สัตว์เดรัจฉาน กับการปฏิบัติธรรม

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

ควรเข้าใจคำว่าปฏิบัติธรรมให้แน่ชัดครับว่าคืออย่างไร ปฏิบัติธรรมคือการที่ธรรมปฏิบัติหน้าที่เป็นไปในกุศลประการต่างๆ ดังนั้นคำว่าปฏิบัติธรรมจึงมีความหมายกว้างขณะที่ให้ทาน กุศลจิตเกิดแล้วเป็นการปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรมคือการให้ทาน การรักษาศีล การเจริญความสงบของจิตและการอบรมปัญญาที่เป็นวิปัสสนาก็เป็นการปฏิบัติธรรม เพราะฉะนั้นกุศลทุกประการจึงเป็นการปฏิบัติธรรมที่สมควรแก่ธรรมทั้งนั้น

สัตว์เดรัจฉานก็มีจิต เจตสิก รูป เช่นเดียวกับมนุษย์แต่เกิดมาด้วยผลของอกุศลกรรม ไม่มีปัญญาเกิดร่วมด้วย แต่ถามว่ากุศลเกิดได้ไหมกับสัตว์เดรัจฉาน เกิดได้ครับ เช่น จิตคิดจะให้ การรักษาศีลก็ได้ หากสัตว์นั้นสะสมความเห็นถูกมาในอดีต เช่น อดีตชาติของพระโพธิสตว์ที่เคยเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉาน แต่โดยทั่วไปแล้วสัตว์เดรัจฉาน มากไปด้วยความไม่รู้ ความกลัวต่อภัย ไม่มีปัญญาที่จะสามารถอบรมการเจริญสติปัฏฐานที่เป็นปัญญาระดับวิปัสสนาได้ เพราะเป็นทุคติภูมิและเกิดด้วยผลของอกุศลกรรม แต่กุศลอื่นๆ ก็เกิดได้ จึงเป็นการปฏิบัติธรรมในกุศลขั้นต้นๆ แต่ไม่ใช่เป็นการปฏิบัติธรรมในกุศลที่เป็นไปในการอบรมปัญญาเพื่อดับกิเลส คือวิปัสสนา ไม่สามารถอบรมได้ครับ ต่างจากมนุษย์ที่เกิดในสุคติภูมิและเกิดด้วยผลของกุศลกรรม เป็นภพภูมิที่เอื้อำนวยต่อการอบรมปัญญาเพื่อดับกิเลสได้ครับ แต่ที่สำคัญ แม้จะเกิดมาเป็นมนุษย์ ความเห็นถูกหรือปัญญาเกิดได้ยาก เพราะหนทางในการดับกิเลสเข้าใจยาก จึงต้องฟังให้เข้าใจถูกต้องจึงจะเป้นผู้ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรมครับ

เรื่อง กำเนิดสัตว์เดรัจฉานไม่เหมาะสมในการอบรมเจริญปัญญา คือ สติปัฏฐานพระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย สัตตก-อัฏฐก-นวกนิบาต เล่ม ๔ - หน้าที่ 451

ข้อความบางตอนจาก อักขณสูตร

อีกประการหนึ่ง ตถาคตอุบัติขึ้นในโลก ฯลฯ เป็นผู้จำแนกธรรม และธรรมอันพระผู้มีพระภาคเจ้าย่อมทรงแสดง... แต่บุคคลผู้นี้เข้าถึงกำเนิดสัตว์ดิรัจฉานเสีย ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นี้มิใช่ขณะมิใช่สมัยในการอยู่ประพฤติพรหมจรรย์ (อบรมปัญญาคือสติปัฏฐาน) ข้อที่ ๒.

อุทิศกุศลให้สรรพสัตว์

ขออนุโมทนาค่ะ

เทวดาสามารถเจริญกุศลได้ปฏิบัติธรรมได้ สัตว์เดรัจฉานก็เกิดกุศลจิตได้ ปฎิบัติธรรมได้ขั้นศีล ส่วนมนุษย์สามารถเจริญกุศลได้ทุกประการและเป็นภพภูมิที่ประเสริฐที่สุดในการอบรมเจริญปัญญาค่ะ

กบเป็นสัตว์เดรัจฉานได้ฟังธรรมถึงแม้ไม่เข้าใจแต่มีจิตศรัทธาในเสียงตายแล้าเกิดเป็นเทพบุตรตามข้อความในพระไตรปิฏกเชิญคลิกอ่าน...

กบฟังธรรมของพระพุทธเจ้าได้เป็นเทพบุตร [มหาวิภังค์]

ขออนุโมทนาค่ะ.

เราทำบุญกันมาเยอะนะ กว่าจะได้เกิดเป็นคนนี่ เป็นทางหัวเลี้ยวหัวต่อของการเลือกภพภูมินะ

อย่าคิดนะว่า "ทำกรรมเล็กน้อยแล้วจะไม่ให้ผล"

ขออนุโมทนาค่ะ