ปรมัตถธรรมไม่สนุก ...แต่เรื่องราวสนุกมาก
(ตาลยอดด้วน)
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้น
ถอดเสียงจาก ชุดปกิณณกธรรม แผ่นที่ ๑๒ ครั้งที่ ๖๗๖
สนทนาธรรมที่หมู่บ้านเมืองทองนิเวศน์ ๑ พ.ศ. ๒๕๔๗
โดย ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์
"ปรมัตถธรรมไม่สนุก แต่เรื่องราวสนุกมาก"
ท่านผู้ถาม จิต เจตสิก รูป พอศึกษาไปแล้ว มันก็แค่นี้ มันก็เกิดการเบื่อหน่ายอยู่ตรงนี้ ก็คือแห้งแล้ง พระสูตรยังเป็นเรื่องราว มีสนุกอะไรบ้าง
ท่านอาจารย์ ถ้าบันทึกไว้เป็นส่วนหนึ่งต่างหาก คือ คงจะไม่อยู่พระไตรปิฎก เพราะว่าเรื่องราวในพระไตรปิฎก็เมื่อ ๒,๕๐๐ กว่าปี แต่เรื่องราวในยุคนี้ ก็คล้ายคลึง ความเบื่อ ในอดีตก็ต้องมีปัจจุบันก็ต้องมี อนาคตก็ต้องมี ถ้าแยกส่วนปัจจุบันของเรื่องของคุณ (ผู้ถาม) คนมาอ่านทีหลังก็คงสนุกดี คนนี้พูดว่ายังงี้ แล้วเบื่อยังงี้ แล้วก็ฟังพระธรรมต่อไป เป็นยังไงต่อไป กลับไปบ้าน บุคคลนี้ได้ไปพบใคร พูดเรื่องอะไร ก็เป็นเรื่องที่เหมือนสนุก
เพราะฉะนั้น ถูกต้อง ที่กล่าวว่า ปรมัตถธรรม ไม่สนุก "จิต" จะสนุกยังไง เป็นเพียงสภาพธรรม ไม่ใช่เรื่องราว แต่เรื่องราวสนุกมาก เพราะฉะนั้น ให้ทราบตามความเป็นจริงค่ะว่า ที่เราไม่รู้ความจริงของสภาพธรรม เพราะเราสนุกกับเรื่องราว สภาพธรรมมีจริง (แต่) ด้วยความไม่รู้พอเห็นก็เป็นชื่อต่างๆ เป็นเรื่องต่างๆ แต่ที่จะให้รู้ว่า ไม่มีเรื่องราวอีกต่อไป มีแต่สภาพธรรม ไม่ว่าจะอ่อนแข็ง เสียงที่กำลังปรากฏ สิ่งที่กำลังปรากฏทางตา ทั้งหมดนี่เพราะจิต (รู้แจ้ง) ละเอียดมาก หลากหลายมาก เกิดดับสืบต่ออย่างรวดเร็วมาก แต่เมื่อไม่รู้ความจริงอย่างนี้ จึงเพลิดเพลินในเรื่องราวของจิต
เพราะฉะนั้น ถ้าจะเข้าถึงสภาพธรรมที่ละความเป็นสัตว์ เป็นบุคคลนี่ ต้องสละเรื่องราวด้วยไหม เพราะว่า (ความจริงแท้) เป็นปรมัตถธรรมทั้งหมด เพราะฉะนั้น เวลาที่ผู้ที่รู้แจ้งอริยสัจธรรมแล้ว ยังมีเรื่องราวธรรมเป็นเรื่องจริง
ท่านผู้ถาม มีครับ
ท่านอาจารย์ ยังมีอยู่ แต่ไม่มีความเห็นผิดในสภาพธรรม ว่าขณะที่กำลังเป็นเรื่องราวนั้น ก็คือการคิดนึกต่างๆ จะสละเรื่องราวต่างๆ เพราะเหตุว่าไม่มีเรื่องราวจริงๆ มีแต่นามธรรมและรูปธรรม แต่แม้กระนั้นเพียงนามธรรมและรูปธรรม ที่ยังไม่มีเรื่องราวเลย เป็นของเราหรือเปล่า
ท่านผู้ถาม เป็น
ท่านอาจารย์ แล้วจะสละกันตอนไหนล่ะคะ ยิ่งยากใช่ไหม สละเรื่องราวแล้ว ยังสละเรื่องของลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ สละ (ไปจนถึง) แม้การจะยึดถือสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ
สี่อสงขัยแสนกับป์ ยังมีความรู้สึกว่าไม่เบื่อเลยค่ะ
ขออนุโมทนาค่ะ
