จิตรู้กับจิตปรุงแต่ง

จิตทั้งหมดมีลักษณะเดียวคือรู้แจ้งอารมณ์ การปรุงแต่งต่างๆ เป็นหน้าที่ของเจตสิกที่เกิดร่วมกับจิต ในบางครั้งเป็นที่รู้กันอาจใช้คำว่าการปรุงแต่งของจิต แต่ความจริงเป็นธรรมะที่เกิดร่วมกับจิตปรุงแต่ง เช่น โลภะ โทสะ โมหะ อิสสา มานะ ทิฏฐิ เป็นต้นธรรมะเหล่านี้เป็นเจตสิก ไม่ใช่จิต จิตเป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์เท่านั้น

แท้จริงแล้วเจตสิกกับสังขารต่างกันหรือเหมือนกันอย่างไร ช่วยสาธยายเพิ่มเติมด้วย

ขันธ์ทั้งหมดมี ๕ ขันธ์นะคะ เป็นรูปขันธ์ ๑ และเป็นนามขันธ์ ๔ ได้แก่

รูปขันธ์ ๑ คือ รูปปรมัตถ์มี ๒๘ รูป

เวทนาขันธ์ ๑ คือ เวทนาเจตสิก

สัญญาขันธ์ ๑ คือ สัญญาเจตสิก

สังขารขันธ์ ๑ คือ เจตสิกที่เหลือทั้งหมดมี ๕๐ ประเภท

วิญญาณขันธ์ ๑ คือ จิตทุกประเภท

ส่วนโลภเจตสิกเป็นสังขารขันธ์ค่ะ

โลภะเป็นเจตสิก ๑ ในเจตสิก ๕๒ ประเภท และโลภเจตสิกเป็นสังขารขันธ์ ๑ ในสังขารขันธ์ ๕๐ ประเภทเวทนาเจตสิก และ สัญญาเจตสิก เป็นเจตสิกที่แยกต่างหากจากสังขารขันธ์ ๕๐ ประเภท เป็นเวทนาขันธ์ และ สัญญาขันธ์

สังขารขันธ์ คือ กองแห่งสังขาร หมายถึง เจตสิก ๕๐ ดวง (สงฺขาร ความปรุงแต่ง) เหตุที่แยกเวทนาและสัญญาออกมา เพราะสัตว์ทั้งหลายสำคัญในเวทนาและสัญญา คือ เวทนาและสัญญาเป็นเหตุให้สัตว์ไปสู่วัฏฏทุกข์