ปัญญาจะเกิดขึ้นได้ต้องรักษาศีลและทำสมาธิก่อนหรือไม่
ศีล สมาธิ และปัญญา ทั้งสามอย่างนี้ต้องควบคู่กันไปหรือไม่ ปัญญาจะเกิดขึ้นได้ต้องรักษาศีล และทำสมาธิก่อนหรือไม่ เป็นคำสอนที่ถูกต้องหรือไม่ กรุณาช่วยให้ความกระจ่างและความเข้าใจที่ถูกต้อง
ปัญญาจะเกิดขึ้นด้วยการฟังพระธรรม (ฟังด้วยดีย่อมได้ปัญญา) สมาธิเกิดกับจิตทุกขณะ ผู้ที่มีปัญญาย่อมเห็นคุณของกุศลทุกประการ ย่อมให้ทาน รักษาศีล และอบรมเจริญปัญญา เป็นผู้ไม่ประมาท ฉะนั้น ในชีวิตประจำวันของผู้ศึกษาพระธรรมย่อมเป็นผู้มีปกติเจริญกุศลทุกประการ ไม่มีกิจที่จะต้องมาจัดลำดับว่า ศีลก่อน สมาธิก่อน ปัญญาภายหลัง แต่การศึกษาให้มีความเข้าใจในพระธรรมคำสอนเป็นสิ่งสำคัญ ถ้าไม่เข้าใจไปรักษาศีล ก็เป็นตัวเรา ทำสมาธิก็ไม่ทราบว่าเป็นมิจฉาสมาธิ หรือว่าเป็นสัมมาสมาธิ อีกอย่างหนึ่งขณะที่สติปัฏฐานเกิดขึ้น มีทั้งศีล สมาธิ และปัญญา
ปัญญาขั้นศีลและขั้นสมาธิไม่สามารถดับกิเลสได้ แต่ปัญญาระดับสติปัฏฐานเป็นปัญญาที่รู้ความเป็นจริงของสภาพธรรมะ จึงสามารถดับกิเลสได้เป็นสมุจเฉท การอบรมปัญญาความเห็นถูกว่าไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ตัวตน เราเขา เป็นเพียงจิต เจตสิกและรูป จะทำให้เราเริ่มเข้าใจความเป็นอนัตตามากขึ้นๆ เมื่อปัญญานำ ไม่ต้องห่วงเรื่องศีลและสมาธิ เพราะปัญญาเป็นปัจจัยให้อบรมบารมีทั้ง ๑๐ ได้ยิ่งๆ ขึ้น
