ถามเกี่ยวกับรูปธรรม
การมีสติระลึกรู้สภาพธรรมะที่ปรากฎขึ้นตามความเป็นจริงในปัจจุบัน จิตที่รู้อารมณ์ในแต่ละขณะสามารถเกิดได้ 6 ทวาร คือ ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ ทีละขณะ ทางใดทางหนึ่ง ข้าพเจ้าอยากทราบว่า
๑. การมีสติระลึกรู้ทั้ง 6 ทวารนี้ มีรูปธรรมจำนวนกี่รูปที่สามารถเป็นอารมณ์ของสติเจตสิกได้ (รูปทั้งหมดมี 28 รูป ตามพระอภิธรรมปิฎก)
๒. ธัมมารมณ์หรือสภาพการคิดนึกถึงสิ่งต่างๆ ที่สามารถรู้ได้ทางใจเท่านั้นจัดว่าเป็นรูปหรือไม่
๓. การมีสติระลึกรู้ทางกาย โดยมีกายวิญาณจิตเป็นใหญ่ ในการรู้อารมณ์ เย็น ร้อน อ่อน แข็ง ตึง ไหว ลักษณะ เย็น ร้อน อ่อน แข็ง ตึง ไหว นี้ เป็นคุณสมบัติของรูปธาตุคือ มหาภูตรูป 3 ได้แก่ ธาตุไฟ คือ เย็น และ ร้อน ธาตุดิน คือ อ่อน หรือ แข็ง และ ธาตุ ลม คือ ตึง หรือไหว ใช่หรือไม่
๑. รูปทั้งหมดมี ๒๘ รูป สติระลึกรู้รูปที่ปรากฏ รูปที่ไม่ปรากฏย่อมรู้ไม่ได้ ในชีวิตประจำวันของเรารูปที่ปรากฏให้รู้ในทวารทั้ง ๕ มี ๗ รูป คือ สี เสียง กลิ่น รสและโผฏฐัพพะ๒. ธัมมารมณ์มีทั้งรูปและนาม รูปที่นอกจาก ๗ รูป (ข้อ๑) เป็นธัมมารมณ์ ได้แก่ ปสาทรูป ๕ สุขุมรูป ๑๖ ทั้งหมดเป็นรูปแต่การคิดถึงเรื่องต่างๆ เป็นการรู้บัญญัติ๓. ถูกต้องครับ ลักษณะ เย็น ร้อน อ่อน แข็ง ตึง ไหว เป็นมหาภูตรูป ๓ (เว้นอาโป)