การเจริญสติ...เพื่อเลิกสิ่งเสพติดได้ไหม

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ท่านผู้ฟัง ถ้าเราติดกาแฟ หรือ ติดยาดม จะเจริญสติ เพื่อให้เลิกสิ่งเหล่านี้ สิ่งเหล่านี้จะเป็นกิเลสหรือเปล่า

ท่านอาจารย์ ถ้าติดกาแฟ หรือติดยาดม จะเจริญสติเพื่อให้เลิกกาแฟ หรือเลิกยาดมหรือคะ ผล คือ เลิกกาแฟ เลิกยาดมหรือว่า ผล คือ รู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง ความรู้ ละกิเลส ตามกำลังของความรู้ผู้ที่เลิกสิ่งที่เคยติด เช่น กาแฟ เลิกได้โดยไม่เจริญสติปัฏฐาน ก็มี ผู้ที่เจริญสติปัฏฐาน แล้วเลิกสิ่งที่เคยติดได้ ก็มี แต่ต้องเกิดปัญญารู้ลักษณะของสภาพธรรมตามความเป็นจริงด้วย

ท่านผู้ฟัง เรื่องติดบุหรี่ ผมอายุ ๘๒ ติดมา ๖๐ ปี และตอนหลังๆ หมอพูดว่าติดแล้วจะเป็นมะเร็ง เราเองก็รู้ ว่าจะเป็นมะเร็ง เคยอดมาหลายหนแล้ว แต่มันยังงี้ครับ ในฐานะที่ผมว่าความ ผมอดอยู่ได้ตั้ง ๕-๖ วัน แต่ลูกความเขาซื้อมาให้เรา ห่อ ๒ ห่อ ก็เลยกลับมาสูบอีก มันเป็นอย่างนี้ รวมความว่า จิตใจมันอ่อน ไม่เข้มแข็งเรื่องละไม่ได้ เพราะ ความไม่เข้มแข็งก็อย่างอาจารย์ว่า มันไม่รู้จริง และ มันรู้ไม่ทั่ว เขาบอกว่าจะเป็นมะเร็ง เราก็คิดเสียว่า มันอาจจะไม่เป็นนะมันเป็นเสียอย่างนี้ ทั้งนี้ทั้งนั้น ไม่ใช่อะไรหรอก เพราะใจมันไม่เข้มแข็ง ใจมันอ่อนถ้าใจแข็ง เหล้า หรืออะไรๆ ก็เลิกได้ทั้งนั้นแหละ

ท่านอาจารย์ นี่เรื่องของอะไรคะ โทษของบุหรี่ ละโทษไม่ได้แน่ บุหรี่ ไม่มีเจตนาจะให้ใครติด นี่แน่นอน เพราะฉะนั้น ลองหาสาเหตุที่แท้จริง ว่า นี่น่ะ เกิดขึ้นเพราะสาเหตุอะไร

ท่านผู้ฟัง เราเอง

ท่านอาจารย์ กิเลส แน่นอนที่สุด

ท่านผู้ฟัง กิเลสล่ะ ใช่แน่ เพราะมันครอบจักรวาลทั้งสิ้น

ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้น จะเห็นได้ถึงกำลังของกิเลส บุหรี่ ไม่มีตัวอิทธิพลของบุหรี่ ไม่มีเจตนาที่จะชักชวนให้ใครมายินดีในรส ในกลิ่นของบุหรี่ แน่นอนที่สุด เป็นเพราะกิเลสซึ่งมีอยู่ ที่ทำให้พอใจ ในกลิ่น ในรส อย่างแรง และท่านผู้ฟังจะเห็นจริงๆ ว่าต้องอาศัย "ความรู้" เท่านั้น ที่จะดับกิเลสทั้งหมดได้ ทุกคนอยากจะละกิเลสเหลือเกิน เวลานี้ ถ้าถามดู ว่าอยากหมดโลภ หมดโกรธ หมดหลง เพราะอะไร จึงอยากหมดโลภ หมดโกรธ หมดหลง เพราะเห็นว่า โลภ โกรธ หลง มีโทษทุกคนบอกได้ ว่า โลภะ โทสะ โมหะ มีโทษ อย่างนั้นๆ อยากละให้หมด อย่างนั้นๆ แล้วละได้ไหม ถ้าไม่รู้จริง

เพราะฉะนั้น จึงขึ้นอยู่กับ "ความรู้จริง" ว่า ความรู้จริง หมายถึง การประจักษ์แจ้ง ในลักษณะของสภาพธรรมตามความเป็นจริงอย่างนี้ จึงชื่อว่า รู้จริง แต่ถ้าเพียงรู้ หรือเพียงเข้าใจ หรือเพียงคิด ว่ามีโทษอย่างนั้น อย่างนี้ก็ไม่สามารถที่จะละกิเลสได้

ท่านผู้ฟัง กำลังใจ ในการที่จะเลิกบุหรี่ หรือ เลิกกาแฟ อะไรอย่างนี้ บางคนใจอ่อน บางคนใจแข็ง แล้วจะทำยังไงละครับ ผมคิดว่า ความรู้อย่างเดียว คงไม่พอแน่ อันนี้เกี่ยวกับพลังใจสามัญชนทั่วไป มันแพ้เรื่องใจ เรื่องพลังใจนี้ ผมขอทราบจากอาจารย์ด้วย ว่า มีจริงหรือไม่ครับ คนใจอ่อน คนใจแข็ง มันมีอยู่จริงๆ หรือไม่ครับ อันนี้ เพราะว่า ทุกคนก็พยายามเรียนรู้เรื่อง สภาพจิต นักจิตวิทยาทั้งหลายเชื่อว่า มีแน่ๆ แต่เราแพ้กันที่กำลังใจใช่ไหม

ท่านอาจารย์ กำลังใจ หมายถึง สภาพของจิต ที่ต่างกัน ตามการสะสมที่เรียกว่า คนใจอ่อน หรือ คนใจเข้มแข็ง ใจเด็ดเดี่ยว เป็นลักษณะของ สภาพจิตซึ่งต่างกันไปตามการสะสม ถ้าพูดถึงเรื่องการที่จะเลิกสูบบุหรี่ได้ เพราะกำลังใจเพราะว่า เป็นผู้ที่สะสมมาที่จะเป็นผู้ที่มีจิตใจที่มั่นคงจึงเข้าใจว่า สามารถที่จะใช้กำลังใจหรือความมั่นคงของจิต ที่ทำให้เลิกบุหรี่ได้ แต่ถึงจะเลิกสูบบุหรี่ได้ แล้วเลิกสิ่งอื่นๆ ได้ไหม เลิกการติดในรูป รส กลิ่น เสียง โผฏฐัพพะ อื่นๆ ด้วยได้ไหม

ถ้าไม่ใช่ "ปัญญาที่อบรมเจริญจนคมกล้า" ถึงจะเลิกสูบบุหรี่ได้ ก็ไม่เลิกอื่นถึงจะเอากำลังใจไหนๆ มา เพื่อที่จะเลิกกิเลสได้จนหมดนั้นเป็นไปไม่ได้ การอบรมเจริญปัญญาให้คมกล้า เท่านั้นจึงจะดับกิเลสได้

แนวทางเจริญวิปัสสนา โดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ถอดเทป โดยคุณย่าสงวน สุจริตกุล

ขออนุโมทนา