ความแตกต่างของวิปลาส

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สนทนาธรรมที่เขาเต่า ๑ - ๔ สิงหาคม ๒๕๓๗

ท่านผู้ฟัง : พอเห็น "เครือกล้วย" เท่านั้น ก็เหลืองสวย

ท่านอาจารย์ : แต่ละคน ก็แต่ละโลกจริงๆ แต่ละจิต แต่ละการสะสม ตามวิบาก มีชีวิตเป็นไปตามกรรม ตามเหตุ ตามปัจจัย.

ท่านผู้ฟัง : แต่ละวัน แต่ละชาติ ยังมีแต่ละ "ขณะ" อีก

ท่านอาจารย์ : นั่นก็จริง แล้วก็จะจากโลกนี้ไป ขณะไหน ได้หมดเลย เพียง "แต่ละขณะ" เท่านั้น

ท่านผู้ฟัง : พอได้ยินแล้ว ยังนึกไป ว่า น่ารัก เสียอีก

ท่านอาจารย์ : วิบาก อยู่ล้อมเราไปหมดไม่ใช่เพียงแต่เสียง ทางหู แต่ สี ทางตา ก็มี แต่ "สติ" ก็ไม่ระลึก เมื่อสติไม่ระลึก ก็ไปที่ "เรื่องราว" คือ "บัญญัติ" แต่ "สติ" สามารถที่จะกลับมาระลึก และ รู้ลักษณะของสภาพธรรม ตามความเป็นจริงที่ตรงนามธรรม หรือ รูปธรรมไหน ขณะไหน ก็ได้ทั้งนั้นเพราะว่า สภาพธรรมมีอยู่แล้ว

ท่านผู้ฟัง : ถ้าหาก "จิต" ยังเห็น เป็น "เครือกล้วย" อยู่ก็เป็น "สัญญาวิปลาส"

ท่านอาจารย์ : สัญญา เกิดกับจิตทุกขณะ

ท่านผู้ฟัง : เห็น "เครือกล้วย" เหลือง ก็เป็น "ทิฏฐิวิปลาส" อีกแล้ว

ท่านอาจารย์ : ขณะนั้น เป็น "สัญญาวิปลาส" เป็น "จิตวิปลาส" ไม่ใช่ "ทิฏฐิวิปลาส" เพราะว่า ยังไม่ได้มีความเห็นผิด เรื่องเกิด เรื่องตายเรื่องโลก ฯลฯ เห็นเป็น "เรื่อง" คือ "บัญญัติ" เพียงแค่นั้นเป็น "สัญญาวิปลาส" เป็น "จิตวิปลาส" แต่ถ้าเป็น "ทิฏฐิวิปลาส" ต้องมีความเห็นผิด ในเรื่องข้อปฏิบัติที่ไม่ถูกต้อง

ขออนุโมทนา