เมตตาพรหมวิหาร [วิสุทธิมรรคแปล]

วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 151

พรหมวิหารนิเทส

เมตตาพรหมวิหาร

ชั้นแรก พึงพิจารณาให้เห็นโทษในโทสะ และอานิสงส์ในขันติก่อน

ถามว่า เพราะเหตุอะไร

ตอบว่า เพราะโทสะจะพึงลงได้ และขันติจะพึงบรรลุได้ ก็ด้วยภาวนานี้ และใครๆ จะอาจละโทษที่ตนไม่เห็นสักหน่อย หรือได้อานิสงส์ที่ตนไม่ทราบสักนิดหาได้ไม่ เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรพึงเห็นโทษในโทสะ ตามแนวพระสูตรทั้งหลาย เช่น สูตรว่า "ดูกรอาวุโส บุคคลผู้เกิดโทสะแล้ว อันโทสะครอบงำ มีจิตอันโทสะยึดไว้รอบแล้ว ย่อมฆ่าสัตว์บ้าง ดังนี้เป็นอาทิ พึงทราบอานิสงส์ในขันติตามแนวพระบาลีทั้งหลายเช่น บาลีว่า

ขนฺตี ปรมํ ตโป ตีติกฺขา นิพฺพานํ ปรมํ วทนฺติ พุทฺธา

ขันติ คือความอดกลั้นเป็นบรมตบะ พระพุทธทั้งหลาย กล่าวนิพพานเป็นบรมธรรม

ขนฺติพลํ พลานีกํ ตนหํ พฺรูมิ พฺราหฺมณํ

เรากล่าวบุคคลนั้น ผู้มีขันติเป็นกำลัง มีกำลังคือขันติเป็นกองทัพว่าเป็นพราหมณ์

ขนฺตฺยา ภิยฺโย น วิชฺชติ

ประโยชน์ยิ่งกว่าขันติหามีไม่ ดังนี้เป็นต้นเถิด