ไม่ต้องตั้งชื่ออะไรเลย

ข้อความบางตอนจากการบรรยายธรรมโดยท่านอาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์

ท่านอาจารย์ ธรรมต้องเป็นธรรม จะเป็นใครไปไม่ได้ แม้แต่เพียงการฟังอย่างนี้ก็จะต้องพิจารณาว่า ในขณะนี้ที่เคยยึดถือว่าเป็นเราทั้งหมดนี้ คือ ธรรมแต่ละอย่าง เช่นได้ยิน ขณะที่ได้ยิน เป็นธรรมชนิดหนึ่ง เป็นสี่งที่มีจริงๆ

เพราะฉะนั้นเมื่อเป็นธรรมแล้ว จะเป็นชื่อ สุดา หรือชื่อ สุจินต์ หรือจะชื่ออะไรก็ไม่ได้ เพราะว่าได้ยินเป็น สภาพที่เกิดขึ้นได้ยินเสียงแล้วก็ดับไป นี่คือความหมายของธรรม

เพราะฉะนั้นที่ว่าการเจริญวิปัสสนา คือการอบรมเจริญปัญญา เพื่อจะรู้ธรรมที่มีจริงๆ พระโสดาบันบุคคล ซึ่งถ้าพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่ทรงตรัสรู้ไม่มีใครสามารถที่จะรู้ว่า ทุกขณะในชีวิตเป็นอนัตตา คือไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตัวตนของเราไม่ใช่ตัวเราอย่างไร แต่เมื่อทรงแสดงแล้ว เรายังจะตัองฟัง แล้วก็เทียบเคียง แล้วก็พิจารณา แม้ในขั้นการฟังว่าเป็นจริงอย่างนั้นหรือเปล่า ไม่มีการข้ามขั้นเลยนะคะ

ธรรมนี้ต้องฟังโดยละเอียดก่อนที่ปัญญา ที่เป็นวิปัสสนาญาณ ที่จะถึงการเป็นโสตาปัตติมัคคจิต หรือ โสตาปัตตผผลจิต จะต้องมีปัญญาขั้นฟัง เรื่องของสี่งที่กำลังมีจริงๆ ให้เข้าใจก่อนเป็นขั้นต้น แล้วภายหลังสติปัฏฐานจึงจะระลึกตรงลักษณะของสภาพธรรมนั้น เป็นผู้ที่มีปกติ ระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่มีจริงๆ ที่กำลังเกิดขึ้นปรากฏ เพื่อที่จะได้ประจักษ์ความไม่เที่ยง คือการดับไปของสภาพธรรมนั้น เป็นวิปัสสนาญาณอย่างชัดเจน ที่ไม่เคยเข้าใจมาก่อน ไม่เคยประจักษ์แจ้งมาก่อน ตามลำดับขั้น ก่อนที่จะถึงโสตาปัตติมัคคจิต และ โสตาปัตติผลจิต เพราะฉะนั้นผู้ที่อบรมเจริญปัญญานั้นเอง เป็นผู้ที่รู้ตัวโดยที่คนอื่นไม่ต้องบอก เช่น ขณะนี้ฟังเรื่องของเห็น ของได้ยิน ว่าเป็นธรรม แต่ละท่านมีความเข้าใจในขั้นนี้มากน้อยแค่ไหนคนอื่นไม่สามารถจะรู้ได้เลย

แต่คนที่กำลังฟังและกำลังพิจารณา

ว่าเป็นธรรมจริงๆ

เอาเราออก

เอาสัตว์ออก

เอานกออก

เอาแมวออก

เอาสุนัขออก

ล้วนแต่มีสภาพธรรมที่เห็นเหมือนกัน ได้ยินเหมือนกันทั้งสี้น

เพราะฉะนั้น การเห็นก็เป็นของจริงอย่างหนึ่ง การได้ยินก็เป็นของจริงอย่างหนึ่ง ไม่ต้องตั้งชื่ออะไรเลย เป็นธรรมซึ่งสาธารณะทั่วไปกับทุกคน นี่จึงจะเอาการยึดถือความเป็นตัวตน ออกจากชีวิตประจำวันทุกๆ ขณะได้