เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ แยกไว้แผนกหนึ่ง ไม่รวมในสังขารขันธ์

ได้ฟังทางวิทยุท่านอาจารย์สุจินต์ บรรยายเรื่องที่เกี่ยวกับขันธ์ ๕ ที่ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ แยกไว้แผนกหนึ่ง ไม่รวมในสังขารขันธ์

มีข้อความว่า ...

ถามว่า ก็เพราะเหตุไร พระผู้มีพระภาคจึงทรงแยกเวทนา และสัญญา ไว้แผนกหนึ่ง คือ เจตสิกมี ๕๒ ประเภท แต่ว่า เวทนาเจตสิก ๑ แยกเป็น เวทนาขันธ์ สัญญาเจตสิก ๑ แยกเป็น สัญญาขันธ์ สำหรับเจตสิกอื่น ๕๐ ที่เหลือ รวมเป็นสังขารขันธ์ หมายความ ว่า เจตสิกแต่ละดวงทุกดวงของ ๕๐ ดวง นั้น ล้วนเป็นสังขารขันธ์ จึงมีคำถามว่า ก็ เพราะเหตุไร พระผู้มีพระภาคจึงทรงแยกเวทนา และสัญญา ไว้แผนกหนึ่ง

แก้ว่า เพราะเวทนาเป็นความยินดีในวัฏฏธรรม และสัญญาเป็นอุปกรณ์เกื้อหนุนความ ยินดีนั้น เพราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคจึงทรงแยกเวทนา และสัญญาไว้ต่างหาก เพราะ เป็นเหตุที่เป็นประธาน แห่งสังสาระ ฉะนี้แล สมจริงดังคำที่ท่านอาจารย์กล่าวไว้ เพื่อ แยกแสดงส่วนที่ยินดีในวัฏฏธรรม และส่วนที่คอยส่งเสริมส่วนที่ยินดีนั้นต่างหาก พระผู้- มีพระภาคจึงทรง ยกขันธ์สองอย่างขึ้นแสดงไว้ นี่เป็นความจริงในชีวิตประจำวัน เวทนาคือความรู้สึก เป็นสภาพที่ยินดีในวัฏฏะ ถ้ายังไม่รู้แจ้งอริยสัจจธรรม จะไม่ สามารถดับความยินดี พอใจในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในโผฏฐัพพะ ในการนึกคิด ถึง รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ เพราะเหตุว่ายังไม่ได้ประจักษ์ความเกิดขึ้นและดับ ไป ถ้าตราบใด ลักษณะที่ไม่เที่ยงที่เกิดดับยังไม่ปรากฏ เมื่อนั้นใครจะแยกความรู้สึก ยินดี เปลี่ยนให้เป็นความรู้สึกไม่ยินดี ในสภาพธรรมะ ซึ่งดูเสมือนเที่ยง ย่อมเป็นสิ่งที่ เป็นไปไม่ได้ แม้จะคิดว่าไม่ยินดี แต่เมื่อยังไม่ประจักษ์ลักษณะที่เกิดดับ จะกล่าวไม่ ได้ว่า เป็นความไม่ยินดี โดยแท้จริง ตรงกันข้าม กลับเป็นเพียงโทสะ ความเบื่อ ความระอา แต่ไม่ใช่ปัญญาที่ประจักษ์ความเกิดดับ

จาก ... mp 3 เทปวิทยุตอนที่ 1017