เสมือนเมฆฝนใหญ่...
สนทนาธรรมที่มูลนิธิ
พระสูตร ครั้งที่ ๗๖
๑๐ มกราคม ๒๕๕๒
สุรีย์ อยาก..จะเรียนถามท่านอาจารย์ อีกสักครั้งหนึ่งว่า พาลกับ บัณฑิต สัตบุรุษโดยสภาพธรรม โดยคุณสมบัติของเขานี้ เหมือนกันไหม
อ.จ. ก็คง..ต้องกล่าวถึง ปรมัตถธรรม กุศลและอกุศล ถ้าอกุศล แล้วจะเป็นบัณฑิตไม่ได้เลย
สุรีย์ คือ..พอดี ดิฉันไปอ่านพระสูตร อัง. ปัญจกนิบาต ฉันอ่านแล้ว อาจารย์นี้ใช่ เป็นวันปีใหม่ด้วย ก็เลยอยากจะอ่านให้พวกเราฟัง ว่าใช่ หรือเปล่า ท่านแสดงว่าอย่างนี้ ดูกร..ภิกษุ คนดี (สปฺปุริสโส) หรือสัปปุรุส เมื่อเกิดมาในสกุล ย่อมเป็นไปเพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล เพื่อความสุข แก่ชนเป็นอันมาก คือ ตั้งแต่บิดามารดา จนถึงมิตรสหาย ท่านสรุปตรงนี้ ดิฉันชอบมาก ดิฉันขออวยพรท่านอาจารย์ในวันปีใหม่ เสมือนเมฆฝนใหญ่ เมื่อทำ ให้ข้าวกล้า สมบูรณ์ย่อมเป็นไป พวกเรานี้เป็นข้าวกล้านะ อาจารย์ เสมือนเมฆฝนใหญ่ ทำให้ข้าวกล้าสมบูรณ์อย่างไร สมบูรณ์เพื่อจะได้ ประโยชน์ เพื่อจะเกื้อกูลให้เรา เป็นคนดีและเพื่อความสุขแก่ชนหมู่มาก กราบท่านอาจารย์ค่ะ เพราะฉะนั้น สัตบุรุษกับ อสัตบุรุษ และพาล กับบัณฑิต ห่างกันนะค่ะ ท่านอาจารย์ไม่ได้เป็นบัณฑิต แต่เป็นสัตบุรุษ
อ.จ. กุศล..จิตและอกุศลจิต ของแต่ละบุคคล
สุรีย์ ในนี้..ท่านเขียนไว้เลย สัตบุรุษ จะไม่เบียดเบียนเขาด้วย วาจามีธรรม ที่ถูกต้องตรงตามวจีสุจริต และสุดท้ายสัตบุรุษ ต้องมี สัมมาทิฏฐิ ไม่มีความเห็นผิดเลย แม้ขณะจิตเดียวถ้าผู้นั้นมีปัญญา
อ.จ. ก็ได้..ฟังความคิดของคุณสุรีย์ แต่จริงๆ แล้วก็คือว่า ประโยชน์ของการฟังธรรมนี้ เพื่อการฟังธรรม โดยเฉพาะเราสามารถที่ จะเข้าใจในธรรมที่ผู้อื่นได้ หรือเข้าใจธรรมที่ตัวเองได้ เพราะฉะนั้นการ ฟังธรรมเพื่อเข้าใจธรรม ไม่ใช่เรื่องราว ว่าผู้นี้ผู้นั้น กล่าวอย่างนั้น แล้วจิตใจขณะนั้น เป็นอะไร ซึ่งไม่มีทางที่จะรู้ได้ ว่าผู้ที่กำลังพูดอยู่ นั้นจิตเป็นอะไร คุณอุดร จะเปิดเผยความไม่ดีของตัวเองไหม เมื่ออ่านพระสูตรนี้แล้ว รู้สึกจะทำตามไปทุกข้อที่ได้ยิน จะเปิดเผย หรือ เปล่า ค่ะ
ผู้ที่เป็นบัณฑิต แม้ไม่มีใครซักถาม ก็เปิดเผย ความไม่ดีของตัวเอง แล้วคุณอุดร จะเปิดเผยความไม่ดีของตัวเอง ไหม ต้องเพื่อประโยชน์และเป็นประโยชน์ ถ้าไม่ใช่เพื่อประโยชน์ แล้วเปิดเผยทำไม มีประโยชน์ ถ้าทำให้เกิดกุศล แต่เป็นอกุศลล่ะ ควรไหม เพราะว่าจริงๆ แล้วก็คือ ไม่ใช่เรา แต่เป็นกุศลและอกุศล ซึ่งแต่ละคนก็มี ไม่ใช่ว่าจะมีแต่เฉพาะบางคน ทุกคนที่ยังไม่ได้ ดับ อกุศล ก็ต้องมีอกุศล จะพูดเรื่องอกุศลทำไมค่ะ ก็มีกันทุกวันเยอะๆ ด้วยนะค่ะ แล้วจะไปนั่งพูดเรื่องอกุศล มีประโยชน์ไหม แต่เมื่อไหร เป็นประโยชน์ ในการที่จะให้เห็นโทษของอกุศล ไม่ว่าใครก็สมควรที่ จะกล่าว แต่ไม่ได้หมายความว่า เมื่อได้ยินอย่างนี้ก็พูด แต่เรื่องความ ไม่ดีของตัวเอง ตั้งแต่เด็กจนโต กี่วันก็มานั่งบอกคนอื่น ก็ไม่ใช่อย่างนั้น
เพราะฉะนั้น ทั้งหมดนี้ เป็นไปเพื่อประโยชน์ ก็ขอถามว่ามีใคร เป็นอกุศลจิตบ้างไหม เป็นผู้ตรง ดูหมิ่นไม่เห็นด้วย หรือว่าถึงจะ เป็นยังไงก็ไม่ควรที่จะกล่าวถึงในที่นี้ คุณอุดรก็คุยกับคุณสุรีย์ได้ แต่เวลานี้เป็นเวลาที่เราจะพูดถึงเรื่องธรรม ไม่ใช่เรื่องของบุคคล แต่ละ บุคคลด้วยธรรมเป็นธรรม เพียงแต่เรียกชื่อเป็นสมมติ มิฉะนั้นเราจะ เข้าถึงตัวจริง ที่เป็นธรรมจริงๆ ซึ่งไม่ใช่ของใคร หรือเปล่า ยกย่อง กับใคร ยกย่องเพื่ออะไร....
เวลาที่มีใครชมท่านอาจารย์ ท่านไม่เคยห้าม และท่านก็ไม่ได้แสดงความหวั่นไหวแต่ท่านจะมุ่งให้ผู้ฟังได้เข้าใจพระธรรมแล้วน้อมประพฤติปฏิบัติตาม...ตามกำลังเพื่อที่ผู้ฟังจะได้เห็นพระคุณของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าที่นับไม่ได้จริงๆ
ขอกราบอนุโมทนาท่านอาจารย์ครับ
