ต่างกันที่อารมณ์และระดับขั้นของปัญญา

การเจริญสมถภาวนาและการเจริญวิปัสสนาภาวนา ต่างกันที่อารมณ์และระดับขั้นของปัญญา

สมถภาวนา มีอารมณ์ที่มหากุศลญาณสัมปยุตตจิต พิจารณาแล้วสงบ จนตั้งมั่นแน่วแน่ที่อารมณ์นั้นอารมณ์เดียว

วิปัสสนาภาวนา มีปรมัตถอารมณ์ คือ นามธรรมและรูปธรรมที่เกิดขึ้นปรากฏแล้วดับไป เป็นอารมณ์ที่มหากุศลญาณสัมปยุตตจิต เริ่มสังเกตพิจารณาทีละอารมณ์บ่อยๆ เนืองๆ จนรู้ว่าเป็นสภาพธรรมแต่ละอย่าง ที่ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน

ผลของสมถภาวนา ทำให้เกิดเป็นพรหมบุคคลในพรหมภูมิ ผลของวิปัสสนาภาวนา ทำให้ปัญญารู้แจ้งสภาพธรรมตามความเป็นจริงและดับกิเลสเป็นสมุจเฉทตามขั้นของโลกุตตรมัคคจิตซึ่งมีพระนิพพานเป็นอารมณ์ จนถึงอรหัตตมัคคจิตซึ่งดับกิเลสหมดไม่เหลือเลย จึงดับสังสารวัฏฏ์ ไม่เกิดอีกเลย

ดาวน์โหลดหนังสือ --> ปรมัตถธรรมสังเขป