ข้อควรปฏิบัติ ต่อ พระภิกษุ
ขออนุญาต เรียนถาม ว่า
๑. พระภิกษุอาพาธ หมายถึง พระภิกษุที่กำลังบาดเจ็บ หรือ ป่วยไข้ อย่างเดียว หรือไม่ อย่างไร
.
๒. ภิกษุเป็นผู้นิ่ง หมายความว่าอย่างไร
.
๓. ภิกษุเป็นผู้ขอ หมายความว่าอย่างไร
.
ขอขอบพระคุณ และ อนุโมทนา สำหรับคำอธิบาย ค่ะ
คำว่า "พระภิกษุอาพาธ" ทั่วไปหมายถึง ท่านไม่สบาย ทั้งบาดเจ็บและโรคทางกายเกิดขึ้น และในพระวินัยแต่ละสิกขาบท มีความหมายที่แตกต่างกันตามสิกขาบทนั้นๆ เช่น สวมรองเท้าเข้าละแวกบ้าน เป็นอาบัติเว้นไว้แต่อาพาธ คือ เท้าบาดเจ็บ หรือ พื้นถนนร้อนจัด หรือพื้นมีเศษของมีคมที่จะทำให้เท้าบาดเจ็บได้
แม้เรื่องกั้นร่มก็เหมือนกัน โดยปรกติจะกั้นร่มเข้าบ้านไม่ได้ เว้นแต่อาพาธ ไม่สบาย หรือ แดดร้อนจัด ตาฟ่าฟาง ก็จัดว่าอาพาธได้เช่นกัน ซึ่งทั้งหมดนี้ต้องพิจารณาตามสิกขาบทนั้นๆ
ส่วนคำว่า "ภิกษุเป็นผู้นิ่ง" หมายถึงไม่พูด และคำว่า "ภิกษุเป็นผู้ขอ" หมายถึงการออกปากขอ หรือ การขอแบบเป็นผู้นิ่ง ไม่พูดก็ได้
ขออนุญาตเรียนถามเพิ่มเติมค่ะ
๑ ในสมัยปัจจุบัน มีการนิมนต์พระภิกษุ มาประกอบกิจทางศาสนา ที่บ้าน เป็นต้นมีการส่งรถไปรับ ไม่ผิดพระวินัยใช่ไหมคะ
๒. พระภิกษุเป็นผู้ขอ โดยยืนนิ่ง หรือ เอ่ยเป็นวาจา ก็ได้ แต่ต้องเป็น "สิ่งที่สมควรแก่พระภิกษุเท่านั้น" เข้าใจอย่างนี้ถูกไหมคะ
และถ้าในกรณีที่พระภิกษุท่านนิ่ง แต่เราพิจารณาแล้วว่า ควรเกื้อกูลและไม่มีผู้ชายที่เรารู้จักคุ้นเคย อยู่แถวนั้น ที่จะให้เราสามารถ วานให้เขาไปถามแทนได้ เราก็ควรกล่าวเป็นวาจา ถามท่านก่อน ถ้ามีความประสงค์จะเกื้อกูล ไม่ทราบว่า ควรหรือไม่ควร (ตัวอย่างเช่น กรณีที่พระภิกษุท่าน ขึ้นรถประจำทางแล้ว ไม่มีคนลุกให้ท่านนั่ง ในที่ที่จัดไว้ให้พระ เป็นต้น)
๑. ถ้าสถานที่นิมนต์อยู่ไกล ไม่สามารถไปด้วยการเดินให้ทันเวลาได้ การไปด้วยรถก็ควร
๒. ใช่ครับต้องเป็นสิ่งที่สมควรแก่พระบรรพชิตเท่านั้น และเอ่ยปากได้เฉพาะผู้ที่เป็นญาติหรือคนที่ปวารณาเท่านั้น เว้นไว้แต่ยารักษาโรค ขอใครก็ได้ หรือถ้าเราหวังจะเกื้อกูลท่านควรถาม หรือให้ผู้อื่นถามก็ได้ ครับ