รูปที่เกิดเพราะกรรมเป็นปัจจัย ทำไมถึงไม่ใช่วิบากค่ะ
รูปที่เกิดเพราะกรรมเป็นปัจจัย เป็นผลของกรรม แต่ไม่ใช่วิบาก ทำไมถึงเป็นเช่นนั้นค่ะ เพราะตามความหมาย วิบาก แปลว่า ผลของกรรม แต่ทำไมรูปที่เกิด เพราะกรรมเป็นปัจจัย ถึงไม่ใช่วิบาก รู้สึกเหมือนมันจะขัดแย้งกัน รบกวนท่านผู้รู้ช่วยอธิบายให้เข้าใจด้วยค่ะ
ขอขอบพระคุณค่ะ
คำว่า วิปาก ภาษาไทย คือ วิบาก หมายถึง ผลที่สุกงอมแล้ว สภาวะของวิบากท่านหมายถึง นามธรรมซึ่งเป็นสภาพเดียวกันกับเหตุ คือ จิตเจตสิก ซึ่งเป็นสภาพรู้เหมือนกัน เหตุ คือ กรรมฝ่ายกุศลและอกุศลผลก็เป็นกุศลวิบากและอกุศลวิบาก ส่วนรูปที่เกิดจากกรรม เป็นเรียกว่ากัมมชรูป เกิดจากกรรมก็จริง แต่ไม่ใช่วิบาก เพราะรูปเป็นสภาพไม่รู้อารมณ์ครับ
ผลของกรรม มีความหมายกว้างกว่า วิบาก ครับ ผลของกรรม หมายรวมทั้ง นามธรรมที่เป็นวิบาก และ รูปธรรมที่เกิดจากกรรมนั้นๆ (กัมมชรูป) แต่ถ้าพูดถึง วิบาก ต้องเฉพาะเจาะจงว่า หมายถึง นามธรรมที่่เป็นจิตและเจตสิกชาติวิบากเท่านั้นครับ เพราะจิตที่เกิดขึ้นมาหนึ่งขณะ จะต้องเป็นชาติหนึ่งชาติใดใน ๔ ชาติ คือ เป็นชาติกุศล ๑ ชาติอกุศล ๑ ชาติวิบาก ๑ หรือ ชาติกิริยา ๑ ส่วนรูปที่เกิดขึ้นมาได้ ก็ต้องเกิดจากสมุฏ-ฐานหนึ่งสมุฏฐานใดใน ๔ สมุฏฐาน คือ เกิดจากกรรม ๑ เกิดจากอุตุ ๑ เกิดจากจิต ๑ หรือ เกิดจากอาหาร ๑ ครับ