สมถภาวนาเกิดร่วมในวิปัสสนาญาณหรือไม่
จาก เทปวิทยุ...ที่ท่านอ. สุจินต์ บรรยาย ครั้งที่ 1841 วันที่ 4 ธันวาคม 2531ประมาณ นาทีที่ 8.57 - 9.28 ท่านอ. สมพร ศรีวราทิตย์ ได้กล่าวว่า.....
ถ้ากล่าวถึง สมถวิปัสสนา ในพระศาสนานี้หมายถึง เป็นธรรมคู่กัน แยกจากกันไม่ได้ เกิดก็เกิดด้วยกัน ที่ไหนมีสมถะ ที่นั่นก็มีวิปัสสนา ไม่ใช่ว่าสมถะโดดๆ หรือวิปัสสนาล้วนๆ มีสมถะก็มีวิปัสสนา มีวิปัสสนาก็มีสมถะ นี้เป็นใจความในพระพุทธศาสนา
จากที่ได้ฟังข้างต้นนี้ หากดิฉันจะ ตรึก ว่า ก็ในวิปัสสนาญาณขั้นต้น ซึ่งหมายถึง ตรุณวิปัสสนา (คือตั้งแต่ นาม รูปปริจเฉทญาณ > ปัจจยปริคคหญาณ > สัมมสนญาณ) นั้น มีสมถภาวนาเกิดร่วมด้วยในวิปัสสนาญาณ ขณะนั้นๆ การพิจารณาธรรมของดิฉันนี้... ถูก-ผิด ประการใด เพราะเหตุใด ขอเรียนถามท่านผู้รู้ทางธรรม โปรดชี้แนะ พิจารณา ให้ด้วยค่ะ
ขอเรียนว่า การกล่าวถึง สมถ และวิปัสสนา กล่าวได้หลายนัย คือ โดยรวมขณะที่มรรคเกิดขึ้น องค์มรรคทั้ง ๘ มีทั้ง สมถและวิปัสสนา แต่ถ้าเป็นคำสอนภายนอก พวกดาบส ฤษี ทั้งหลาย อย่างมากมีเพียงสมถภาวนา แต่ตามพระธรรมที่พระพุทธองค์ทรงแสดง มีกุศลทุกระดับ คือ ทาน ศีล สมถ วิปัสสนา สำหรับผู้ศึกษาที่ไม่เข้าใจ ย่อมไม่มีแม้ สมถ วิปัสสนาก็ไม่มี อยู่ที่ปัญญาเป็นสำคัญ
ขอเชิญคลิกอ่านเพิ่มที่
มรรคหรือสติปัฏฐาน เป็นทั้งสมถและวิปัสนนาแม้ไม่ได้อบรมสมถภาวนา