เสน่ห์อินเดีย 18 มูลคันธกุฎีวิหาร สารนาถ
มูลคันธกุฎีวิหาร สารนาถ
วันศุกร์ที่ 20 ก.พ. 52 ออกจากโรงแรมแต่เช้า เพื่อไปกราบนมัสการพระบรมสารีริกธาตุ ณ มูลคันธกุฎีวิหาร สมาคมมหาโพธิแห่งประเทศอินเดีย เมืองสารนาถ (เดิมชื่ออิสิปตนมฤคทายวัน) ซึ่งห่างจากโรงแรม ๑๒ กม. พระมูลคันธกุฎีวิหาร สารนาถ เป็นสถานที่ท่านอนาคาริก ธัมมปาละ ดำเนินการก่อสร้างเพื่อประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ ในหนังสือ “เกี่ยวกับอินเดีย” มีข้อความโดยย่อว่า เมื่อรัฐบาลอินเดียประกาศว่า จะมอบพระบรมสารีริกธาตุซึ่งขุดค้นพบที่เมืองโบราณตักกสิลา และที่ภัตติโปรลุ แคว้นมัดราสให้แก่สมาคมมหาโพธิ โดยมีข้อแม้ว่า สมาคมจะต้องสร้างพระวิหารสำหรับประดิษฐานพระสารีริกธาตุที่เหมาะสมที่กัลกัตตา ที่สารนาถ และที่ตักกสิลา ซึ่งตรงกับความประสงค์ของท่าน เมื่อสร้างวิหารแห่งแรกที่กัลกัตตาสำเร็จลงแล้ว และได้รับพระบรมสารีริกธาตุไปประดิษฐานเรียบร้อยแล้ว ท่านจึงเริ่มสร้างมูลคันธกุฎีที่สารนาถต่อไปด้วยความยากลำบาก และทำพิธีเปิดและประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุในวันที่ ๑๑ พ.ย. ๒๔๗๔
ในวันนั้นท่านได้กล่าวว่า “หลังจากได้ถูกเนรเทศออกไปเป็นเวลานานถึง ๘๐๐ ปี ชาวพุทธทั้งหลายก็ได้กลับคืนมายังพุทธสถานอันเป็นที่รักของตนอีก ... เป็นความปรารถนาของสมาคมมหาโพธิที่จะมอบพระธรรมคำสอนอันเปี่ยมด้วยพระมหากรุณาของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้แก่ประชาชนชาวอินเดียทั้งมวล ไม่เลือกชาติชั้นวรรณะ และลัทธินิกาย ... ข้าพเจ้ามั่นใจว่า ท่านทั้งหลายจะพร้อมใจกันเผยแพร่ “อารยธรรม” ของพระตถาคตเจ้านี้ไปให้ตลอดทั่วทั้งอินเดีย” รถแล่นออกจากตัวเมือง ผ่านเจาขัณฑีสถูป สถานที่ที่พระพุทธองค์พบพระปัญจวัคคีย์ครั้งแรกหลังตรัสรู้ ผ่านธัมเมกขสถูป สถานที่แสดงปฐมเทศนา แล้วก็ถึงมูลคันธกุฏีวิหาร ที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ พวกเราเข้าไปในวิหาร ท่านอาจารย์เข้าไปอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุ จากห้องประดิษฐานที่อยู่ใต้ฐานพระประธานปรากฏปฐมเทศนาที่จำลองมาจากของจริงที่อยู่ในพิพิธภัณฑ์ พระท่านให้พวกเราชมอย่างใกล้ชิดและเทินศีรษะทุกคนจนครบ หลังจากนั้นก็แจกผ้าคล้องคอ พระพุทธรูปปางปฐมเทศนา ลูกประคำ และน้ำมนต์แก่ทุกคน
พระมูลคันธกุฎีวิหาร สารนาถ เป็นสถานที่ท่านอนาคาริก ธัมมปาละดำเนินการ ก่อสร้างเพื่อประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ
“ หลังจากได้ถูกเนรเทศออกไปเป็นเวลานานถึง ๘๐๐ ปี ชาวพุทธทั้งหลายก็ได้ กลับคืนมายังพุทธสถานอันเป็นที่รักของตนอีก ... "
ท่านอนาคาริก ธัมมปาละ ท่านได้กระทำมหากุศลอันยิ่งใหญ่ไว้ในพระพุทธ-ศาสนา ท่านเปรียบเสมือนกับพระเจ้าอโศกมหาราชในยุคก่อน ขอกราบอนุโมทนาในกุศลอันยิ่งใหญ่ของท่านอนาคาริก ธัมมปาละ