นิโครธมิคชาดกที่ ๒
อรรถกถาเอกนิบาตชาดก ศีลวรรค
ขุททกนิกาย ชาดก เล่มที่ ๓ ภาคที่ ๑
นิโครธมิคชาดกที่ ๒
" ....ข้าแต่ลูกเจ้า ร่างกายเต็มไปด้วยซากศพ ๓๒ ประการทีเดียวประโยชน์อะไรด้วยร่างกายนี้ที่ประดับแล้วเพราะกายนี้ เทวดา พรหมไม่ได้เนรมิตไม่ใช่สำเร็จด้วยทองด้วยแก้วมณี ด้วยจันทร์เหลืองไม่ใช่เกิดจากห้องแห่งดอกบุณฑริก ดอกโกมุทและดอกอุบลเขียวแต่เต็มไปด้วยคูถ ไม่สะอาด ไม่ใช่เต็มด้วยอมฤตโอสถ โดยที่แท้ เกิดในซากศพ มีมารดาบิดาเป็นแดนเกิดมีการขัดสีและการนวดฟั้นเป็นนิตย์และมีการแตกทำลายและกระจัดกระจายไปเป็นธรรมดารกป่าช้า อันตัณหายึดจับ เป็นเหตุแห่งความโศกเป็นวัตถุที่ตั้งแห่งความร่ำไรเป็นที่อยู่อาศัยแห่งโรคทั้งปวงเป็นที่รับเครื่องกรรมกรณ์ของเสียภายใน ไหลออกภายนอกเป็นนิตย์เป็นที่อยู่ของหมู่หนอนหลายตระกูลจะไปยังป่าช้า มีความตายเป็นที่สุด...."
"....กายประกอบด้วยกระดูกและเอ็น ฉาบทาด้วยหนังและเนื้อเป็นกายที่ถูกผิวหนังปกปิดไว้ ไม่ปรากฏตามความเป็นจริงเต็มด้วยลำไส้ใหญ่ เต็มด้วยท้อง ด้วยตับ หัวไส้ เนื้อหัวใจ ปอดไต ม้ามน้ำมูก น้ำลาย เหงื่อ มันข้น เลือด ไขข้อ ดี และมันเหลวเมื่อเป็นเช่นนั้น ของไม่สะอาดย่อมไหลออกจากช่องทั้ง ๙ ของกายนั้นทุกเมื่อคือ ขี้ตาไหลออกจากตา ขี้หูไหลออกจากหูและน้ำมูกไหลออกจากจมูก บางคราวออกทางปากดีและเสมหะย่อมไหลออกจากกายเป็นหยดเหงื่อเมื่อเป็นอย่างนั้น ศีรษะของกายนั้นเป็นโพรงเต็มด้วยมันสมองคนพาลถูกอวิชชาห่อหุ้ม จึงสำคัญโดยความเป็นของงดงามกายมีโทษอนันต์ เปรียบเสมอด้วยต้นไม้พิษเป็นที่อยู่ของสรรพโรค ล้วนเป็นกองทุกข์...."
ก็ภิกษุผู้มีญาณในศาสนานี้นั่นแล ได้ฟังพระพุทธพจน์แล้ว ย่อมรู้แจ้งกายนั้นย่อมเห็นตามเป็นจริงแลว่า ร่างกายนี้ฉันใด ร่างกายนั่นก็ฉันนั้นร่างกายนั่นฉันใด ร่างกายนี้ก็ฉันนั้น
