เรื่อง การบูชาโดยการอุทิศย่อมมีผล [อรรถกถาชาณุโสณีสูตร]

เรื่อง การบูชาโดยการอุทิศย่อมมีผลแม้แต่บุคคลที่ทำกุศล

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสก-เอกาทสกนิบาต เล่ม ๕ - หน้าที่ 441

ข้อความบางตอนจาก อรรถกถาชาณุสโสณีสูตร

บทว่า ทายโกปิ อนิปฺผโล ความว่า ทานที่ถวายนั้น มุ่งหมายสัตว์ใด จะสำเร็จหรือไม่ก็ตามที ส่วนทายกก็ไม่อาจจะไร้ผล ทายกย่อมได้ผลแห่งทานนั้นโดยแท้.
ในบทว่า อฏฺาเนปิ ภว โคตโม ปริกปฺป วทติ ชาณุสโสณีพราหมณ์ถามว่า เมื่อญาตินั้น ไม่เกิดขึ้นในที่มิใช่โอกาส ท่านพระโคดมยังบัญญัติว่า ผลทานยังจะสำเร็จอยู่อีกหรือ. จริงอยู่พราหมณ์มีลัทธิถือว่า ผลทานที่ให้อย่างนี้ ทายกผู้ให้ย่อมไม่ได้.
ครั้นนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเข้าพระทัยปัญญาของชาณุสโสณีพราหมณ์นั้น เพื่อทรงแสดงว่า ธรรมดาทายกบังเกิดในสถานที่ๆ อาศัยผลบุญเลี้ยงชีวิตแห่งใดแห่งหนึ่ง ย่อมได้ผลแห่งทานทั้งนั้น จึงตรัสว่า อิธ พฺราหฺมณ เป็นต้น.
บทว่า โส ตตฺถ ลาภี โหติ ความว่า ทายกนั้นแม้บังเกิดในกำเนิดช้าง กำเนิดสัตว์เดียรัจฉานนั้น ก็ได้ตำแหน่งช้างมงคลหัตถี.

แม้ในสัตว์มีม้าเป็นต้น ก็นัยนี้เหมือนกัน.