การทำบาปทั้งที่รู้ และ ไม่รู้

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระเจ้ามิลินท์ ตรัสถามว่า ดูก่อน พระนาคเสนคนหนึ่ง รู้ว่าอย่างไรเป็นบาป และ รู้ว่าบาปนั้นมีโทษอย่างไรอีกคนหนึ่ง ไม่รู้เลยถ้าสองคนนี้ทำบาป ใครจะบาปกว่ากัน

พระนาคเสน ทูลตอบว่า ขอถวายพระพร คนไม่รู้ บาปมากกว่า

ม. เหตุใดจึงเป็นเช่นนั้นเล่า ก็ในทางบ้านเมืองนั้น ผู้ที่ไม่รู้กฏหมายกระทำผิดบางอย่างย่อมได้รับการลดหย่อนผ่อนโทษเบากว่าผู้ที่รู้กฏหมาย

น. ขอถวายพระพรก้อนเหล็ก ซึ่งเผาจนแดงโชนคนหนึ่ง รู้ว่าเป็นเหล็กซึ่งเผาจนแดง อีกคนหนึ่งไม่รู้สองคนนี้หยิบก้อนเหล็กแดงนั้นคนไหนจะหยิบได้เต็มมือ และ ถูกความร้อนเผามือมากกว่ากัน

ม. คนที่รู้ จะหยิบได้สนิทหรือ คนที่ไม่รู้ต่างหาก ที่จะหยิบได้เต็มมือ และถูกความร้อนเผา มากกว่าคนที่รู้

น. ฉันใด ก็ฉันนั้นผู้ที่รู้เหตุ รู้ผลแห่งบาปกรรมประจำใจ ในขณะที่กระทำบาป ย่อมเกิดความละอายและความกลัวในบาปนันจึงทำบาปนั้นได้ไม่เต็มที่ส่วนผู้ที่ไม่รู้จักบาป ย่อมไม่มีความตะขิดตะขวงใจในการประกอบอกุศลจึงกระทำบาปได้เต็มที่กว่า และย่อมได้รับผลแห่งบาปนั้น มากกว่าคนที่รู้

ม. พระคุณเจ้าว่านี้ ชอบแล้ว ดูก่อน พระนาคเสนคำที่พระคุณเจ้าว่า คนไม่รู้จักบาป ทำบาป จึงบาปมาก นั้นจะมิแย้งกับพระพุทธบัญญัติที่ว่า อาบัติย่อมไม่มีแก่ผู้ไม่รู้หรือ

น. ขอถวายพระพร ไม่แย้ง คนไม่รู้จักบาปทำบาป ก็บาปมากเพราะคนที่ไม่รู้จักบาปนั้น ย่อมไม่มีความละอายในการกระทำบาปและไม่กลัวผลของการกระทำบาปนั้นๆ เมื่อกระทำบาปมาก ก็จะต้องได้รับผลของบาปมาก ส่วนพระพุทธบัญญัติ นั้นมีบางสิกขาบท ซึ่ง พระภิกษุ "ผู้รู้บาปบุญ-คุณโทษ" ล่วงสิกขาบทนั้น "โดยไม่เจตนา" ท่านก็ไม่ปรับอาบัติแก่พระภิกษุรูปนั้น

ม. พระคุณเจ้าว่านี้ ชอบแล้ว

(ชานอชานปัญหา - อชานนโตปาปกรณอปุญญปัญหา)

ข้อความบางตอนจาก....

มิลินทปัญหา : ปัญญาพระนาคเสน