การศึกษาพระธรรมในยุคนี้ - น้อยคนจะอ้างอิงจากพระไตรปิฎก

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ข้อความบางตอน จากการสนทนาธรรม วันที่ ๒๔ มกราคม ๒๕๕๓ ณ อาคารมูลนิธิ โดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ และ คณะวิทยากร ถอดเทป โดยคุณย่าสงวน สุจริตกุล

อาจารย์อรรณพ เป็นเรื่องยาก สำหรับการที่บุคคลสมัยนี้จะศึกษาพระธรรมและมีความเข้าใจ ตรงตามพระธรรมคำสั่งสอนของพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า หนังสือที่กล่าวถึงพระธรรมมีทั่วไปหมดหลายปีหลังๆ นี้ ก็มีนักเขียนและอาจจะมีหลายคนที่มีความทุกข์กาย ทุกข์ใจ ก็ใฝ่หาพระธรรม แต่ไม่เข้าใจสภาพธรรมตามความเป็นจริง

มีการใฝ่หาคำว่า "พระธรรม"ดูจากหนังสือที่วางขายกันเกลื่อนกล่น ฟังทางวิทยุบ้างดูทางทีวีบ้าง หรือทางสื่อต่างๆ ซึ่งขยายวงกว้างออกไปมากมาย

พระธรรมที่จะศึกษา...แม้จะไปอ่านจากในพระไตรปิฎกซึ่งเป็นข้อความโดยตรงจากพระพุทธพจน์ แต่ ความเข้าใจเป็นอย่างไร

บางท่านยังไม่ถึงขั้นที่จะศึกษาจากพระไตรปิฎกแต่ศึกษาจากหนังสือต่างๆ ซึ่งก็เป็นไปตาม "ความเห็นของแต่ละบุคคล" ที่ท่านเขียนมาบางท่านผสมศาสตร์อื่นๆ เช่น วิทยาศาสตร์ จิตวิทยา ปรัชญาและศาสนาอื่น มาบ้าง

น้อยคน ที่จะอ้างอิงจากพระไตรปิฎกโดยตรง

สำหรับผู้ที่อ่านข้อความโดยตรงจากพระไตรปิฎก"พระไตรปิฎก" คืออะไร พระไตรปิฎก คือ คำสอนของพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้ารวมทั้งพระอริยสาวกในสมัยนั้น เช่น ท่านพระสารีบุตร พระอนุรุธะ ฯลฯประมวลมาเป็น "พระธรรมวินัย" หรือ "พระไตรปิฎก"

ซึ่งก็คือพระวินัย พระสูตร พระอภิธรรมซึ่งเป็นคำสอน เป็นคำอธิบาย เป็นคาถาเพื่อ ดับความยินดีติดข้อง โดยทั่วไปมักจะอ้างพระไตรปิฎก ไม่มีใครบอกว่าเขาเขียนเองแม้ทุกคนจะอ้างพระไตรปิฎก อ้างพระผู้มีพระภาคฯตามแต่ความคิดเห็นของเขาเอง.

แล้วจะศึกษากันอย่างไร

เมื่ออ่านโดยตรงจากพระไตรปิฎก หรือ ฟังจากวิทยุ ฯลฯ ข้อความที่ยกมาจากพระไตรปิฎกนั้น ไม่ผิดแต่ หลังจากนั้น "คำอธิบาย" ซึ่งหลากหลายแตกต่างกันไปตามความเห็น และ ความเข้าใจในทางธรรม ของแต่ละท่าน ซึ่ง (ผู้ฟัง) ต้องเป็นผู้ละเอียดและพิจารณา ว่า คำสอน (คำอธิบายธรรม) ใด ที่เป็นไปเพื่อ "การเข้าใจธรรมะ ในขณะนี้" ตรง ตามความเป็นจริงและเป็นไปเพื่อ "การละ" ไม่ใช่เพื่อความติดข้อง

นี้เป็นหนทางที่ถูกต้อง ตรงตามที่พระผู้มีพระภาคฯ ทรงแสดง เพราะฉะนั้นการศึกษาพระธรรม จึงต้อง "ศึกษาโดยละเอียด" เพื่อ "ความเข้าใจที่ถูกต้อง"

ขออนุโมทนา