การเห็น และ การคิดนึกถึงสิ่งที่เห็น !

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ถาม ดิฉันรู้สึกว่า ยากที่จะแยก "การเห็น" ออกจาก "การคิดนึกถึงสิ่งที่เห็น" การเห็น และ การคิดนึกถึงเรื่องบุคคล และ สิ่งต่างๆ ดูเหมือนว่า เกิดขึ้นพร้อมกัน ทำให้เราเห็นเป็นคน เป็นรถยนต์ เป็นบ้าน ฯลฯ

ตอบ ควรรู้ชัด ในเรื่อง "การเห็น" ... "จิตเห็น" เพียงเห็นสิ่งที่ปรากฏทางตา เท่านั้น ไม่ใช่อย่างอื่นเลย ขณะที่คุณสนใจในรูปร่าง-สัณฐาน และ รู้ว่า เป็นคน เป็นสิ่งต่างๆ นั้นเป็น "ความจำในเรื่องราว-บัญญัติ" ซึ่งขณะนั้น ... ไม่ใช่ "การเห็น" แต่ "การเห็น" เป็นปัจจัยให้เกิด "การคิดนึกเรื่องราว-บัญญัติ" ควรรู้ ว่า ขณะใด กำลังอยู่ในโลกของบัญญัติ และ ขณะใด กำลังอยู่ในโลกของสภาพธรรม ความหลงเข้าใจผิดในสภาพธรรมตามความเป็นจริง จะน้อยลงเมื่อ รู้ ว่า "จิตเห็น" ต่างกับ "จิตคิดนึก"

ถาม ถ้าอย่างนั้น ก็ไม่คิด ดีกว่าใช่ไหมคะ จะได้รู้สภาพธรรม

ตอบ ควรรู้ว่า คิดนึก ก็คือ คิดนึกเห็น ก็คือ เห็นความรู้สึก ก็เป็น ความรู้สึกฯลฯควรรู้ ว่า สภาพธรรมเหล่านี้ มีความแตกต่างกัน

ข้อความบางตอน จากหนังสือ "เข้าใจธรรม"สนทนาธรรมกับอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ เรียบเรียงโดย Nina Van Gorkomแปลโดย คุณสุจิตต์ อึ้งภากรณ์

... ขออนุโมทนา ...