อภิธรรมในชีวิต [20] เพราะเหตุใด คนเรา จึงต่างกัน
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
แต่ละคน มีการแสดงออกต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ต่างกัน.ทั้งนี้เป็นเพราะ จิตประเภทต่างๆ ที่เกิดขึ้น เช่น คนหนึ่ง ชอบสิ่งหนึ่ง แต่ อีกคนหนึ่ง ไม่ชอบเราอาจสังเกตเห็น ว่า แต่ละคน ไม่เหมือนกัน ขณะที่กระทำสิ่งหนึ่งสิ่งใด ถึงแม้ว่า คน ๒ คน คิดที่จะทำสิ่งเดียวกัน แต่ ผล ก็ต่างกัน เช่น คน ๒ คน เขียนภาพต้นไม้ต้นเดียวกัน ภาพ ๒ ภาพ ก็จะแตกต่างกันบ้าง (เป็นต้น) แต่ละคน มีความเฉลียวฉลาด และ ความสามารถ ไม่เหมือนกันบางคน ศึกษาได้โดยไม่ยากเลย แต่บางคน ก็ไม่สามารถที่จะศึกษาได้ ไม่มีใครสามารถบังคับบัญชา จิต ได้ เพราะ จิต แต่ละประเภท มี "ปัจจัย เฉพาะ" ในแต่ละขณะ ที่จิตประเภทนั้นๆ เกิดขึ้น
เพราะเหตุใด คนเรา จึงต่างกัน เหตุ-ผล ก็คือ แต่ละคน ประสบสิ่งต่างๆ ในชีวิต ไม่เหมือนกัน จึงเป็นเหตุให้ แต่ละคน "สะสม-อุปนิสัย" ต่างๆ กัน
เช่น เด็ก ที่ได้รับการอบรมสั่งสอนให้เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ตั้งแต่เยาว์วัยก็ย่อม "สะสม-อุปนิสัย" นั้น หรือ ผู้ที่โกรธบ่อยๆ ก็ย่อม "สะสม-ความโกรธ" ไว้มากแต่ละคน "สะสม-อุปนิสัย" รสนิยม และ ความชำนาญมา ต่างๆ กัน
จิต ขณะหนึ่ง เกิดขึ้น แล้ว ดับไปจิต อีกขณะหนึ่ง ก็เกิดขึ้น-สืบต่อ-ทันที-ทุกขณะฉะนั้น จะมี "การสะสม" สิ่งต่างๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิต และ "อุปนิสัย" ที่ดี และไม่ดี ได้อย่างไร เหตุ-ผล ก็คือเมื่อ จิต ขณะหนึ่ง (เกิดขึ้นแล้ว) ดับไปแล้วจิต อีกขณะหนึ่ง ก็เกิด-สืบต่อ-ทันที ชีวิตของเราเป็นเพียง การเกิด-ดับ-สืบต่อ-ของจิต-ทีละขณะโดยไม่ขาดสาย
จิต-แต่ละขณะ เป็น ปัจจัย-ให้ จิต-ขณะต่อไป เกิดขึ้นฉะนั้น จิต-ที่ดับไปแล้ว จึงเป็น ปัจจัย-ให้ จิต-ขณะนี้ เกิดขึ้น เป็นความจริง ที่ "กุศลจิต และ อกุศลจิต" ในอดีต เป็น ปัจจัยของ "อุปนิสัย" ในปัจจุบัน ทั้งนี้ เพราะ "อุปนิสัยที่ดี และ ไม่ดี" นั้นสะสม-สืบต่อมา "ใน-จิต-ทุกขณะ"
หนังสือ "พระอภิธรรมในชีวิตประจำวัน" [Abhidhamma in Daily Life] โดย นีน่า วันกอร์คอม แปลโดย อ. ดวงเดือน บารมีธรรม จัดพิมพ์ครั้งที่ ๓ พ.ศ. ๒๕๕๓ โดย มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา
เปิดอ่านหรือดาวน์โหลดหนังสือ...
