ประวัติความเป็นมาของมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส

พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ

ธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิ

สงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ

••• ... ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย ... •••

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)
ขอนำเสนอประวัติและความเป็นมาของมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนาตั้งแต่เริ่มต้นจนกระทั่งถึงปัจจุบันนี้ ดังนี้

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา

ประวัติความเป็นมา

พ.ศ. ๒๕๐๙ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ได้รับเชิญจากภิกษุเขมานันทะ (khemananda) ชาวอเมริกัน ซึ่งพำนักอยู่ที่วัดเพลงวิปัสสนา ให้ร่วมกันสอนพระอภิธัมมัตถสังคหะเป็นภาษาอังกฤษ แก่ชาวต่างประเทศ ที่วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ ในตอนบ่ายสัปดาห์ละหนึ่งวัน จนจบปริจเฉทที่ ๑ ชาวต่างประเทศที่ได้ศึกษาธรรมกับท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในครั้งนั้น มี คุณ นีน่า วัน กอร์ คอม (Nina Van Gorkom) ภริยา Mr. Lodeweij Van Gorkom อัคราชทูต (Minister) เนเธอร์แลนด์ประจำประเทศไทยในสมัยนั้นรวมอยู่ด้วยผู้หนึ่ง

และคุณนีน่าได้ศึกษาพระอภิธรรม และ การเจริญสติปัฏฐานโดยเฉพาะเป็นการส่วนตัว จากท่านอาจารย์ที่บ้านของท่านอาจารย์สัปดาห์ละ ๒ - ๓ วัน จนกระทั่งปี พ.ศ. ๒๕๑๐ ท่านอาจารย์ได้รับเชิญจากพระภิกษุกิตติวุฑโฒ (สมณศักดิ์ในสมัยต่อมา คือ พระเทพกิตติปัญญาคุณ)

(ภาพจากแฟ้มภาพเก่าของมูลนิธิฯ)

ให้บรรยายแนวทางเจริญวิปัสสนาที่ตำหนักสมเด็จวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ เวลา๑๔.๐๐ - ๑๖.๐๐ น. เป็นต้นมาจนถึง พ.ศ. ๒๕๑๙ คุณนีน่าได้รับส่งท่านอาจารย์ไปวัดมหาธาตุฯ และได้ฟังคำบรรยายแนวทางเจริญวิปัสสนาตลอดเวลาที่อยู่เมืองไทย, มูลนิธิอภิธรรมมหาธาตุวิทยาลัย ได้นำเทปคำบรรยายแนวทางเจริญวิปัสสนาออกอากาศทางสถานีวิทยุยานเกราะ ๗๙๒ ตั้งแต่ท่านอาจารย์เริ่มบรรยาย จนถึง พ.ศ. ๒๕๑๙ ภาคเช้า เวลา ๐๖.๐๐ - ๐๖.๓๐ น. ภาคค่ำ เวลา ๒๑.๐๐ - ๒๑.๓๐ น. วันจันทร์ ถึง วันศุกร์ ระหว่างที่คุณนีน่าพำนักอยู่ในประเทศไทยนั้น ได้ทำประโยชน์แก่พระพุทธศาสนา โดยเขียนบทความภาษาอังกฤษออกอากาศทางสถานีวิทยุ ๗๙๒ ในรายการของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ด้วย ซึ่งภายหลังได้รวบรวมเป็นหนังสือ Budhism in Daily Life (พระพุทธศาสนาในชีวิตประจำวัน) นอกจากบทความที่ออกอากาศแล้ว คุณนีน่าได้เขียน Abhidhamma in Daily Life (พระอภิธรรมในชีวิตประจำวัน) อีกเล่มหนึ่งด้วย

เมื่อท่านอัคราชทูตสามีของคุณนีน่าครบวาระที่อยู่ในประเทศไทยแล้ว คุณนีน่าก็ได้ติดตาม Mr. Lodeweij Van Gorkom สามีที่ต่อมามีตำแหน่งเป็นเอกอัคราชฑูต (Ambassador) ประเทศเนเธอร์แลนด์ประจำตามประเทศต่างๆ ซึ่งคุณนีน่าได้เขียนหนังสือธรรมภาษาอังกฤษหลายเล่ม โดยมีคุณ Alan Weller สหายธรรมชาวอังกฤษที่ลอนดอน ได้จัดตั้งสำนักพิมพ์ Zolag (เดิมเป็น Triple Gem Press) พิมพ์หนังสือธรรมที่คุณนีน่าเขียน และแปลจากหนังสือธรรมบางเล่มที่ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ รวบรวมจากคำบรรยายพิมพ์เป็นเล่ม จำหน่ายทั้งในประเทศอังกฤษ สหรัฐอเมริกา ฯลฯ และมีผู้แปลหนังสือของคุณนีน่าเป็นภาษาต่างๆ ด้วย ทำให้พระธรรมแพร่หลายกว้างขวางไปสู่ประเทศต่างๆ

