เอกปุคคลวรรคที่ ๑๓ .. บุคคลผู้เป็นเอก
... สนทนาธรรมที่ ...
มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา
พระสูตร ที่นำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ
วันเสาร์ ๒ พ.ค. ๒๕๕๒ เวลา ๐๙:๐๐ - ๑๒:๐๐น. คือ
ว่าด้วยบุคคลผู้เป็นเอก
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ ๑๘๑
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ ๑๘๑
เอกปุคคลบาลี
เอกปุคคลวรรคที่ ๑๓
ว่าด้วยบุคคลผู้เป็นเอก
[๑๓๙] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้เอก เมื่อเกิดขึ้นในโลกย่อมเกิดขึ้นเพื่อประโยชน์เกื้อกูล เพื่อความสุขแก่ชนเป็นอันมากเพื่ออนุเคราะห์โลก เพื่ออัตถะ เพื่อประโยชน์เกื้อกูล เพื่อความสุขแก่เทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย บุคคลผู้เอกเป็นไฉน คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้เอกนี้แลเมื่อเกิดขึ้นในโลก ย่อมเกิดขึ้นเพื่อประโยชน์เกื้อกูล เพื่อความสุขแก่ชนเป็นอันมาก เพื่ออนุเคราะห์โลก เพื่ออัตถะ เพื่อประโยชน์เกื้อกูลเพื่อความสุขแก่เทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย. [๑๔๐] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ความปรากฏแห่งบุคคลผู้เอกหาได้ยากในโลก บุคคลผู้เอกเป็นไฉน คือ พระตถาคตอรหันตสัมมา-สัมพุทธเจ้า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ความปรากฏแห่งบุคคลผู้เอกนี้แลหาได้ยากในโลก.
[๑๔๑] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้เอก เมื่อเกิดขึ้นในโลกย่อมเกิดขึ้นเป็นอัจฉริยมนุษย์ บุคคลผู้เอกเป็นไฉน คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้เอกนี้แล เมื่อเกิดขึ้นในโลก ย่อมเกิดขึ้นเป็นอัจฉริยมนุษย์. [๑๔๒] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย กาลกิริยาของบุคคลผู้เอก เป็นเหตุเดือดร้อนแก่ชนเป็นอันมาก บุคคลผู้เอกเป็นไฉน คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย กาลกิริยาของบุคคลผู้เอกนี้แล เป็นเหตุเดือดร้อนแก่ชนเป็นอันมาก. [๑๔๓] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้เอก เมื่อเกิดขึ้นในโลกย่อมเกิดขึ้นเป็นผู้ไม่เป็นที่สองใคร. ไม่มีใครเช่นกับพระองค์ ไม่มีใครเปรียบ ไม่มีใครเปรียบเสมอ ไม่มีส่วนเปรียบ ไม่มีบุคคลเปรียบไม่มีใครเสมอ เสมอด้วยพระพุทธเจ้าผู้ไม่มีใครเสมอ เป็นผู้เลิศกว่าคนทั้งหลาย บุคคลผู้เอกเป็นไฉน คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัม-พุทธเจ้า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้เอกนี้แล เมื่อเกิดขึ้นในโลกย่อมเกิดขึ้นเป็นผู้ไม่เป็นที่สองใคร ไม่มีใครเช่นกับพระองค์ไม่มีใครเปรียบ ไม่มีใครเปรียบเสมอ ไม่มีส่วนเปรียบ ไม่มีบุคคลเปรียบ ไม่มีใครเสมอเสมอด้วยพระพุทธเจ้าผู้ไม่มีใครเสมอ เป็นผู้เลิศกว่าสัตว์สองเท้าทั้งหลาย.
[๑๔๔] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ความปรากฏขึ้นแห่งบุคคลผู้เอกเป็นความปรากฏแห่งจักษุใหญ่ แห่งแสงสว่างใหญ่ แห่งโอภาสใหญ่ แห่งอนุตตริยะ ๖ เป็นการกระทำให้แจ้งซึ่งปฏิสัมภิทา ๔เป็นการแทงตลอดธาตุเป็นอันมาก เป็นการแทงตลอดธาตุต่างๆ เป็นการกระทำให้แจ้งซึ่งผล คือ วิชชาและวิมุตติ เป็นการกระทำให้แจ้งซึ่งโสดาปัตติผล สกทาคามิผล อนาคามิผล อรหัตตผลบุคคลผู้เอกเป็นไฉน คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ความปรากฏขึ้นแห่งบุคคลผู้เอกนี้แล เป็นความปรากฏแห่งจักษุใหญ่ แห่งแสงสว่างใหญ่ แห่งโอภาสใหญ่ แห่งอนุตตริยะ ๖เป็นการทำให้แจ้งซึ่งปฏิสัมภิทา ๔ เป็นการแทงตลอดธาตุเป็นอันมาก เป็นการแทงตลอดธาตุต่างๆ ป็นการกระทำให้แจ้งซึ่งผล คือวิชชาและวิมุตติ เป็นการกระทำให้แจ้งซึ่งโสดาปัตติผล สกทาคามิ-ผล อนาคามิผล อรหัตตผล. [๑๔๕] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราย่อมไม่เล็งเห็นบุคคลอื่นแม้คนเดียว ผู้ยังธรรมจักรที่ยอดเยี่ยมอันตถาคตให้เป็นไปแล้ว ให้เป็นไปตามโดยชอบ เหมือนสารีบุตรนี้เลย ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สารีบุตรย่อมยังธรรมจักรที่ยอดเยี่ยม อันตถาคตให้เป็นไปแล้ว ให้เป็นไปตามโดยชอบทีเดียว.
