นิพพานมีสถานที่หรือไม่

๑. พระนิพพานเป็นวิสังขารธรรม ไม่มีการเกิดขึ้น จึงไม่มีสถานที่

๒. ก่อนที่พระพุทธเจ้าที่ทรงปรินิพพาน พระองค์ได้ทรงอธิษฐานเกี่ยวกับพระธาตุ ให้เสด็จไปในสถานที่ที่มีผู้บูชา และเมื่อสิ้นศาสนา ไม่มีใครบูชา พระธาตุ ก็จะรวมตัวกันที่โพธิมลฑลสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นเพราะการอธิษฐาน แต่ในส่วนอื่นๆ ตามคำถามไม่น่าจะเป็นไปได้ครับ

๓. ในยุคนี้ น่าจะเป็นการคิดไปเอง มากกว่าการเห็นจริงๆ

๔. ผู้ที่ปรินิพพานไปแล้ว ไม่มีอะไรเหลือให้ติดต่อสื่อสารกับใครๆ ได้ครับ

ขออนุโมทนาค่ะ

ขอน้อมจิต อนุโมทนาบุญด้วยเศียรเกล้า (ปล. อยากเรียนถามความคิดเห็นของ คุณ BUDCOP ว่า มีความคิดเห็นเช่นไร ต่อการที่มีคนอ้างว่า ตนสามารถติดต่อกับพระพุทธเจ้าได้ ขออนุโมทนา)

ขออนุโมทนาขอครับ งงด้วย

นโม เม อนุปาทาย

ขอนอบน้อมแด่พระอนุปาทาปรินิพพาน

สวัสดี ครับ คุณprachern.s คุณโชติธัมโม คุณคุณ และ คุณchaiyakit ขอร่วมสนทนาด้วยคน ครับ

ประเด็นของท่านเข้าของกระทู้นั้น คุณprachern.s ตอบไว้แล้ว ผมเพียงแต่อธิบายเพิ่มต่อไปเล็กน้อย นะครับ

ถ : นิพพาน มีสถานที่หรือไม่?

ต : สถานที่ เป็นสมูหหุปาทาบัญญัติ คือ เป็นสิ่งที่นามธรรมประมวลขึ้น จาก ความสัมพันธ์กันของจิต เจตสิก รูป (สังขารธรรม) สถานที่จริงๆ จึงเป็นแค่ จิต เจตสิกรูป ที่สัมพันธ์กัน ครับ ส่วนนิพพานนั้น เป็นปรมัตถธรรมอย่างที่ 4 ไม่ใช่บัญญัติ แม้นามธรรม ไม่ประมวลขึ้นก็มีอยู่ ทั้ง ไม่ใช่ จิต เจตสิก รูป (วิสังขารธรรม) ดังนั้น นิพพาน จึงต่างจากสถานที่อย่างแน่นอน ครับ (ดู ท้ายสังคหะ ป.6, ป.8)

ถ : พระพุทธเจ้า ที่ทรงปรินิพพานไปแล้ว สามารถมาแสดง (ตัวตน) ให้เราเห็นในนิมิตได้หรือไม่?

ต : ถ้าอนุปาทาปรินิพพาน (ปรมัตถธรรมที่ 4) แปลว่า ดับตัณหาเกลี้ยง จนไม่มีกายใจ (ปรมัตถธรรมที่ 1, 2, 3) ของชาติใหม่เกิดอีกเลย เมื่อพระพุทธเจ้า อนุปาทาปรินิพพานไปแล้วอย่างนี้ จะเอากายใจที่เรียกว่าเป็นพุทธนิรมิตนั้นมาจากไหน? ถ้ามีได้ ไม่เท่ากับกล่าวว่า มีปรมัตถธรรมอย่างที่ 5 อย่างนั้นหรือ?

(ตอบเป็นคำถาม เพื่อให้ได้คิดเอง และมั่นใจ ครับ)

ถ : เด็กอายุ 9 ขวบ ที่สามารถเห็นวิญญาณ และเห็นผู้ที่ไม่รู้จักแต่รู้ชื่อในนรกจะเป็นของจริง หรือ ไม่ ในสิ่งที่เขาได้เห็น? (เด็กคนนี้เคยเป็นเด็กสมาธิสั้น แต่เดี๋ยวนี้ นั่งสมาธิได้นาน และนำคนอื่นนั่งสมาธิ ภายในเวลาไม่ถึง 1 เดือน ตอนนี้ก็ยัง 9 ขวบอยู่)

ต : ถ้าได้อยู่ร่วมกันสักเดือน หรือ ผมมีอภิญญา ก็อาจตอบได้ แต่ตอนนี้ ไม่มีสักอย่าง จึงตอบข้อนี้ไม่ได้ ครับ ขออภัยจริงๆ ครับ

ถ : ผู้ที่นิพพานแล้ว ผู้อื่นสามารถติดต่อได้หรือไม่?

