เมื่อไร...สัญญาจะมั่นคง

สนทนาพื้นฐานพระอภิธรรม ที่มูลนิธิฯ
วันอาทิตย์ที่ ๑๕ มี.ค. ๒๕๕๒

บุษกร สัญญาก็คือความจำ

อ.จ. มีไหมค่ะ เดี๋ยวนี้

บุษกร มีค่ะ

อ.จ. แสดงว่ามีแน่นอน แต่เพียงฟังว่ามี แต่ตัวสัญญาจริงๆ ไม่ได้รู้ว่า ไม่ใช่เรา จนกว่าจะฟังมากขึ้น เข้าใจมากขึ้น ไม่ต้องทำอะไรทั้งสิ้น เพราะไม่มีตัวตนที่จะทำอะไรได้ แต่ความเข้าใจจากการฟัง จะทำหน้าที่ของปัญญา

บุษกร ฟังในสิ่งที่มีจริงๆ เห็นก็มีจริงๆ เสียงก็มีจริงๆ กลิ่นก็มีจริง แต่ที่จะรู้จริงๆ ตรงนั้น มันแปลกตรงที่ว่า ตั้งแต่เกิดก็รู้ว่ามีเห็นจริงๆ มีเสียงจริงๆ แต่ ณ ปัจจุบันนี้มาฟังว่าสิ่งที่มีจริงๆ ตรงนี้น่ะ กลายเป็นเรื่องแปลกไป

อ.จ. เหมือนเดิม แต่เข้าใจถูกต้องไม่ใช่เรา เริ่มเข้าใจว่าไม่ใช่เรา เมื่อไร นั่นคือฟังธรรมแล้วเข้าใจ ว่าเป็นธรรม

บุษกร เมื่อจิตเห็นเกิด ขณะเดียว มีเห็น ขณะนั้นยังไม่ทันคิดอะไร ว่าเป็นเรา หรือเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด ขณะนั้นสั้นๆ

อ.จ. ไม่ต้องไปคิดว่าสั้นแค่ไหน เข้าใจลักษณะที่ปรากฎ ไม่ต้องนับขณะ เพียงปรากฎ ค่อยๆ เข้าใจว่า เพียงปรากฎให้เห็นได้เท่านั้นเอง นี่เป็นลักษณะของธรรมชนิดหนึ่ง แล้วก็มีธรรมหลายอย่าง ซึ่งไม่ได้ปรากฎให้เห็น แต่มี แต่ไม่ได้ปรากฎให้เห็น

บุษกร มีเห็นแล้วดับ แต่ไม่รู้ว่าดับ จากการศึกษารู้ว่าดับ

อ.จ. จนกว่าจะรู้

บุษกร แล้วอีกนาน มารู้แข็งอีก ข้ามไปตั้งนาน แล้วมาได้ยินเสียงอีก

อ.จ. ทุกคนก็เป็นอย่างนี้หรือเปล่าค่ะ

บุษกร แล้วปกติเป็นอย่างนี้ไปเรื่อยๆ

อ.จ. จนกว่าจะรู้ขึ้นๆ ค่ะ

บุษกร ที่เดือดร้อน เพราะเป็นอย่างนี้มาตั้งแต่เกิด แล้วอยู่ๆ ก็จะ เป็นสภาพธรรม ลักษณะตรงนี้

อ.จ. ไม่ได้บอกว่าอยู่ๆ ค่ะ เข้าใจแค่ไหน ไม่ได้ให้ไปทำอะไรค่ะ เข้าใจค่ะ เริ่มเข้าใจหรือยัง ว่าขณะนี้ สิ่งที่ปรากฎให้เห็นมีจริงๆ เพียงปรากฎให้เห็น เมื่อไรจะจำได้ เป็นสัญญาที่มั่นคง ว่าสิ่งที่ ปรากฎ เพียงปรากฎให้เห็นได้เท่านั้น ลักษณะของธรรมชนิดนี้ เพียงปรากฏให้เห็นได้

บุษกร จริง ๆ แล้ว ฟังแล้วเข้าใจค่ะ แต่ที่นี่เดือดร้อนเองว่า ทำไมไม่ต่อเนื่อง ไม่เป็นเช่นนั้น

อ.จ. นี่คือไม่เข้าใจค่ะ ว่าเป็นอนัตตา บังคับบัญชาไม่ได้

บุษกร แต่จากการฟังท่าน อ.จ. ก็ค่อยๆ เข้าใจขึ้นเรื่อยๆ ดีขึ้นมาก แต่ที่นี้ มีความรู้สึกว่ายังไม่พอค่ะ ....