สำหรับผู้เริ่มต้น

แนะนำการศึกษาพระธรรม

พุทธศาสนิกชนที่ดี ควรมีความมั่นคงเรื่อง เหตุ ผล และความจริง เป็นผู้ที่ไม่เชื่อสิ่งใดโดยง่ายหรือไม่ได้ไตร่ตรอง คิด พิจารณา ก่อน

พุทธศาสนา คือ พระธรรมคำสอนของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า กระทำเหตุอย่างไร ก็ได้รับผลอย่างนั้น เรียกว่า กรรม

กรรม คือ การกระทำ กระทำดี คือ กรรมดี ได้รับผลดี เป็นสุข

กระทำชั่ว คือ กรรมชั่ว ได้รับผลไม่ดี เป็นทุกข์

คนเราทุกคนทำทั้งกรรมดีบ้าง กรรมชั่วบ้าง มามากมายนับไม่ถ้วน ผลนั้นย่อมจะได้รับอย่างแน่นอน เพียงแต่จะช้าหรือเร็วเท่านั้น ทั้งกรรมในปัจจุบันชาติรวมถึงกรรมในอดีตชาติด้วย ซึ่งการรับผลของกรรมเพียงชาตินี้ชาติเดียวนั้น จะรับผลไม่หมดอย่างแน่นอน

ถ้าเหตุที่ทำให้การเกิดยังมี ผลคือการเกิดก็ต้องมี พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ว่า ถ้ามนุษย์ยังมีกิเลส (โลภะ โทสะ โมหะ) เป็นเหตุอยู่ ผลก็คือเป็นทุกข์และยังต้องเกิดอีกไม่รู้จบ

คำว่า ชาติ หมายถึง การเกิด ถ้ายังไม่หมดกิเลส ชาติหน้าและชาติต่อๆ ไปย่อมมีผลของกรรมดี ทำให้เกิดในสุคติภูมิคือ พรหม สวรรค์ มนุษย์ ผลของกรรมชั่วทำให้เกิดในทุคติภูมิคือ นรก เปรต อสุรกาย สัตว์ดิรัจฉาน ตามกรรมของแต่ละคนที่ทำแล้วมากมาย ทั้งดีและไม่ดี ตายแล้วเกิดอีกในภพภูมิต่างๆ ไม่มีที่สิ้นสุด (สังสารวัฏฏ์)

ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนที่สุดคือ ปัจจุบันชาตินี้ ทำไมบางคน เกิดมายากจน ร่ำรวย สวย หล่อ ขี้เหร่ พิการ สูง ต่ำ ดำ ขาว สุข ทุกข์ แตกต่างกันอย่างมากมาย แท้จริงแล้วเพราะมาจากเหตุ คือ กรรมของแต่ละคนในอดีตชาติ ทำมาแตกต่างกันนั่นเอง

พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้หนทางที่จะนำไปสู่การดับกิเลส หนทางที่จะไม่ต้องติดอยู่ในสังสารวัฏฏ์ คือหนทางแห่งมรรคเพื่อดับกิเลสเป็นสมุจเฉท (หมดสิ้น) ไม่เกิดอีก คือ พระนิพพาน

ปัจจุบัน พุทธศาสนิกชนส่วนใหญ่ได้รับประโยชน์จากพระพุทธศาสนา เพียงแค่ขั้น ทาน ศีล สมาธิ เท่านั้น แต่ประโยชน์สูงสุดอยู่ที่ ปัญญา

ปัญญา คือ ความรู้ ความเข้าใจธรรมะ ที่ถูกต้องตามความเป็นจริง พุทธศาสนิกชนชื่อว่าเป็นสาวก ของ พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า คำว่า สาวก หมายถึง ผู้ฟัง ในสมัยพุทธกาล พระภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกาที่ได้ฟังพระธรรมจากพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า แล้วรู้แจ้งธรรมตาม เพราะได้สะสมปัญญามาแล้วในอดีตชาติ เพราะฉะนั้น ปัญญาย่อมมาจากการฟังพระธรรม การอ่าน การเขียน การสนทนาธรรม การบรรยายธรรม เรียกว่าขั้น ปริยัติ

พระพุทธศาสนา คือ คำสอนของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า มี ๓ ขั้น

