จำวัดที่ผิดพระวินัย [มหาวิภังค์]

พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ ปฐมภาค เล่ม ๑ ภาค ๑- หน้าที่ ๘๖๐

ภิกษุเปิดประตูจำวัดตลอดคืน ลุกขึ้นแล้วในเวลารุ่งอรุณ ไม่เป็นอาบัติ.

แต่ถ้าตื่นแล้วหลับซ้ำอีกเป็นอาบัติ.

ส่วนภิกษุรูปใดกำหนดไว้ทีเดียวว่า เมื่อรุ่งอรุณแล้วจักลุกขึ้น ไม่ได้ปิดประตูจำวัดตลอดคืน แต่ลุกขึ้นทันตามกำหนดนั่นเอง ภิกษุรูปนั้น เป็นอาบัติทีเดียว.

ส่วนในอรรถก ถามหาปัจจรีท่านกล่าวไว้ว่า เมื่อจำวัดด้วยอาการอย่างนั้น ไม่พ้นจากทุกกฏเพราะไม่เอื้อเฟื้อ

ส่วนภิกษุใด รักษา (พยาบาล) ภิกษุอาพาธ เป็นต้น หลายราตรีทีเดียว หรือเดินทางไกล มีร่างกายอิดโรยทั้งวัน นั่งบนเตียงแล้ว พอยกเท้ายังไม่พ้นจากพื้นดินเลย ก็จำวัดหลับ เพราะอำนาจความหลับ (ครอบงำ) ภิกษุนั้นไม่เป็นอาบัติ

ถ้าเธอก้าวลงสู่ความหลับทั้งไม่รู้สึกตัว พอยกเท้าขึ้นเตียง ก็เป็นอาบัติทีเดียว. เมื่อนั่งพิงหลับไปไม่เป็นอาบัติ

อีกอย่างหนึ่งภิกษุรูปใด เดินจงกรมด้วยตั้งใจว่า จักบรรเทาความง่วง แล้วล้มลง รีบลุกขึ้นทันที, แม้ภิกษุรูปนั้นก็ไม่เป็นอาบัติ

ส่วนภิกษุรูปใด ล้มลงแล้ว นอนอยู่ในสถานที่นั้นนั่นเองไม่ยอมลุกขึ้น ภิกษุรูปนั้น เป็นอาบัติ

ถามว่า ใครพ้น (จากอาบัติ) ใครไม่พ้น