ต : ถ้าเทียบคำตอบของผม ในคำถามแรก การติดต่อในคำถามข้อนี้ คือ ความสัมพันธ์ในคำตอบนั้น ครับ การติดต่อกับผู้อื่น คือ การที่จิต-เจตสิก ไปรับรู้ จิต เจตสิก รูป และสังขารบัญญัติ ส่วนการติดต่อกับสภาวะ และนวัตตัพพะ คือ การที่ จิต-เจตสิก ไปรับรู้ จิต เจตสิก รูป นิพพาน หรือ บัญญัติ ดังนั้น ข้อนี้ต้องตอบแยกว่า พระอริยะชั้นเดียวกัน หรือ ต่ำกว่า สามารถติดต่อกับสอุปาทิเสสนิพพานบุคคลได้จนกว่า สอุปาทิเสสนิพพานบุคคลนั้นจะดับขันธปรินิพพาน ก็จะเหลือให้ติดต่อได้แค่ อนุปาทิเสสนิพพานธาตุ (มีนิพพานเป็นอารมณ์นั่นเอง) ส่วน สอุปาทิเสสนิพพานบุคคลนั้น ไม่มีให้ติดต่อแล้ว ครับ

ส่วนฝ่ายสอุปาทิเสสบุคคลนั้น ปกติก็สามารถติดต่อกับคนอื่นๆ ได้เช่นกัน แต่จะติดต่อได้จนกว่า จะเหลือแค่ อนุปาทิเสสนิพพานธาตุ เพราะหลังจาก อนุปาทาปรินิพพานไปแล้ว จะไม่มี จิต เจตสิก รูป มาเป็นเครื่องต่อ (อายตนะ) ให้ จึงไม่เกิดการติดต่อขึ้น

อนึ่ง ที่คุณโชติธรรมถามใน คคห.4 นั้น ขอตอบว่า .- ผมเห็นว่า เขาเหล่านั้นน่าจะได้รับความรู้เรื่องทิฏฐิ 62 น่าช่วยจะได้รับความเหลือให้พ้นจากสัสตทิฏฐิ น่าจะมีคนดีใจด้วย กับการที่เขายังได้รับผลบุญ และน่าจะมีการวางเฉย หากเรายังช่วยเหลือให้คำแนะนำเขาไม่ได้ผล ครับ

อนุปาทํ คจฺฉถ - จงถึงอนุปาทาปรินิพพานทั่วกันทุกท่าน เทอญ

ขอความกรุณาคุณ BudCoPช่วยให้ความกระจ่าง ตามคำถามในกระทู้นี้ด้วยค่ะ...อารมณ์ของสติ โดย จักรกฤษณ์ ขอบพระคุณและขออนุโมทนาล่วงหน้าค่ะ.

เรื่องการที่ พระพุทธเจ้าและพระอรหันต์ในอดีต มาแสดงธรรมให้ฟังบ้าง มาสอนธรรมะบ้าง มาชี้แนะสั่งสอนต่างๆ บ้าง ซึ่งมีการพูดคุยตอบโต้กันด้วย ผมก็อ่านเจอในหลายที่เหมือนกันครับ แต่ผมเข้าใจว่า นิมิตเหล่านั้นเป็นผลของ "ฌาณจิต" ของท่านผู้ที่บำเพ็ญสมถภาวนา ขั้นสูงๆ เหล่านั้น ที่เราเข้าไม่ถึงจริงๆ ผมจึงได้แต่อ่านแล้วฟังจำไว้เฉยๆ ไม่กล้าคิดต่อว่า เป็นจริงหรือไม่ อย่างไร แต่ถ้าจะมาปรากฎให้เห็น ทางตาเนื้อ ผมว่าไม่มีทางเป็นไปได้แน่ ตามที่ ท่านBudCop ได้อธิบายไว้อย่างครบถ้วนดีแล้ว ท่าน อ.ประเชิญ และ ท่าน BudCop มีความเห็นหรือความรู้อะไรจะแนะนำบ้างครับ ในเรื่องของ ฌาณจิต

ขอขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

ตอบแล้ว ครับ