อนิมิตตสมาธิ
เมตตา
วันที่ 25 เม.ย. 2552
หมายเลข 12060
อ่าน 1,973
[เล่มที่ 68] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค เล่ม ๗ ภาค ๑ - หน้าที่ 629
อริยมรรคสมาธิ สำเร็จด้วยวิปัสสนานั้น จึงชื่อว่า อนิมิตตสมาธิ.
อธิบายว่า สมาธิที่เว้นจากนิมิตที่เที่ยง. จริงอยู่ สมาธิ นั้นย่อมเป็นไปด้วยอาการอันเป็นไปแล้วแห่งวิปัสสนา เมื่อการออกจากมรรค เกิดแล้วด้วย ทุกขานุปัสนา เพราะวิปัสสนานั้นเป็นไปแล้ว ด้วยเป็นปฏิปักษ์ต่อความตั้งใจปรารถนา, ฉะนั้น จึงชื่อว่า อัปปณิหิตสมาธิ อธิบายว่า สมาธิที่เว้นจากความตั้งใจปรารถนา. เพราะสมาธินั้นย่อมเป็นไปด้วยอาการเป็นไปแล้วด้วยวิปัสสนา. พึงทราบว่าแม้ผลสมาธิ ๓ ก็เป็นเช่นนั้น เป็นอันท่านถือเอาด้วยสมาธิ ๓ เหล่านั้น. แต่ท่านไม่ยกประเภทของสมาธิ มีสมาธิเลวเป็นต้น เพราะโลกุตรสมาธิเป็นสมาธิประณีต.