สวดมนต์ในห้องน้ำได้ไหม
ถ้าเร่งรีบไม่มีเวลา เราจะสวดมนต์ในห้องน้ำได้ไหม เหมาะสมหรือเปล่า
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
ในความเป็นจริงแล้วในสมัยพุทธกาล บุคคลสมัยนั้ันต่างก็พูดเป็นภาษาบาลีกัน ทั้งหมด เพราะฉะนั้นคำพูดเมื่อจะกล่าวสรรเสริญใคร ยกย่องบุคคลใด รวมทั้งอธิบายใน สิ่งใดให้ผู้อื่นเข้าใจก็ใช้คำบาลี การสวดมนต์ที่ปัจจุบันสวดกันนั้ก็เป็นภาษาบาลี มีการ กล่าวยกย่องสรรเสริญพระคุณของพระพุทธเจ้า เป็นต้น รวมทั้งเป็นบทพระธรรมที่ พระพุทธเจ้าทรงแสดงไว้ในสูตรต่างๆ ในปัจจุบันก็นำมาสวดกัน หากแต่ว่าเราจะต้อง เข้าใจจุดประสงค์ของพระพุทธศาสนาที่พระองค์ได้แสดงพระธรรมเพื่อประโยชน์คือ ละ สละ ขัดเกลากิเลส ไม่ใช่เพื่อได้ในสิ่งใดสิ่งหนึ่งคือความคุ้มครอง การได้มีชีวิตที่ดี ได้ สิ่งที่ดีเพราะอาศัยพระธรรมพระพุทธเจ้าทรงแสดง เพราะขณะนั้นเป็นโลภะ ความติด ข้อง พระพุทธองค์จะไม่สอนให้เกิดอกุศล เพิ่มอกุศลเลย เพราะฉะนั้น จุดประสงค์จึงจะ ต้องถูกต้องตั้งแต่ต้น
การสวดสาธยายพระธรรมในสมัยพุทธกาลจึงเกิดจากความเข้าใจพระธรรม มีปัญญา เป็นพื้นฐานอยู่ก่อนแล้ว จึงสาธยายเพื่อระลึกถึงพระคุณพระพุทธเจ้า เพื่อเพิ่มโสภณ ธรรม สภาพธรรมฝ่ายดี มีศรัทธา เป็นต้น ในการสาธยายบทพระธรรมนั้น มิใช่เพื่อได้สิ่ง ใด สิ่งหนึ่ง แต่เพื่อละ เพราะเมื่อกุศลจิตเกิดขึ้นก็ละอกุศลขณะนั้น พร้อมๆ กับการ สาธยายนั้นเองก็พิจารณาธรรมตามบทธรรมที่พระองค์ทรงแสดงด้วยเพราะผู้คนสมัยนั้น เข้าใจภาษาบาลีกัน จึงเป็นการเพิ่มพูนปัญญาอันเป็นจุดประสงค์สูงสุดของพระพุทธ- ศาสนาครับ
บัดนี้มีการสวดมนต์แต่เมื่อไม่เข้าใจภาษาบาลี ควรหรือไม่ที่จะศึกษาธรรมให้เข้าใจ และสาธยายตามภาษาของผู้ที่สามารถเข้าใจได้เพราะพระธรรมและปัญญา รวมทั้งกุศล จิต ไมได้อยู่ที่ภาษาใด ภาษาหนึ่งแต่อยู่ที่จิต จิตที่มีศรัทธาอันเกิดความเข้าใจพระธรรม
เพราะฉะนั้น ที่อธิบายตรงนี้ก็เพื่อให้เข้าใจจุดประสงค์ของการสวดมนต์ก่อนว่าเพื่ออะไร หากเป็นไปเพื่อได้ ได้ความคุ้มครอง ได้สิ่งดีๆ กับชีวิตนั่นก็ผิดตั้งแต่ต้น ทุกอย่างก็จะ ต้องตามไปด้วยครับ แต่เพื่อเพิ่มพูนความเข้าใจ เพื่อระลึกถึงพระคุณ ซึ่งเราสามารถ เข้าใจตามภาษาของเราได้ครับ
ซึ่งคำถามเรื่องสวดมนต์ในห้องน้ำได้ไหม พระธรรมเป็นสิ่งที่ประเสริฐสูงสุด เป็นสิ่งที่ ควรเคารพ เพราะแม้พระพุทธเจ้าก็ทรงเคารพพระธรรม รวมทั้งพระอริยสาวกก็เคารพ ธรรมด้วย ดังเช่น นางขุขชุตตรา เมื่อจะแสดงธรรมก็นั่งในที่สูงกว่าคนอื่น อาบน้ำ เพราะความที่เคารพธรรมเพราะพระธรรมเป็นธรรมที่สามารถดับกิเลสได้ จึงควรค่าแก่ การเคารพ ด้วยเหตุนี้ การสวดมนต์เพื่อจุดประสงค์อื่นที่ไม่ถูก ไม่ต้องกล่าวถึงในห้องน้ำ ที่ไหนๆ ก็ไม่ควรเพราะเป็นไปด้วยความไม่รู้เป็นไปเพื่อได้ เพื่อติดข้องอันอาศัยบทสวด มนต์ แต่ถ้าจุดประสงค์ถูกต้องตามที่กล่าวมาจึงควรเป็นผู้เคารพธรรม หาที่ที่เหมาะ อันสมควรแก่การระลึกถึงพระคุณ และระลึกพระธรรมคำสั่งสอนที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงดีกว่าครับ
ขออนุโมทนา
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 247
