เรารู้ความคิดหรือความรู้สึกของคนอื่นได้จริงๆหรือไม่
จากการศึกษาเข้าใจว่าทางตา หู จมูก ลิ้น และกายนั้นมีรูปธรรมเป็นอารมณ์เท่านั้น
ไม่มีนามธรรมเป็นอารมณ์เลย แต่ในชีวิตประจำวันนั้นเรามักคิดว่าได้พบกับผู้คนมาก
มาย และยังได้แลกเปลียนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน หรือรับรู้ความรู้สึกของผู้อื่นได้
ว่าคนนี้กำลังโกรธ กำลังเสียใจ กำลังอิจฉา หรือท่านผู้นั้นเปี่ยมไปด้วยเมตตา ท่าน
ผู้นี้ทรงปัญญา
คำถามก็คือ ในเมื่อเราไม่มีอภิญญาจิตที่รู้วาระจิตของผู้อื่นได้ แล้วจะรู้ความคิด
หรือความรู้สึก (ที่เป็นนามธรรม) ของคนอื่นได้จริงๆ หรือไม่ หรือทั้งหมดเป็นเพียง
ความคิดของเราที่ไม่มีส่วนแห่งความจริงอยู่เลย
ขอขอบคุณและอนุโมทนาคำตอบของอาจารย์ prachern.s ครับ
เมื่อได้อ่านคำตอบแล้ว ทำให้ผมรู้สึกอรรศจรรย์ใจอย่างยิ่งที่ได้ทราบว่า เรารู้โลก
ภายนอก (ทางปัญจทวาร) ได้เฉพาะรูปธรรมเท่านั้น แต่การรับรู้เหล่านั้นกลับเป็นปัจจัย
ให้เกิดอกุศลจิตได้ต่างๆ นาๆ ตามประสาของปุถุชน หรืออาจทำให้เกิดกุศลจิตขั้น
โลกุตรก็ได้หากได้ยินได้ฟังเสียงแห่งพระธรรม และมีการพิจารณาประพฤติปฏิบัติตาม
นอกจากนี้ ความเข้าใจที่มั่นคงว่า เรารับรู้โลกภายนอกได้เฉพาะรูปธรรม ซึ่งเป็น
สภาพที่ไม่รู้อะไร ไม่มีเจตนาใดๆ เจือปนอยู่ ทำให้เข้าใจว่าเมื่อมีการรับรู้รูปธรรมทาง
ตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น และทางกายแล้ว เกิดกุศลจิตหรืออกุศลจิตตามมา ก็เป็น
เพราะการสะสมของแต่ละบุคคล จะไปโทษผู้อื่นไม่ได้เลย
ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกท่านครับ
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสก-เอกาทสกนิบาต เล่ม ๕ - หน้าที่ 171 สาริปุตตสูตร
ว่าด้วยภิกษุพึงเป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของตน ณ ที่นั้นแล ท่านพระสารีบุตรเรียกภิกษุทั้งหลายว่า ดูก่อนท่านผู้มีอายุทั้งหลาย ภิกษุเหล่านั้นรับคำท่านพระสารีบุตรแล้ว ท่านพระสารีบุตรได้กล่าวว่า ดูก่อนท่านผู้มีอายุทั้งหลาย ถ้าว่าภิกษุไม่เป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของผู้อื่นไซร้ เมื่อเป็นอย่างนั้น ภิกษุนั้นพึงศึกษาว่าเราจักเป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของตน ดูก่อนท่านผู้มีอายุทั้ง-หลาย ท่านทั้งหลายพึงศึกษาอย่างนี้แล.
อุทิศกุศลให้สรรพสัตว์