คำสอนของพระพุทธเจ้าเป็นธรรมที่ไม่นำกลับหลัง

พุทธบริษัทจะต้องศึกษาธรรมและปฏิบัติตามธรรม

พระผู้มีพระภาคมิได้ทรงเพียงให้ภิกษุผู้เป็นสาวกเป็นผู้เฉียบแหลมเท่านั้น แต่ยังรวมถึงภิกษุณีผู้เป็นสาวิกา อุบาสกผู้เป็นสาวก อุบาสิกาผู้เป็นสาวิกาด้วย ว่าต้องเป็นผู้เฉียบแหลม ได้รับแนะนำ แกล้วกล้า เป็นพหูสูต ทรงธรรม ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรมปฏิบัติชอบ ประพฤติตามธรรม เรียนกับอาจารย์ของตนแล้วบอกแสดง บัญญัติ แต่งตั้งเปิดเผย จำแนก กระทำให้ง่ายได้

ฉะนั้น ก็เป็นหน้าที่ของอุบาสิกาด้วย ไม่ใช่ว่าจะมอบหมายภาระให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเท่านั้น เพราะว่าพุทธบริษัททั้งหมดจะต้องศึกษาธรรมและปฏิบัติตามธรรม ถ้าในครั้งนั้น ภิกษุเป็นผู้ที่เฉียบแหลมแล้ว แกล้วกล้าแล้ว แต่ภิกษุณีสาวิกา หรืออุบาสกผู้เป็นสาวก อุบาสิกาผู้เป็นสาวิกานั้น ยังไม่เฉียบแหลม ยังไม่แกล้วกล้าแล้ว พระผู้มีพระภาคก็จักยังไม่ปรินิพพาน แต่เพราะว่าพรหมจรรย์ของพระองค์นั้นสมบูรณ์แล้ว เป็นประ-โยชน์แล้วแก่เทวดาและแก่มนุษย์ทั้งปวง

ฉะนั้น ก็เป็นกาลสมัยที่พระผู้มีพระภาคจะปรินิพพาน

ญาตกสูตร ว่าด้วยปฏิบัติเพื่อประโยชน์และมิใช่ประโยชน์

[๔๕๐] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้มีชื่อเสียง ประกอบด้วยธรรม ๓ ประการ

ชื่อว่าปฏิบัติเพื่อสิ่งอันไม่เกื้อกูลแก่ชนมาก เพื่อสิ่งอันมิใช่ความสุขแก่ชนมาก เพื่อความเสื่อม เพื่อไม่เป็นประโยชน์ เพื่อทุกข์แก่ชนมากทั้งเทวดาทั้งมนุษย์

ธรรม ๓ ประการเป็นไฉน คือ

ชักชวนในกายกรรมอันไม่สมควร ชักชวนในวจีกรรมอันไม่สมควร ชักชวนในธรรมทั้งหลายอันไม่สมควร

ภิกษุผู้มีชื่อเสียง ประกอบด้วยธรรม ๓ ประการนี้แลชื่อว่าปฏิบัติเพื่อสิ่งอันไม่เกื้อกูลแก่ชนมาก ฯลฯ

ดูก่อนภิกษุทั้งหลายภิกษุผู้มีชื่อเสียง ประกอบด้วยธรรม ๓ ประการ

ชื่อว่าปฏิบัติเพื่อเกื้อกูลแก่ชนมาก เพื่อความสุขแก่ชนมาก เพื่อความเจริญ เพื่อประโยชน์ เพื่อสุขแก่ชนมากทั้งเทวดาทั้งมนุษย์

ธรรม ๓ ประการเป็นไฉน คือ

ชักชวนในกายกรรมอันสมควรชักชวนในวจีกรรมอันสมควรชักชวนในธรรมอันสมควร

ภิกษุผู้มีชื่อเสียงประกอบด้วยธรรม ๓ ประการนี้แลชื่อว่าปฏิบัติเพื่อเกื้อกูลแก่ชนมาก ฯลฯ

จบญาตกสูตรที่ ๑


รายละเอียดเพิ่มเติม เล่ม ๓๔ พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๓ -หน้าที่ ๒๑๑. ญาตกสูตร ว่าด้วยปฏิบัติเพื่อประโยชน์และมิใช่ประโยชน์

การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม

ธมฺมานุธมฺมปฏิปนฺโน ได้แก่ ปฏิบัติปุพพภาคปฏิปทา อันเป็นธรรมสมควรก็ปฏิปทานั่นแล ท่านเรียกว่าสามีจิ ชอบยิ่ง เพราะเป็นปฏิปทาอันสมควร

ชื่อว่า สามีจิปฏิปนฺโน เพราะปฏิบัติธรรมอันชอบยิ่งชื่อว่า อนุธมฺมจารี เพราะประพฤติบำเพ็ญธรรมอันสมควรกล่าวคือ บุพพภาคปฏิปทานั้นนั่นแล

ก็ศีล อาจารบัญญัติการสมาทานธุดงค์สัมมาปทาถึงโคตรภูญาณ พึงทราบว่า ปุพพภาคปฏิปทา

เพราะฉะนั้น ภิกษุตั้งอยู่ในอคารวะ ๖ ละเมิดพระบัญญัติ เลี้ยงชีวิตด้วยอเนสนาภิกษุนี้ชื่อว่าไม่ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม

ส่วนภิกษุใดไม่ละเมิดสิกขาบทที่ทรงบัญญัติแล้วแก่ตนทั้งหมดที่ขีดคั่นเขตแดนและเส้นบรรทัดของพระชินเจ้าแม้มีประมาณน้อยภิกษุนี้ ชื่อว่าปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม.

แม้ในภิกษุณี ก็นัยนี้เหมือนกัน

ก็อุบาสกใดยึดเวร ๕ อกุศลกรรมบถ ๑๐ ประพฤติไว้แนบแน่นอุบาสกนี้ชื่อว่าไม่ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม

ส่วนอุบาสกปฏิบัติให้สมบูรณ์ในสรณะ๓ ศีล ๕ ศีล๑๐รักษาอุโบสถเดือนละ ๘ ครั้ง ถวายทาน บูชาด้วยของหอม บูชาด้วยมาลาบำรุงมารดาบิดา บำรุงสมณพราหมณ์อุบาสกผู้นี้ ชื่อว่าเป็นผู้ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม

แม้ในอุบาสิกา ก็นัยนี้เหมือนกัน

เล่ม 13 พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค เล่ม ๒ ภาค ๑ -หน้าที่ 421การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาครับ