คำสอนของพระผู้รู้ในเรื่องของการพูดที่เป็นประโยชน์ต่อผู้ฟัง

ขอเชิญคลิกอ่านที่ คำพูดที่ควรพูดและไม่ควรพูด การพูดความจริง

เรื่องการพูด

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 262

[นัยที่ ๔ ผู้ตรัสโดยชอบ]

อนึ่ง พระองค์ย่อมตรัสโดยชอบ คือทรงกล่าววาจาแต่ที่ควร ในฐานะอันควร เหตุ

นั้นจึงทรงพระนามว่า สุคโต เพราะความที่ตรัสโดยชอบประการ ๑ (ความในอภัยราช

กุมารสูตรต่อไป) นี้ เป็นสูตรสาธกในความข้อนั้น คือ

(๑) ตถาคตรู้วาจาใดว่า เป็นวาจาไม่จริงไม่แท้ไม่ประกอบด้วย ประโยชน์ และ

วาจานั้นไม่เป็นที่รักไม่เป็นที่ชอบใจของคนอื่นๆ ด้วย ตถาคตย่อมไม่กล่าววาจานั้น

(๒) แม้วาจาใดตถาคตรู้ว่าเป็นวาจาจริงแท้ (แต่ว่า) ไม่ประกอบด้วยประโยชน์

และวาจานั้นไม่เป็นที่รักไม่เป็นที่ชอบใจของคนอื่นๆ ด้วย แม้วาจานั้นตถาคตก็ไม่กล่าว

(๓) ส่วนวาจาใด ตถาคตรู้ว่า เป็นวาจาจริงแท้ประกอบด้วยประโยชน์ ถึงวาจา

นั้นไม่เป็นที่รักไม่เป็นที่ชอบใจของคนอื่นๆ ในข้อนั้น ตถาคตย่อมเป็นผู้รู้จักกาลที่จะใช้

วาจานั้น

(๔) ตถาคตรู้วาจาใดว่า เป็นวาจาไม่จริงไม่แท้ไม่ประกอบด้วยประโยชน์ ถึง

วาจานั้นเป็นที่รักที่ชอบใจของคนอื่นๆ ตถาคตก็ไม่กล่าววาจานั้น

(๕) แม้วาจาใด ตถาคตรู้ว่าเป็นวาจาจริงแท้ แต่ไม่ประกอบด้วยประโยชน์ ถึง

วาจานั้นเป็นที่รักที่ชอบใจของคนอื่นๆ แม้วาจานั้นตถาคตก็ไม่กล่าว

(๖) ส่วนวาจาใด ตถาคตรู้ว่าเป็นวาจาจริงแท้ ประกอบด้วยประโยชน์ และวาจา

นั้นเป็นที่รักที่ชอบใจของคนอื่นๆ ด้วย ข้อนั้นตถาคตย่อมเป็นผู้รู้จักกาลที่จะใช้วาจานั้น พระผู้มีพระภาคเจ้านั้น บัณฑิตพึงทราบว่าทรงพระนามว่า สุคโต (เสด็จไปดี) เพราะความที่ตรัสชอบ ดังกล่าวมาฉะนี้ประการ ๑

อุทิศกุศลให้สรรพสัตว์