เหตูที่จิตจะรับรู้อารมณ์ที่ทวารใดก่อนหลัง
อยากทราบครับว่า ในกรณีที่รูปแต่ละชนิดกระทบกับปสาทรูปทั้ง 5 ทวารพร้อมกัน แล้วจิตจะรับรู้การกระทบที่ทวารใดก่อนและเพราะเหตุใดครับผม รวมทั้งในบางทีทำไมรูปกระทบกับปสาทรูปแล้วแต่จิตไม่ไปรับรู้การกระทบทางทวารนั้น ทั้งที่ไม่ได้หลับครับ
ขอบคุณมากครับ
ขออนุญาตอาจารย์ประเชิญขยายว่าอีกสักนิดนะครับว่า
จะรู้อารมณ์ใดก่อนขึ้นอยู่ที่ปัจจัยอะไรบ้างครับ นอกจาก มนสิการ แล้ว
และเพราะเหตุผลใดจึงรู้เพียงอารมณ์เดียว ทั้งๆ ที่รูปอื่นๆ ก็กำลังกระทบปสาทะอื่นอยู่สลับกันไปด้วย
และที่ว่ารู้ตัวทั่วพร้อมนั้น มีอาการอย่างไรครับ
เรียนความเห็นที่ ๓
นอกจากมนสิการแล้ว อารมณ์ใดที่มีกำลังแรงก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่จิตจะรู้ก่อน เช่น ถ้าหยอดน้ำหวาน ๒ หนด กับน้ำโลหะทองแดงร้อนๆ ลงไปพร้อมๆ กันที่ลิ้น รสหวานจะไม่ปรากฏ แต่จิตรู้ความร้อนก่อนเพราะความร้อนมีกำลังกว่า และจิตย่อมเกิดขึ้นทีละขณะ จึงไม่สามารถรู้พร้อมกันได้ ที่ว่ารู้ตัวทั่วพร้อมนั้น ท่านแปลมาจากคำว่า สัมปชัญญะ ซึ่งเป็นชื่อหนึ่งของปัญญาที่รู้สภาพธรรมในขณะนั้นครับ
* * และจิตนั้นมักจะแล่นไปหาสัญญาที่จิตคุ้นเคย เราจึงมักเห็นจิตรับรู้พร้อมกันหลายๆ
ขณะทั้งๆ ที่เกิดดับทีล่ะขณะ * *
ที่อาจารย์ประเชิญกรุณาอธิบายว่า " ที่ว่ารู้ตัวทั่วพร้อมนั้น ท่านแปลมาจากคำว่า สัมปชัญญะซึ่งเป็นชื่อหนึ่งของปัญญาที่รู้สภาพธรรมในขณะนั้น "
แสดงว่า ที่ว่ารู้ต้องทั่วพร้อม มิใช่จิตรู้สภาวะรอบตัวที่มากระทบ ว่าอะไรเกิดก็รู้ แต่เป็นการรู้ชัดในสภาพธรรมที่เกิดขึ้นแต่ละขณะด้วยปัญญา เช่นนี้จะเข้าใจถูกหรือไม่ครับ