางใจ เช่น จิตเห็นเกิดขึ้นรู้เพียงสิ่งที่ปรากฎทางตาคือ สีต่างๆ จิตได้ยินเกิดขึ้นรู้เสียง ท่านอาจารย์กล่าวว่าถ้าศึกษาเรื่องใดก็ควรศึกษาเรื่องนั้นๆ ให้เข้าใจไม่ปะปนกับเรื่องอื่นเช่น กำลังศึกษาเรื่องอรรถของจิตว่า คิด ก็หมายความว่าเป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์ จิตเห็นก็รู้แจ้งในอารมณ์ที่กำลังปรากฎคือเห็นสีสันต่างๆ จิตได้ยินก็รู้แจ้งเสียงที่กำลังปรากฎ เป็นต้น ส่วนจิตคิดเกิดขึ้นทางใจ​ รู้อารมณ์ที่เป็นเรื่องราวสมมติบัญญัติ