จบ เอกปุคคลวรรคที่ ๑๓
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พร้อมทั้งพระธรรม และทั้งพระอริยสงฆ์สาวกทั้งหลายเหล่านั้น
ขออนุโมทนาค่ะ
สาธุ
ขอนอบน้อมพระสัมพุทธเจ้า ผู้ทรงสละนิพพานสุข อันมีในที่ใกล้พระหัตถ์
เมื่อครั้งยังเป็นพระสุเมธโพธิสัตว์ ทรงบำเพ็ญบารมีอันกระทำได้ยาก
ทรงยอมเวียนว่ายในสังสารวัฎฎ์ ตลอดกาลนาน แสนนาน
เพียงเพื่อช่วยให้สัตว์ทั้งหลายได้บรรลุธรรมพ้นจากทุกข์ .
ที่มา : คัมภีร์อภิธานัปปทีปิกา
เอื้อเฟื้อและแปล : ท่าน spob
คัดลอกและดัดแปลงคำแปล : suwit02
ขออนุโมทนากับท่านอาจารย์และคณะวิทยากรทุกท่าน
รวมทั้งผู้ที่มาสนทนาธรรมทุกท่านด้วยค่ะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
เอกปุคคลวรรค (ว่าด้วยบุคคลผู้เป็นเอก)
ข้อความโดยสรุป พระผู้มีพระภาค ทรงแสดงบุคคลผู้เอก (คือบุคคลคนเดียว) โดยนัยต่างๆ ดังต่อไปนี้ ๑. บุคคลผู้เอก คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เมื่อเกิดขึ้นในโลก ย่อมเกิดขึ้นเพื่อประโยชน์เกื้อกูล เพื่อความสุขแก่ชนเป็นอันมาก เป็นต้น ๒. ความปรากฏแห่งบุคคลผู้เอก คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า หาได้-ยากในโลก ๓. บุคคลผู้เอก คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เมื่อเกิดขึ้นในโลก ย่อมเกิดขึ้นเป็นอัจฉริยมนุษย์ ๔. กาลกิริยา (การตาย) ของบุคคลผู้เอก คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นเหตุเดือดร้อนแก่ชนเป็นอันมาก ๕. บุคคลผู้เอก คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เมื่อเกิดขึ้นในโลก ย่อมเกิดขึ้นเป็นผู้ไม่เป็นที่สอง ไม่มีใครเช่นกับพระองค์ ... ๖. ความปรากฏแห่งบุคคลผู้เอก คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นความปรากฏแห่งจักษุใหญ่ แห่งแสงสว่างใหญ่ แห่งโอภาสใหญ่ แห่งอนุตตริยะ ๖ เป็นต้น ๗. บุคคลผู้เอก คือ พระสารีบุตรเถระ เป็นผู้ยังธรรมจักร อันยอดเยี่ยมที่พระตถาคตให้เป็นไปแล้ว ให้เป็นไปโดยชอบ. * บทว่า เอกปุคฺคโล แปลว่า บุคคลคนเดียว. บทว่า เอโก ในคำว่า เอกปุคฺคโล นี้เป็นการกำหนดจำนวน ซึ่งมีใจความปฏิเสธคนที่ ๒ เป็นต้น * ขอเชิญคลิกอ่านความหมายของบุคคลผู้เอกเพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงเป็นบุคคลเอก ...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
สาธุ
ขอนอบน้อมพระสัมพุทธเจ้า ผู้ทรงสละนิพพานสุข อันมีในที่ใกล้พระหัตถ์
เมื่อครั้งยังเป็นพระสุเมธโพธิสัตว์ ทรงบำเพ็ญบารมีอันกระทำได้ยาก
ทรงยอมเวียนว่ายในสังสารวัฎฎ์ ตลอดกาลนาน แสนนาน
เพียงเพื่อช่วยให้สัตว์ทั้งหลายได้บรรลุธรรมพ้นจากทุกข์ .
ที่มา : คัมภีร์อภิธานัปปทีปิกา
เอื้อเฟื้อและแปล : ท่าน spob
คัดลอกและดัดแปลงคำแปล : suwit02
นอกจากพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้นใครจะเสียสละได้อย่างนี้...ไม่มีอีกแล้ว.ข้าพเจ้าผู้มีทุกข์ขอกราบขอบพระคุณ และ อนุโมทนา ในความเมตตา และ กรุณา...ของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ผู้แนะนำให้ข้าพเจ้าได้มีโอกาสทราบว่า..พระพุทธองค์ทรงสอนอะไร.
และข้าพเจ้าขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้นผู้รู้...ผู้ตื่น...ผู้เบิกบานด้วยการถึงพระรัตนตรัย เป็นสรณะ ตลอดชีวิต.
...........................
ขอบูชาคุณพระพุทธเจ้าด้วยธรรมบูชานี้เชิญคลิกอ่านที่นี่
การสรรเสริญพระพุทธเจ้าโดยคาถาที่ไม่คิดไว้ก่อน [ปโรสหัสสสูตร ]
