คนฉลาดและดอกไม้ [ปุปผวรรคที่ 4]
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 1
ข้อความบางตอนจาก...
ปุปผวรรคที่ 4
ว่าด้วยคนฉลาดและดอกไม้
๑. ใครจักรู้ชัดซึ่งแผ่นดินนี้และยมโลก กับ มนุสสโลกนี้ พร้อมทั้งเทวโลก ใครจักเลือกบท ธรรมอันเราแสดงดีแล้ว เหมือนนายมาลาการผู้ฉลาด เลือกดอกไม้ฉะนั้น พระเสขะจักรู้ชัดแผ่นดินและ ยมโลกกับมนุสสโลกนี้ พร้อมทั้งเทวโลก พระเสขะ จักเลือกบทธรรมอันเราแสดงดีแล้ว เหมือนนาย มาลาการผู้ฉลาดเลือกดอกไม้ ฉะนั้น
๒. ภิกษุรู้แจ้งกายนี้ว่า มีฟองน้ำเป็นเครื่อง เปรียบ รู้ชัดกายนี้ว่า มีพยับแดดเป็นธรรม ตัด พวงดอกไม้ของมารเสียแล้ว พึงสถานที่มัจจุราช ไม่เห็น
[เล่มที่ 41] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๒[เล่มที่ 41] - หน้าที่ 2
ข้อความบางตอนจาก...
ปุปผวรรคที่ 4
ว่าด้วยคนฉลาดและดอกไม้
๓. มัจจุย่อมพานระผู้มีใจข้องไปในอารมณ์ ต่างๆ ผู้เลือกเก็บดอกไม้อยู่เที่ยวไป เหมือนห้วงน้ำ ใหญ่พัดชาวบ้านอันหลับแล้วไปฉะนั้น.
๔. มัจจุผู้ทำซึ่งที่สุด กระทำนระผู้มีใจข้อง ในอารมณ์ต่างๆ เลือกเก็บดอกไม่อยู่เทียว ผู้ไม่อิ่ม ในกามทั้งหลายนั่นแล สู่อำนาจ.
๕. มุนีพึงเที่ยวไปในบ้าน เหมือนแมลงภู่ ไม่ ยังดอก สี และกลิ่นให้ชอกช้ำ ถือเอาแต่รสแล้ว บินไปฉะนั้น
[เล่มที่ 41] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๒[เล่มที่ 41] - หน้าที่ 2
ข้อความบางตอนจาก...
บุปผาวรรคที่ 4
ว่าด้วยคนฉลาดและดอกไม้
๖. บุคคลผู้ไม่ควรทำคำแสยงขนของคนเหล่า อื่นไว้ในใจ ไม่ควรแลดูกิจที่ทำแล้วและยังมิได้ทำ ของคนเหล่าอื่น พึงพิจารณากิจที่ทำแล้ว และยัง มิได้ทำของตนเท่านั้น.
๗. ดอกไม้งามมีสี ไม่มีกลิ่นแม้ฉันใด วาจา สุภาษิตก็ฉันนั้น ย่อมไม่มีผลแก่ผู้ไม่ทำอยู่ ดอกไม้ งามมีสี พร้อมด้วยกลิ่นแม้ฉันใด วาจาสุภาษิตก็ ฉันนั้น ย่อมมีผลแก่ผู้ทำดีอยู่
[เล่มที่ 41] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๒[เล่มที่ 41] - หน้าที่ 3
ข้อความบางตอนจาก...
ปุปผวรรคที่ 4
ว่าด้วยคนฉลาดและดอกไม้
๘. นายมาลาการ พึงทำพวงดอกไม้ให้มากจาก กองดอกไม้แม้ฉันใด สัตว์ผู้มีอันจะพึงตายเป็นสภาพ ควรทำกุศลไว้ให้มากฉันนั้น
๙. กลิ่นดอกไม้ ฟุ้งไปทวนลมไม่ได้ กลิ่น จันทน์ หรือกลิ่นกฤษณา และกลัมพักก็ฟุ้งไปไม่ได้ แต่กลิ่นของสัตบุรุษฟุ้งไปทวนลมได้ กลิ่นจันทน์ก็ดี แม้กลิ่นกฤษณาก็ดี กลิ่นอุบลก็ดี กลิ่นมะลิก็ดี กลิ่นศีลเป็นเยี่ยมกว่าคันธชาตนั่น
๑๐. กลิ่นนี้ คือ กลิ่นกลัมพัก และกลิ่นจันทน์ เป็นกลิ่นเพียงเล็กน้อย ส่วนกลิ่นของผู้มีศีลทั้งหลาย เป็นกลิ่นชั้นสูง ย่อมหอมฟุ้งไปในเทพเจ้าและเหล่า มนุษย์
[เล่มที่ 41] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๒[เล่มที่ 41] - หน้าที่ 3
ข้อความบางตอนจาก...
ปุปผวรรคที่ 4
ว่าด้วยคนฉลาดและดอกไม้
๑๑. มารย่อมไม่ประสบทางของท่านผู้มีศีลถึง พร้อมแล้ว มีปกติอยู่ด้วยความไม่ประมาท พ้นวิเศษ แล้วเพราะรู้ชอบเหล่านั้น.
๑๒. ดอกบัวมีกลิ่นดี พึงเกิดในกองหยากเยื่อ อันบุคคลทิ้งแล้วใกล้ทางใหญ่ ดอกบัวนั้นพึงเป็นที่ ชอบใจฉันใด สาวกของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเมื่อ ปุถุชนเป็นดังกองหยากเยื่อเกิดแล้ว ย่อมไพโรจน์ ล่วงซึ่งปุถุชนผู้มืดทั้งหลายด้วยปัญญาฉันนั้น.
