ที่พักและเสบียงในการเดินทางไกล
คนเดินทางไกลต้องมีที่พักริมทางเพื่อให้ร่างกายได้พักผ่อนจากความเมื่อยล้า และเสบียงที่ใช้ให้มีกำลังเดินทางต่อไป เราทุกคนเดินทางกันดารอันแสนไกลในสังสารวัฏฏ์ เคยได้พักจากอกุศลที่เกิดเกือบทุกขณะหรือไม่ มีเสบียงที่จะให้มีกำลังเดินไปอย่างมีความสุขหรือไม่ ที่พัก คือ ปัญญา ที่ทำให้จิตได้พักจากอกุศลธรรม เมื่อมีปัญญาแล้ว กุศลจิตและกุศลกรรมก็เกิดตามมา เป็นเสบียง ให้ผลเป็นวิบากที่เป็นสุข ทำให้สามารถเดินทางกันดารอันแสนไกลนี้ได้ ดังนั้น จึงต้องฟังพระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงไว้โดยละเอียดให้เข้าใจ เพื่อให้เกิดปัญญา ซึ่งเป็นที่พักทางใจ เป็นที่ให้เกิดเสบียงต่อไป
(สรุปจากการสนทนากับท่านอาจารย์ วันที่ ๑๙ เม.ย. ๒๕๕๒)
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๔ - หน้าที่ 11
"บัดนี้ ท่านเป็นผู้มีวัยอันชรานำเข้าไปแล้ว, เป็นผู้เตรียมพร้อม เพื่อจะไปสำนักของพระยายม อนึ่ง แม้ที่พักในระหว่างทางของท่าน ก็ยังไม่มี, อนึ่ง ถึงเสบียงทางของท่าน ก็หามีไม่, ท่านนั้นจงทำที่พึ่งแก่ตน, จงรีบพยายาม จงเป็นบัณฑิต ท่านเป็นผู้มีมลทินอันกำจัดได้แล้ว ไม่มีกิเลสเพียงดังเนินจักไม่เข้าถึงชาติชราอีก. " ชีวิตของสัตว์โลกย่อมมีความตายเป็นที่สุด ไม่มีใครรู้ว่าความตายจะมีวันไหน เมื่อบุคคลตายไปย่อมไม่มีใครนำสิ่งใดติดตามตัวไปได้ นอกจากกุศลและอกุศลกรรมที่ทำไว้ คนที่เดินทางพอจะมีที่พักระหว่างทางได้เพื่อทำกิจธุระ แต่ผู้ที่จะจากไปสู่ความตาย ไม่สามารถขอให้พักหยุดรอก่อนแม้สักนาทีเดียว เพื่อที่จะให้ทานทำบุญ แต่ความตายย่อมพรากเขาไป เสบียงทางที่จะติดตามไปได้คือกุศลกรรมที่ทำไว้ จึงไม่ประมาทในการเจริญทุกๆ ประการ อบรมปัญญาเพราะไม่มีสิ่งใดที่จะเป็นที่พึ่งได้นอกจากกุศลธรรมและปัญญาที่อบรมเจริญดีแล้ว
ขออนุโมทนาบุญครับ
อุทิศกุศลให้สรรพสัตว์
การศึกษาธรรมคือการเดินทาง กุศลที่ได้กระทำแล้วเหมือนสบียง ขณะที่จิตเป็นกุศลคือการพักผ่อน ปัญญาที่เจริญแล้วเหมื่อนเข็มทิศ ที่ช่วยให้เดินถูกทางและเป็นอาวุธในการที่จะผ่านอุปสรรคครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
"แม้ที่พัก ในระหว่างทาง ของท่าน ก็ยังไม่มี"
พวกคนเดินทาง ย่อมพักทำกิจนั้นๆ ในระหว่างทางได้ฉันใด; คนไปสู่ปรโลกย่อมพักอยู่ฉันนั้นไม่ได้ เพราะคนไปสู่ปรโลกไม่อาจเพื่อจะกล่าวคำเป็นต้นว่า “ท่านจงรอสัก ๒-๓ วัน, ข้าพเจ้าจะให้ทานก่อน จะฟังธรรมก่อน” ก็บุคคลเคลื่อนจากโลกนี้แล้วย่อมเกิดในปรโลกทีเดียว, คำนั่นพระศาสดาตรัสหมายเอาเนื้อความนี้ ...
