ละความไม่รู้

ข้อความบางตอนจากการบรรยายธรรมโดยท่านอาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์

ท่านอาจารย์ ตอบให้ตรงกว่านั้นอีกนิดได้ไหมคะ ถ้าไม่เข้าใจจริงๆ จะมีโอกาสคลาดเคลื่อนมากทีเดียวนะคะ เจริญสติปัฏฐานเพื่อละความไม่รู้ พอใจไหมคะอย่างนี้ฟังธรรมเพื่ออะไร เพื่อละความไม่รู้ แต่ไม่ใช่เพื่ออยากได้อะไร เพราะฉะนั้นในขณะที่กำลังไม่รู้ ไม่รู้ ก็ทำไม่รู้ๆ ต่อไปอีก ก็คือยังคงไม่รู้ๆ ไปอยู่เรื่อยๆ ไม่มีทางจะละคลายความไม่รู้เลย เพราะฉะนั้น ถ้าไม่มั่นคงจริงๆ ว่าการเจริญสติปัฏฐานเพื่อะไรก็จะไปผิดหนทางกันมาก เพราะว่ามีความต้องการสติ ก็ยังไม่ทราบว่า ต้องการสติไปทำไม ใช่ไหมคะ แต่ตามความเป็นจริงแล้วการฟังพระธรรมทั้งหมด รวมทั้งการที่สติจะระลึกลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ เพื่อละความไม่รู้ อย่างมากมายเหลือเกิน และไม่ใช่แต่ในชาตินี้ชาติเดียว ความไม่รู้เรื่่องอะไร ความไม่รู้ในขณะที่กำลังเห็นไม่รู้ว่า ไม่ใช่ตัวตน ไม่ใช่เรา ในขณะที่กำลังได้ยินก็ไม่รู้ว่า ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตัวตน

เพราะฉะนั้น ที่ว่าฐานของสติ มีอยู่ตลอด แต่ว่าไม่รู้ว่าเป็นฐาน เพราะฉะนั้น จึงไม่ระลึกทันที แต่ไปหาทางอื่นวนเวียน แต่ถ้าเป็นผู้ทีสติระลึกได้ว่า ความไม่รู้อยู่ที่ขณะที่กำลังเห็นเดี๋ยวนี้ กำลังเห็นเดี๋ยวนี้ ไม่รู้สภาพธรรม ตามความป็นจริง เพราะว่าแม้ว่าจะมีสี่งที่กำลังปรากฏ แต่อวิชชาก็ยังไม่รู้ นี่คือความต่างกันของวิชา และ อวิชชา

เพราะฉะนั้น ถ้าไม่เคยรู้สึกตัวเลยว่า มีความไม่รู้ในขณะที่กำลังเห็น ก็รู้เสียได้เลยค่ะ ว่าในขณะนี้มีความไม่รู้สภาพธรรม ที่กำลังปรากฏทางตา และ เห็น เพราฉะนั้น จะรู้ก็ต่อเมี่อสติระลึก ตรงขณะที่กำลังเห็นเดี๋ยวนี้ ไม่ต้องไปหาฐานลงให้สติ กำลังเห็นเดี๋ยวนี้ น้อมพิจารณาสังเกตให้รู้ว่า ที่เราคล่องปากว่า เป็นนามธรรมเป็นสภาพรู้ เป็นธาตุรู้ อาการรู้นั้น เรารู้ชื่อ รู้คำ ถึงลักษณะของ สภาพนี้ แต่ยังไม่เคยสังเกตจริงๆ ว่า อาการรู้ คืออย่างนี้ค่ะ ที่คนตาบอดไม่เห็นแน่ๆ

เพราะฉะนั้น ขณะที่กำลังเห็นต้องเป็นอาการรู้อย่างหนึ่งคือเห็น คนตายไม่ได้ยิน ถ้ามีซากศพอยู่ตรงนี้ไม่ได้ยิน เพราะฉะนั้น ที่กำลังได้ยินนี้สำหรับคนเป็น เพราะฉะนั้นก็เป็นธาตุรู้อาการรู้อย่างหนึ่ง ซึ่งคนตายไม่รู้ เพราะฉะนั้นไม่ต้องไปไกลจาก ตา หู จมูก...กาย ใจ ในขณะที่กำลังเห็น.... ในขณะนี้เลยนะคะ

"อบรม" คือการระลึกศึกษา สี่งที่กำลังปรากฏเดี๋ยวนี้