พืชของสงฆ์ [มหาวิภังค์]

[เล่มที่ 3] พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ ปฐมภาค-ทุติยภาค เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้าที่ ๖๓๔

ลักษณะทั้ง ๕ ประการนี้ ย่อมไม่ควรในการปลุกเพื่อประโยชน์แก่การสงเคราะห์ตระกูล เพื่อประโยชน์แก่การบริโภคผล

กิจ ๒ อย่างคือ อกัปปิยโวหารและกัปปิยโวหาร เท่านั้น ไม่ควร

กิจ ๓ อย่างนอกนี้ ควรอยู่ แต่ในมหาปัจจรีท่านกล่าวว่า แม้กัปปิยโวหาร ก็ควร และการปลูกใด ย่อมควรเพื่อประโยชน์แก่การบริโภคของตน การปลูกนั้นก็ควรเพื่อประโยชน์แก่บุคคลอื่น แก่สงฆ์ หรือแก่เจดีย์ด้วย แต่การใช้ให้ปลูกเพื่อต้องการอาราม เพื่อต้องการป่าและเพื่อต้องการร่มเงาเพียงเป็นอกัปปิยโวหารอย่างเดียว ไม่สมควร ที่เหลือ ควรอยู่ และมิใช่จะควรแต่กิจที่เหลืออย่างเดียว ก็หามิได้ แม้การทำเหมืองให้ตรงก็ดีการรดน้ำที่เป็นกัปปิยะก็ดี การทำห้องอาบน้ำแล้วอาบเองก็ดี และการเทน้ำล้างมือ ล้างเท้าและล้างหน้าลงในที่ปลูกต้นไม้นั้นก็ดี อย่างใดอย่างหนึ่ง สมควรอยู่

แต่ในมหาปัจจรีและในกุรุนที ท่านกล่าวว่าแม้จะปลูกเอง ในกัปปิยปฐพี ก็ควร ถึงแม้จะบริโภคผลไม้ที่ปลูกเองหรือใช้ปลูกเพื่อประโยชน์แก่อารามเป็นต้น ก็ควร ในการเก็บเองและในเพราะการใช้ให้เก็บผลไม้ แม้ตามปกติก็เป็นปาจิตตีย์