(จาก ... พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๔ - หน้าที่ ๑๑ -๑๒)
พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงตลอด ๔๕ พรรษานั้น เป็นเครื่องเตือนพุทธบริษัททุกกาลสมัย ถ้าไม่ได้ฟังพระธรรมที่พระองค์ทรงแสดง การที่จะเป็นผู้มีความเข้าใจถูกเห็นถูก ซึ่งจะเป็นไปเพื่อความเจริญขึ้นของกุศลธรรมทั้งหลาย (เสบียงสำหรับเดินทางในสังสารวัฏฏ์) ย่อมจะเป็นไปไม่ได้
ดังนั้น ในแต่ละวันจึงควรที่จะเป็นโอกาสของการอบรมเจริญปัญญา สะสมความเข้าใจถูก เห็นถูกไปตามลำดับ เพราะเหตุว่า ความเข้าใจที่ถูกต้องนี้เอง จะเป็นเครื่องชำระล้างขัดเกลากิเลสทั้งหลาย ขัดเกลาความไม่รู้ให้ออกไปจากจิตใจได้อย่างแท้จริง ในทางตรงกันข้าม ถ้าปล่อยให้ชีวิตในแต่ละวันดำเนินไปโดยที่ไม่ได้อบรมเจริญปัญญา โดยที่ไม่ได้สะสมเสบียงในการเดินทางคือกุศลทั้งหลาย เลย กล่าวได้ว่าเป็นการดำเนินชีวิตที่เต็มไปด้วยความประมาทมัวเมา
เมิ่อวันสุดท้ายของภพนี้ชาตินี้มาถึง ก็จะจากโลกนี้ไปโดยที่ไม่สามารถจะขอร้องเพื่อที่จะพักสำหรับการเจริญกุศลได้เลย จึงต้องจากไปด้วยความเป็นผู้ไม่มีที่พึ่ง มีแต่จะเต็มไปด้วยกิเลสอกุศลประการต่างๆ เพิ่มมากขึ้น ยังวนเวียนอยู่ในสังสารวัฏฏ์อย่างไม่มีวันจบสิ้น (การเดินทางไกลคือสังสารวัฏฏ์ เป็นทุกข์ ถ้าหากว่าไม่ได้อบรมเจริญปัญญาแล้ว จะถึงความพ้นทุกข์ได้อย่างไร)
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
การสะสมปัญญาและการเจริญกุศลทั้งหลายเป็นเสบียงในภพหน้า โจร หรือไฟ ก็ลักไปไม่ได้ค่ะ
สังสารวัฏฏ์นี้ไม่มีที่พักถาวรให้กับผู้ใด จึงไม่ควรจะติดข้อง พอใจ ในความสงบของกุศลเล็กๆ น้อยๆ ชั่วคราว กุศลขั้นทานก็เกิดแล้วดับ กุศลที่ประกอบด้วยปัญญาก็เกิดแล้วดับ เราอาจจะรู้สึกว่าขณะที่กุศลเกิด เสมือนกับจะพักจากอกุศลนาน แต่ความจริงแล้ว ก็พักเพียงชั่วคราวเท่านั้น พอกุศลดับ จิตก็เป็นไปกับอกุศลอีกมาก เหตุนี้ หนทางจึงยังอีกไกลจริงๆ อริยทรัพย์เท่านั้น เป็นทรัพย์ที่ประเสริฐสูงสุด เป็นเสบียงอันมีค่า ที่จะนำพาให้พ้นไปจากทุกข์ได้
...ขออนุโมทนาครับ
สาธุ สาธุ สาธุ อนุโมทามิ
ขอบพระคุณเป็นอย่างยิ่งค่ะ
กราบนอบน้อมพระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้นด้วยเศียรเกล้า
ยังเป็นผู้ต้องเดินทางอีกแสนไกล ทุกวันที่คงเหลือในชาตินี้ จึงเป็นเวลาที่ค่อยๆ สะสมความเข้าใจอบรมเจริญปัญญาจากการฟังพระธรรมด้วยความเคารพและอดทน
กราบบูชาพระคูณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ เป็นอย่างสูง
กราบอนุโมทนาขอบพระคุณในกุศลเจตนาของทุกท่านด้วยค่ะ
