เรียนถามเรื่อง กรรม กับ ทวาร
พอดีอ่านกระทู้เกี่ยวกับเรื่อง กรรม ๓ และ ทวาร ๓ แล้วมีลิงค์เชื่อมไว้ทำให้ได้มีโอกาสอ่านข้อความจากพระอภิธรรมปิฎก ธรรมสังคณี เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 274-275"กายกรรมที่เป็นอกุศล ย่อมตั้งขึ้นในกายทวารและวจีทวาร ไม่ตั้งขึ้นในมโนทวาร วจีกรรมที่เป็นอกุศล ก็เหมือนกันแต่มโนกรรมที่เป็นอกุศล ย่อมตั้งขึ้นทั้งในทวารทั้งสาม. กายกรรม วจีกรรม และมโนทวารที่เป็นกุศลก็เหมือนกัน"
ขอเรียนถามดังนี้ครับ
๑. คำว่า "มโนทวาร" ที่ขีดเส้นใต้ไว้ พิมพ์ผิดหรือไม่ครับ ควรจะเป็น "มโนกรรม" หรือไม่ครับ
๒. จากข้อความข้างต้น ความเข้าใจของผม ดังต่อไปนี้ ผิดหรือถูกประการใดกรุณาแนะนำด้วยครับ
กายกรรมที่เป็นอกุศล ย่อมตั้งขึ้นในกายทวารและวจีทวาร ไม่ตั้งขึ้นในมโนทวารวจีกรรมที่เป็นอกุศล ย่อมตั้งขึ้นในกายทวารและวจีทวาร ไม่ตั้งขึ้นในมโนทวารแต่มโนกรรมที่เป็นอกุศล ย่อมตั้งขึ้นทั้งในกายทวาร วจีทวาร และมโนทวาร
เนื่องจากมีข้อความตอนท้ายว่า"กายกรรม วจีกรรม และมโนทวารที่เป็นกุศลก็เหมือนกัน" ดังนั้น ผมจึงเข้าใจว่า
กายกรรมที่เป็นกุศล ย่อมตั้งขึ้นในกายทวารและวจีทวาร ไม่ตั้งขึ้นในมโนทวารวจีกรรมที่เป็นกุศล ย่อมตั้งขึ้นในกายทวารและวจีทวาร ไม่ตั้งขึ้นในมโนทวารแต่มโนกรรมที่เป็นกุศล ย่อมตั้งขึ้นทั้งในกายทวาร วจีทวาร และมโนทวาร
แต่พอผมอ่านต่อใน พระอภิธรรมปิฎก ธรรมสังคณี เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 274-282 โดยเฉพาะหน้าที่ 281 วรรคที่ 2 มีการอธิบายกายกรรม ทางมโนทวาร เช่น การรับเอาสิกขาบทด้วยใจ เป็น กายกรรมที่เป็นกุศล ตั้งขึ้นในมโนทวาร และมีข้อความว่า " โดยนัยทีกล่าวแล้วนั่นแหล่ะ วจีกรรมที่เป็นกุศล บัณฑิตพึงทราบว่า ย่อมตั้งขึ้นในทวาร ทั้ง ๓" จึงทำให้ความเข้าใจ ต่างไปจากเดิม คือ
กายกรรมที่เป็นกุศล มี ทั้ง กายทวาร วจีทวาร และมโนทวาร วจีกรรมที่เป็นกุศล มี ทั้ง กายทวาร วจีทวาร และมโนทวาร
มโนกรรมที่เป็นกุศล มี ทั้ง กายทวาร วจีทวาร และมโนทวารรบกวนกรุณาแนะนำด้วยครับ