[วิธีเจริญพุทธานุสติ]
ในอนุสติ ๑๐ มีประการดังกล่าวมานี้ พระโยคาวจรผู้กอปรด้วย ความเลื่อมใสมั่น ใคร่จะเจริญพุทธานุสสติเป็นอันดับแรก พึงเป็นผู้ ไปในที่ลับ (คน) เร้นอยู่ในเสนาสนะอันสมควรแล้ว ระลึกถึงพระคุณ ของพระผู้มีพระภาคเจ้า
อุทิศกุศลให้สรรพสัตว์
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า มนต์ คือ อะไร? เมื่อว่าตามศัพท์ภาษาบาลีแล้วมนต์ (ภาษาบาลี คือ มนฺต) หมายถึง ปัญญา บางครั้งก็มีคำว่า พุทธมนต์ (พระปัญญาของพระพุทธเจ้า) ด้วย จะเห็นได้ว่าพระธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงตรัสรู้และทรงแสดงนั้น เป็นพระปัญญาตรัสรู้ของพระองค์ ที่เกิดจากการสะสมบำเพ็ญพระบารมีมาเป็นเวลาที่ยาวนาน ซึ่งจะต้องมีความละเอียดรอบคอบในการศึกษา เพื่อความเข้าใจอย่างถูกต้อง ตรงตามความเป็นจริง โดยไม่ใช่เพียงสวด หรือ ท่อง เท่านั้น จะต้องเป็นผู้มีความใจด้วย บทสวดมนต์ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นมงคลสูตร กรณียเมตตสูตร รัตนสูตร เป็นต้น ล้วนเป็นพระธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดง ถ้านำมาสวดหรือท่องเพื่อได้ เพื่อต้องการสิ่งหนึ่งสิ่งใด หวังลาภสักการะ ก็เป็นการผิดตั้งแต่ต้น เป็นอกุศล ตั้งแต่ต้นแล้ว ไม่ได้เป็นไปเพื่อความเจริญขึ้นของกุศลธรรม ไม่เป็นไปเพื่อการขัดเกลากิเลสในชีวิตประจำวัน ถึงแม้ว่าจะไม่ได้สวด แต่ศึกษาแล้วน้อมที่จะประพฤติปฏิบัติตาม ย่อมเป็นประโยชน์กว่าอย่างแท้จริง และที่ควรพิจารณาอีกประการหนึ่ง คือ ในสมัยปัจจุบันนี้ มีบทสวดต่างๆ หลายบท ที่มีการแต่งขึ้นในภายหลัง ซึ่งไม่ใช่พระธรรมคำสอนที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดง ก็ไม่ใช่ มนต์ ถึงแม้ว่าจะมีการนำคำว่า มนต์ มาใช้ ก็ตาม (ถ้าจะมองในมุมกลับ ไม่ต้องสวดมนต์ในห้องน้ำ แต่เปิดวิทยุ/เปิดซีดี/เอ็มพีสามที่เป็นคำบรรยายธรรม ในขณะเข้าห้องน้ำ ได้ฟัง เกิดเข้าใจถูก ก็ย่อมจะเป็นประโยชน์ เพราะเวลาของแต่ละคนมีจำกัด มีไม่มาก ถ้าฟังได้เมื่อไหร่ ความเข้าใจ เกิด ก็จะเป็นประโยชน์เมื่อนั้น ไม่ว่าจะอยู่ ณ ที่ใด ก็ตาม
...ขอเชิญคลิกอ่านประเด็นนี้ ได้ที่นี่ครับ ...
พระธรรม อันพระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสไว้ดีแล้ว จึงควรอย่างยิ่งที่พุทธศาสนิกชนจะได้ศึกษา เพื่อความเข้าใจถูก เห็นถูกเป็นปัญญาของตนเอง ต่อไป ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
ในพระวินัยปิฏก ท่านแสดงไว้ว่า ภิกษุเข้าห้องน้ำ ไม่ให้ทำกิจอื่น เช่น สาธยายมนต์ และสวดมนต์ในห้องน้ำ ไม่เหมาะ ไม่สมควร ในสมัยที่พระโพธิสัตว์ ยังเป็นเด็ก เล่นฝุ่นอยู่ มีคนมาขอให้แสดงธรรม ท่านก็ขอตัวไปชำระร่างกายให้สะอาด นุ่งผ้าใหม่ แล้วก็หาที่่สมควรแสดงธรรมค่ะ
ถ้าเราจะสวดมนต์ ก็ไปอยู่ในที่ๆ สมควรกล่าวคำสวด จะเป็นการกระทำที่เหมาะสมกว่าการเลือกสถานที่ให้เหมาะสมในการสวดมนต์ ย่อมแสดงถึงความเป็นผู้ที่มีความเคารพยำเกรงต่อพระรัตนตรัยด้วย สำหรับห้องน้ำ เป็นที่ลับสำหรับทำกิจที่ไม่น่าดูของมนุษย์ ไม่เหมาะแก่การแสดงความนอบน้อมต่อพระรัตนตรัยด้วยการสวดมนต์ครับ
