ผู้ตกอยู่ในอำนาจของมาตุคาม [มุทุปาณิชาดก]

[เล่มที่ 58] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก เล่ม ๓ ภาค ๔ - หน้าที่ 106

ชนผู้ตกอยู่ในอำนาจของมาตุคาม ถึงมีกำลังก็เป็นผู้หมดกำลัง แม้มีเรี่ยวแรงก็เสื่อมถอย มีตาก็เป็นคนตาบอด. ชนผู้ตกอยู่ในอำนาจของมาตุคาม ถึงมีคุณความดีก็หมดคุณความดี แม้มีปัญญาก็เสื่อมถอย เป็นผู้ประมาท ติดพันอยู่ในบ่วง มาตุคามย่อมปล้นเอาการศึกษาเล่าเรียน ตบะ ศีล สัจจะ จาคะ สติ และมติความรู้ของตนผู้ประมาท เหมือนพวกโจรคอยดักทำร้ายในหนทาง. ย่อมทำยศ เกียรติ ฐิติ ความทรงจำ ความกล้าหาญ ความเป็นพหูสูต และความรู้ของตนผู้ประมาทให้เสื่อมไป เหมือนไฟผู้ชำระทำของฟืนให้หมดไปฉะนั้น.