กามวิถี
ได้อ่านเรื่องวิถีจิต ในกามวิถี อธิบายว่าในกามวิถีจิต มีอารมณ์ที่เป็นอดีต อนาคต
ปัจจุบัน และกาลวิมุตติอารมณ์ ขอเรียนถามว่า คำว่าอดีต หมายถึงขณะที่ล่วง
ภังคขณะแล้ว ปัจจุบัน คือ ขณะที่กำลังปรากฏอยู่ ส่วนอารมณ์ที่เป็นอนาคต
คือที่ยังมาไม่ถึงนั้นจะปรากฏเป็นอารมณ์ได้อย่างไรค่ะ
ปัจจุบัน อนาคต และ กาลวิมุตติ ซึ่งการรู้นั้นก็มีหลายลักษณะ เช่น รู้โดยเป็นเรื่องราวของตัวธรรมะ หรือ รู้ตัวธรรมะนั้นจริงๆ อนึ่งในชีวิตประจำวันของเรานั้นความคิดก็เป็นไปทั้งอดีตและอนาคตเป็นส่วนใหญ่ เช่น คิดถึงรสอาหารวันพรุ่งนี้ คิดถึงเสียงที่จะได้ฟังคืนนี้ คิดถึงสีดอกไม้ที่จะไปท่องเที่ยวเดือนหน้า คิดถึงอากาศร้อนในเดือนเมษา เป็นต้น ดังนั้นเมื่อว่าโดยรวม โดยกว้างๆ สิ่งที่เราคิดถึงนั้นจริงๆ แล้วก็คืออารมณ์ในอนาคต ที่เราจะเห็น จะได้ยิน นั่นเอง อารมณ์ในอดีตก็เช่นกัน ความจริงตัวสภาพธรรมที่เป็นอารมณ์เมื่อเช้าหรือเมื่อวานนั้นดับไปหมดแล้ว เมื่อจิตนึกถึงสภาพธรรมใด ชื่อว่า มีอารมณ์เป็นอดีต..
ขอเรียนถามว่า กาลวิมุตติอารมณ์ หมายถึงอารมณ์ที่ไม่ใช่ ทางตา หู จมูก ลิ้น
กาย และใจ คือหมายความว่าไม่เป็นวิถีจิต ตามเข้าใจ อารมณ์มีสอง คือ ปรมัตถ์
และบัญญัติ กาลวิมุตติอารมณ์ สามารถเป็นได้ทั้งสองอย่างหรือไม่ค่ะ ขอขอบคุณ
วิทยากรทุกท่านที่ให้ความรู้ ถึงแม้ว่าได้รับคำเตือนอยู่เสมอว่า คำถามในลักษณะ
อย่างนี้ ไม่เกิดประโยชน์อะไร
กาลวิมุตติอารมณ์ ควรจะหมายถึงปรมัตถ์และบัญญัติด้วย
แต่กาลวิมุตติ ขั้นกามาวจรต้องเป็นปรมัตถ์เท่านั้น ส่วนมหคตจิตมีได้ทั้ง ๒ ครับ
ในมหคตจิต คือ อัปปนาวิถี กล่าวว่ามีได้เฉพาะอดีตอารมณ์ และกาลวิมุตติ
อารมณ์เท่านั้น สงสัยตรงที่ว่าอดีตอารมณ์หมายถึงอย่างไร