เรามีอยู่หรือหนอแล [สัพพาสวสังวรสูตร]

[เล่มที่ 17] พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ ๑๖๗

บทว่า อชฺฌตฺตํ กถํกถี โหติ ความว่า ปุถุชน ย่อมเป็นผู้มีความสงสัยในขันธ์ทั้งหลายของตน. สงสัยอย่างไร? สงสัยความที่ตนมีอยู่ว่าเรามีอยู่หรือหนอแล. ถามว่า ก็ข้อนี้ถูกแล้วหรือ? ตอบว่า ในคำว่า ถูกหรือไม่ถูก นี้ จะมีความคิด (กังขา) ไปทำไม เออก็ในเรื่องนี้ มีเรื่องดังต่อไปนี้เป็นอุทาหรณ์. ได้ยินว่า ลูกของแม่เล็กโกนหัว (ส่วน) ลูกของแม่ใหญ่ไม่ได้โกนหัว พอลูกของแม่ใหญ่นั้นหลับ ญาติทั้งหลายจึงช่วยกันโกนหัว. ลูกแม่ใหญ่นั้นพอตื่นขึ้นก็คิดว่า เราเป็นลูกของแม่เล็กหรือหนอ. ความสงสัยที่ว่า เรามีอยู่หรือหนอแล ก็เป็นอย่างนี้แหละ. (จาก ... ปปัญจสูทนี อรรถกถา มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ สัพพาสวสังวรสูตร)