จุดประสงค์ของการเจริญสติปัฏฐาน กับ ผลพลอยได้

(ณ กุสินารา ประเทศอินเดีย)

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้น

ถอดเสียงจาก ชุดเทปวิทยุ แผ่นที่ ๒๑ ครั้งที่ ๑,๒๓๐

สนทนาธรรมที่สังกัสสะ

โดย ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

"จุดประสงค์ของการเจริญสติปัฏฐาน"

กับ "ผลพลอยได้"

จุดประสงค์การเจริญสติปัฏฐานนี้ อาจจะมีหลายอย่างสำหรับแต่ละบุคคล บางคนอาจจะต้องการผลพลอยได้ของการเจริญสติปัฏฐาน เช่น ให้ทุกขเวทนาน้อยลง

แต่ว่าจุดประสงค์จริงๆ นี้ค่ะ ไม่ว่าจะฟังพระธรรม หรือว่าเจริญสติปัฏฐานก็ตาม ควรจะเป็นเพื่อเข้าใจสภาพธรรมที่พระ-ผู้มีพระภาคตรัสรู้ ทรงแสดงไว้ และประพฤติปฏิบัติตาม โดยที่ไม่ได้หวังผลพลอยได้อื่นๆ ผลพลอยได้นี่ค่ะ ...มี ...แต่ว่าไม่ควรจะเป็นที่หวัง ที่หวังนั้นควรจะเป็นปัญญาที่จะรู้ลักษณะของสภาพธรรม ด้วยการฟังด้วยการอบรมเจริญปฏิบัติไป ทีละเล็กทีละน้อย อย่างท่านพระคิริมานนท์หรือพระสาวกองค์อื่น หรือแม้พระผู้มีพระภาคเองเวลาทรงพระประชวรนะคะ ก็ได้มีท่านพระมหากัสสปะ แสดงโพชฌงค์ แสดงธรรมที่พระผู้มีพระภาคได้ทรงแสดงให้กับท่านนั่นเอง ในขณะที่กำลังฟังนี่ค่ะ ย่อมเป็นธรรมดาที่ว่า เมื่อมีสิ่งซึ่งทำให้จิตน้อมไปสู่สิ่งใด ก็มีปัจจัยที่จะให้จิตน้อมไปสู่สิ่งนั้นและ ทุกขเวทนา ก็ไม่มีโอกาสที่จะปรากฏ ตามกำลังของเหตุปัจจัย แต่ไม่ควรจะคิดว่า ทำอย่างนี้เพื่อหวังจะอย่างนั้นเลยหรือว่าเพื่อต้องการที่จะให้ทุกขเวทนาน้อยลง มิฉะนั้นแล้วจะไม่เป็นผู้มั่นคงในธรรมจริงๆ เพราะเหตุว่ายังหวังอย่างอื่นอยู่แม้แต่เพียงการหวัง ที่จะให้ทุกขเวทนาเบาบาง ก็ยังไม่ควรที่จะเป็นจุดประสงค์