llll ประโยชน์ตน - ประโยชน์ท่าน llll

สนทนาพระธรรมวินัย (รอบบ่าย) วันที่ ๒๘ กันยายน ๒๕๕๑

" ...ประโยชน์ตน - ประโยชน์ท่าน... "

ท่านอาจารย์ ถ้าขณะใดมีหน้าที่การงาน ซึ่งทุกคนก็ต้องทำ แต่ว่าขณะนั้นน่ะ จิตที่ทำเป็นกุศล หรือ อกุศล ด้วยความมั่นคง บางคนอาจจะกล่าวว่า "เพื่อประโยชน์แก่คนอื่น ไม่ใช่การเห็นแก่ตัว" แต่แม้กระนั้น เพื่อประโยชน์ของคนอื่น ดีจริง แล้วจิตขณะนั้นเป็นกุศลหรือเปล่า

เพราะว่าบางคนก็อาจจะมีการกระทำซึ่งเป็นการกระทำเพื่อประโยชน์ของคนอื่นตามหน้าที่ แต่เพราะไม่รู้ธรรมขณะนั้น เป็นโลภะบ้างโทสะบ้าง แต่ถ้าเป็นผู้ที่ทั้งประโยชน์ตน และ ประโยชน์บุคคลอื่น ก็คือว่า ไม่ใช่ให้ประโยชน์ของบุคคลอื่นแม้มากเป็นไปโดยเสียประโยชน์ตน เพราะว่าถึงแม้จะทำประโยชน์ให้บุคคลอื่น แต่ขณะนั้นเป็นอกุศลทั้งนั้น ใครได้ประโยชน์คะ ไม่มีใคร เพราะอะไรคะคนที่กระทำ ที่คิดว่ากระทำเพื่อประโยชน์ของบุคคลอื่น แต่ขณะนั้นเป็นอกุศลจิต เป็นประโยชน์หรือเปล่า และคนที่ได้รับคิด หรือว่าผลนั้นเป็นกุศล เพราะได้รับแล้วเป็นอกุศลก็ได้ เพราะสิ่งที่ได้รับเป็นเพียงผลที่ได้รับทางตา หู จมูก ลิ้น กาย แต่ใจสะสมมา เมื่อเห็นบ้าง ได้ยินบ้างซึ่งเป็นชีวิตประจำวัน ขณะนั้นน่ะ เป็นกุศล หรือ อกุศล

เพราะฉะนั้น การที่สะสมมา แล้วมีปัญญาที่จะเห็นตามความเป็นจริง และมั่นคงในกุศล เพราะรู้ว่าการแก้ปัญหาทุกอย่าง อกุศลแก้ไม่ได้แน่นอน ดูเสมือนว่าจะแก้ได้ แต่แก้ไม่ได้เลย เพราะปัญหามาจากไหน ปัญหามาจากจิตซึ่งเป็นอกุศลทั้งนั้น ปัญหาไม่ได้มาจากกุศลจิตเลย ปัญหาทุกปัญหามาจากอกุศลจิต

เพราะฉะนั้น จะให้อกุศลจิต หรือ อกุศลธรรม แก้ปัญหา เป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ ด้วยเหตุนี้ ผู้ที่มีปัญญา ก็สามารถที่จะทำสิ่งที่มีประโยชน์แก่ผู้อื่นโดยกุศลจิต ด้วยความหนักแน่น มั่นคง ในคุณความดี หรือในธรรมฝ่ายกุศล เพราะฉะนั้น ก็ย่อมสามารถที่จะแก้ทุกสถานการณ์ได้ ไม่ใช่แต่เฉพาะในขณะนั้น แต่ว่าแม้ในขณะต่อๆ ไปกุศลก็ไม่ได้ให้โทษเลย แต่ถ้าขณะนั้น ไม่ใช่ปัญญา ก็ไม่พ้นจากอกุศล เพราะฉะนั้น ขณะนั้นก็เป็นอกุศลธรรม ต้องตรง ถ้าไม่ตรง ไม่ใช่ธรรม เป็นอคติ ไม่ควรไป

คลิกเพื่ออ่าน ...

“•” เป็นผู้ฉลาดในการนำประโยชน์เข้าไปในที่ทั้งปวง [จริยาปิฎก] “•”