การบรรลุเป็นพระปัจเจกพุทธเจ้าในอนาคต
[เล่มที่ 70] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๘ ภาค ๑ - หน้าที่ 264
เรื่อง การบรรลุเป็นพระปัจเจกพุทธเจ้าในอนาคต
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ในนครสาวัตถี ครั้งนั้น ท่านพระอานนท์ อยู่ในที่ลับเร้นอยู่ เกิดความปริวิตกแห่งใจขึ้นอย่างนี้ ว่าความปรารถนาและอภินิหารของพระพุทธเจ้าทั้งหลายย่อมปรากฏ ของพระสาวกทั้งหลายก็ปรากฏเหมือนอย่างนั้น แต่ของพระปัจเจกสัมพุทธเจ้าทั้งหลายยังไม่ปรากฏ ถ้ากระไรเราพึงเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว ทูลถาม ท่านพระอานนท์นั้นจึงออกจากที่เร้น ทูลถามถึงเรื่องราวนั้นโดยลำดับ
ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงได้ตรัสปุพพโยคาวจรสูตรแก่ท่านพระอานนท์นั้นว่า ดูก่อนอานนท์ อานิสงส์ ๕ ประการเหล่านี้ คือ ย่อมทำผู้หยั่งลงในความเพียรอันมีในก่อน ให้พลันบรรลุพระอรหัตตผลในปัจจุบัน ๑ ถ้ายังไม่ให้บรรลุพระอรหัตตผลในปัจจุบัน เมื่อเป็นเช่นนั้น ย่อมให้บรรลุพระอรหัตตผลในเวลาจะตาย ๑ ถ้าไม่เป็นอย่างนั้น จะเป็นเทวบุตรบรรลุพระอรหัตตผล ๑ ถ้าไม่อย่างนั้น จะเป็นขิปปาภิญญาตรัสรู้ได้เร็ว ในเมื่ออยู่ต่อพระพักตร์พระพุทธเจ้าทั้งหลาย ๑ ถ้าไม่เป็นอย่างนั้น จะเป็นพระปัจเจกสัมพุทธเจ้าในกาลสุด ท้ายภายหลัง ๑
ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์