การเกิด และ ดับของนาม-รูป

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ข้อความในวิสุทธิมรรค ทัสสนวิสุทธินิทเทส แสดงการเกิดและดับของนาม รูป ดังนี้

ไม่มีกอง หรือ ที่รวม สำหรับนาม รูป ที่ยังไม่เกิด หรือ นาม รูป ในเวลาก่อนเกิด แม้นาม รูป ที่กำลังเกิด ก็มิได้ชื่อว่า มาจากกอง หรือ ที่รวมแม้นาม-รูป ที่กำลังดับ ก็มิชื่อว่า แล่นไปสู่ทิศใหญ่น้อย แม้นาม รูป ที่ดับแล้ว ก็มิได้ชื่อว่า เป็นการหยุดพัก มิชื่อว่า เป็นกอง หรือ เป็น บ่อขัง มิชื่อว่า เป็นที่พำนักในฐานะแห่งหนึ่ง เปรียบเหมือน บุคคลกำลังดีดพิณเสียงที่เกิดขึ้นแล้ว ก็มิได้เก็บขังอยู่ก่อนเมื่อเสียงเกิดขึ้น ก็มิได้มาจากที่เก็บขังเมื่อเสียงดับไปแล้ว ก็มิได้แส่ไปสู่ทิศใหญ่น้อยเสียงที่ดับไปแล้วนั้น ก็มิได้ถูกเก็บขังไว้ในที่ไหนๆ อันที่แท้ เสียงที่เกิดขึ้นได้นั้น ย่อมอาศัย (ปัจจัย คือ) พิณ ๑ สายพิณ ๑ และความพยายามของบุรุษ อันเหมาะสมกับพิณและสายพิณนั้น ๑ (เพราะเหตุนั้นเสียง) ที่ไม่มี ก็เกิดมีขึ้น (เสียง) ที่เกิดขึ้นมีแล้ว ก็หายไป ฉันใด รูปธรรม และ อรูปธรรม (นามธรรม) ทั้งหมด ไม่มี ก็เกิดขึ้น มีแล้ว ก็หายไป ฉันนั้น

ขออนุโมทนา

ข้อความบางตอนจากหนังสือ พระอภิธรรมในชีวิตประจำวัน โดย Nina Van Gorkorm แปลโดย อาจารย์ดวงเดือน บารมีธรรม