อวิชชา เป็นศีรษะ [วัตถุกถา]

อวิชชา เป็นศีรษะ (จาก วัตถุกถา แห่งปารายนวรรค) [เล่มที่ 47] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖ - หน้าที่ ๘๗๔

อชิตมาณพ ทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้า ว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า ท่านพราหมณ์พาวรี ถามถึงธรรมเป็นศีรษะ และ ธรรมเป็นเหตุให้ศีรษะตกไป ขอพระองค์ ตรัสพยากรณ์ข้อนั้น กำจัดความสงสัยของพวกข้าพระองค์ ผู้เป็นฤาษีเสียเถิด. พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสพยากรณ์ว่า
ท่านจงรู้เถิดว่า อวิชชาชื่อว่าธรรม เป็นศีรษะ วิชชาประกอบด้วยศรัทธา สติ
สมาธิ ฉันทะ และวิริยะ ชื่อว่าเป็นธรรม เครื่องให้ศีรษะตกไป.

[เล่มที่ 47] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖ - หน้าที่ ๘๙๐

ในบทเหล่านั้น เพราะอวิชชา ความไม่รู้ในอริยสัจ ๔ เป็นศีรษะแห่งสังสารวัฏฏ์ฉะนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจงตรัสว่า อวิชชาชื่อว่าธรรมเป็นศีรษะ.