บุคคลควรให้ทานในที่ไหนหนอ [อิสสัตถสูตร]

[เล่มที่ 24] พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 514

๔. อิสสัตถสูตร

[๔๐๕] สาวัตถีนิทาน พระเจ้าปเสนทิโกศลประทับนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง แล้ว ได้ทูลพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ทาน บุคคลควรให้ในที่ ไหนหนอ

พ. ดูก่อนมหาบพิตร ควรให้ในที่ที่จิตเลื่อมใส

ป. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ และทานที่ให้แล้วในที่ไหนจึงมีผลมาก

[๔๐๖] พ. ดูก่อนมหาบพิตรทานควรให้ในที่ไหนนั่นเป็นข้อหนึ่ง และทานที่ให้แล้วในที่ไหนจึงมีผลมาก นั่นเป็นอีกข้อหนึ่ง ดูก่อนมหาบพิตร ทานที่ให้แล้วแก่ผู้มีศีลแลมีผลมาก ทานที่ให้แล้วในผู้ทุศีลหามีผลมากไม่

ศิลปะธนู กำลังเข้มแข็ง และความกล้าหาญ มีอยู่ในชายหนุ่มผู้ใด พระราชาผู้ทรงการยุทธ์ พึงทรงชุบเลี้ยงชายหนุ่มเช่นนั้น

ไม่พึงทรงชุบเลี้ยงชายหนุ่มผู้ไม่กล้าหาญ เพราะเหตุแห่งชาติ ฉันใด

ธรรมะ คือ ขันติ และโสรัจจะ ตั้งอยู่แล้ว ในบุคคลใด บุคคลพึงบูชาบุคคลนั้น ผู้มีปัญญา มีความประพฤติเยี่ยงพระอริยะ แม้มีชาติต่ำ ฉันนั้นเหมือนกัน

พึงสร้างอาศรมอันเป็นที่รื่นรมย์ อาราธนาผู้พหูสูตรทั้งหลายให้อยู่ ณ ที่นั้น พึงสร้างบ่อน้ำไว้ในป่าที่กันดารน้ำ และ สร้างสะพานในที่เป็นหล่ม

พึงถวาย ข้าวน้ำ ของเคี้ยว ผ้า และเสนาสนะ ในท่านผู้ซื่อตรงทั้งหลาย ด้วยน้ำใจอันผ่องใส เมฆมีสายฟ้าแลบแปลบปลาบ (เมฆอันประกอบด้วยถ่องแถวแห่งสายฟ้า) มียอดตั้งร้อยกระหึ่มอยู่ ทำแผ่นดินให้โชกชุ่มอยู่ ย่อมทำที่ดอนและที่ลุ่มให้เต็ม แม้ฉันใด ทายกผู้มีศรัทธา เป็นบัณฑิตได้ฟังแล้ว ตกแต่งโภชนาหารเลี้ยงวณิพก ด้วย ข้าวน้ำให้อิ่มหนำ บันเทิงใจ เที่ยวไปใน โรงทาน สั่งว่า ท่านทั้งหลายจงให้ ท่าน ทั้งหลายจงให้ ดังนี้ และทายกนั้นบันลือเสียง เหมือนเสียงกระหึ่มแห่งเมฆ เมื่อฝนกำลังตก ธารแห่งบุญอันไพบูลย์นั้น ย่อมหลั่งรดทายกผู้ให้ฉันนั้น