๑. ขั้นปริยัติ ศึกษาพระธรรมวินัย

๒. ขั้นปฏิบัติ เจริญธรรมเพื่อบรรลุธรรมที่ดับกิเลส ดับทุกข์

๓. ขั้นปฏิเวธ รู้แจ้งธรรมที่ดับกิเลส ดับทุกข์

พุทธศาสนิกชนส่วนใหญ่ไม่ให้ความสำคัญกับปริยัติมากเพียงพอที่จะเข้าใจพระธรรมได้อย่างถูกต้อง คิดว่า รู้แล้ว เข้าใจแล้ว หรือ เชื่อตามๆ กันมา ปฏิบัติตามๆ กันมา โดยที่ไม่คิด พิจารณาตรวจสอบกับพระธรรมวินัย และเหตุผล ทำให้เข้าใจผิด พอเข้าใจผิด ก็ปฏิบัติผิด พอปฏิบัติผิด ก็ไม่มีทางที่จะรู้แจ้งธรรมได้ มรรคมีองค์ ๘ (หนทางดับทุกข์) เริ่มต้นด้วย สัมมาทิฏฐิ คือ ความเห็นถูก คือถูกตั้งแต่ต้นคือ ปริยัติก่อน ฉะนั้นการศึกษาพระธรรมนั้นจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง

ศึกษาพระธรรมจากไหน

พระไตรปิฎกคือพระธรรมคำสอนของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้จดจำสืบต่อกันมาโดย มุขปาฐะ คือการทรงจำ จากพระอรหันตสาวก ผู้กระทำสังคายนาพระธรรมวินัยเป็น ๓ ปิฎก การทรงจำได้กระทำสืบต่อกันมาตราบจนกระทั่งได้จารึกเป็นตัวอักษร

๑. พระวินัยปิฎก เกี่ยวกับระเบียบข้อประพฤติปฏิบัติของพระภิกษุ

๒. พระสุตตันตปิฎก เกี่ยวกับหลักธรรมที่ทรงเทศนาแก่บุคคลต่างๆ ณ สถานที่ต่างๆ

๓. พระอภิธรรมปิฎก เกี่ยวกับสภาพธรรมพร้อมทั้งเหตุและผลของธรรมทั้งปวง

พระไตรปิฎกเชื่อถือได้? เป็นคำสอนของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าจริง?

ธรรมของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าแท้ๆ นั้น ต้องเป็นจริง ถูกต้องและพิสูจน์ได้ตั้งแต่ขั้นต้นจนถึงที่สุด ธรรมะที่ทรงแสดงต้องเป็นจริง ไม่ขัดแย้งกัน และเป็นเหตุเป็นผลกันตลอด ฉะนั้น เมื่อเราได้ศึกษาพระไตรปิฎกแล้ว เราก็สามารถพิสูจน์ด้วยตัวเองว่าเป็นอย่างนั้นหรือไม่ ถ้าเราศึกษาเข้าใจพระธรรมแล้ว เราจะสามารถแยกแยะได้ว่าในปัจจุบัน สิ่งใดเป็นคำสอนที่ถูกต้อง และคำสอนใดไม่ตรงตามพระธรรมวินัยที่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง

พระไตรปิฎกสำคัญ?

พระไตรปิฎกนั้น สำคัญต่อการศึกษา เพราะปัจจุบัน มีตำราธรรมะที่เขียนขึ้นมากมายแต่ส่วนใหญ่ จะนำความเห็นส่วนตัวใส่เข้าไปด้วย ทำให้ผิดเพี้ยนจากพระธรรมที่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้

พระไตรปิฎกยาก? เริ่มต้นอย่างไร?

พระไตรปิฎกยากจริง แต่ไม่เกินความสามารถที่จะเข้าใจได้ เริ่มต้น จึงต้องมีผู้แนะนำ ข้าพเจ้าก็ได้เริ่มศึกษาพระธรรม โดยฟังการบรรยายพระธรรมทางวิทยุโดยอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ซึ่งท่านได้ศึกษาพระไตรปิฎกอย่างแตกฉาน และสามารถบรรยายพระธรรมจากพระไตรปิฎก ให้เราได้เข้าใจได้อย่างไม่ยากนัก แต่ต้องแบบค่อยเป็นค่อยไป ฟังแล้วพิจารณา ไตร่ตรอง พอเรามีความรู้พื้นฐานแล้ว จะอ่านพระไตรปิฎกได้เข้าใจและถูกต้องยิ่งขึ้น

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา

แนวทางเจริญวิปัสสนาที่รับฟังได้ใน กรุงเทพฯ และ ปริมณฑล บรรยายโดย

อ.สุจินต์ บริหารวนเขตต์

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา ออกอากาศรายการสนทนาธรรมทั่วประเทศทางสถานีวิทยุตามวัน - เวลาใน ตารางรายการวิทยุ

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา สำนักงานเลขที่ 174/1 ซอยเจริญนคร 78 ดาวคะนอง ธนบุรี กรุงเทพมหานคร 10600 โทร. 02-4680239

www.dhammahome.com