ระหว่างที่ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ บรรยายแนวทางเจริญวิปัสสนาที่ตำหนักสมเด็จวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์นั้น ใน พ.ศ. ๒๕๑๓ ท่านอาจารย์ได้ขอความอนุเคราะห์จากพระเถระผู้เป็นอาจารย์สอนที่มหามกุฏราชวิทยาลัย ให้กรุณาแปลอรรถกถา (ก่อนที่อรรถกถาพระไตรปิฎกจะได้จัดพิมพ์เป็นเล่มขึ้นในภายหลัง) เพื่อประกอบการบรรยายพระธรรมให้ละเอียดแจ่มแจ้งยิ่งขึ้น โดยใช้เวลาแปลอรรถกถา ทุกวันพุธ เวลา ๑๓.๐๐ - ๑๗.๐๐ น. สัปดาห์ละหนึ่งวัน ที่ห้องสมุดสภาการศึกษามหามกุฏราชวิทยาลัย

เมื่อมีชาวต่างประเทศที่พำนักอยู่ในประเทศไทย และชาวต่างประเทศที่เดินทางมาประเทศไทย สนใจศึกษาพระพุทธศาสนากับท่านอาจารย์ จึงเกิดกลุ่มสนทนาธรรม (Dhamma Study Group) ที่ห้องสมุดสภาการศึกษามหามกุฏราชวิทยาลัย ในวันและเวลาที่ท่านอาจารย์ไปจดคำแปลอรรถกถาทุกวันพุธ เวลา ๑๓.๐๐ - ๑๗.๐๐ น. ท่านอาจารย์จึงได้มอบหมายให้สหายธรรมของท่าน คือ คุณกุลิน คงสวัสดิ์ ซึ่งร่วมจดคำแปลอรรถกถามาด้วยกันนั้น ดำเนินการร่วมกับท่านอาจารย์ประณีต ก้องสมุทร ต่อไป ส่วนท่านอาจารย์ก็แยกไปสนทนาธรรมกับชาวต่างประเทศในห้องสมุดนั้นเอง

(ภาพคุณกุลิน คงสวัสดิ์)

ต่อมา Dhamma Study Group ก็ได้ย้ายไปสนทนาธรรมในวันพุธ ที่ห้องชั้นบนตึก สว. ซึ่งเป็นอาคารสร้างใหม่ ใกล้ตึกสภาการศึกษามหามกุฏราชวิทยาลัย ภายหลังต่อมา หม่อมดุษฎี บริพัตร ได้ทราบว่า Dhamma Study Group สนใจศึกษาธรรมและมีศรัทธาในการร่วมกันเผยแพร่พระพุทธศาสนา จึงได้อาราธนาพระภิกษุชาวต่างประเทศที่มาร่วมสนทนาธรรม ไปฉันภัตตาหารที่โรงเรียนสมประสงค์ และเชิญ Dhamma Study Group รับประทานอาหารและสนทนาธรรมทุกวันพุธ เช่นที่เคยกระทำมาที่ตึก สว. คือ ตั้งแต่เวลา ๑๓.๐๐ - ๑๗.๐๐ น. ชาวต่างประเทศที่ร่วมกันเป็น Dhamma Study Group ได้เผยแพร่พระธรรมโดยอัดเทปสนทนาธรรมให้แก่สหายธรรมที่อยู่ในต่างประเทศ และพิมพ์หนังสือที่ยังมีอยู่ในปัจจุบัน คือ Answering Dhamma Questions by Sujin Boriharnwanaket ซึ่งคุณดวงเดือน บารมีธรรม เป็นผู้แปลจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ พิมพ์ที่ Adelaide South Australia 1977 และ An Introduction to the Abhidhamma Two Essays คือ Abhidhamma Notes by Jill Jordan and Richard Giles, และ Abhidhamma and Practice by Nina Van Gorkom พิมพ์โดย Dhamma Study Group Bangkok New year 1987

หลังจากที่ท่านอาจารย์ ได้บรรยายแนวทางเจริญวิปัสสนาที่ตำหนักสมเด็จวัดมหาธาตุฯ ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๑๐ ถึง พ.ศ. ๒๕๑๙ แล้ว ต่อมาท่านอาจารย์ก็ได้บรรยายแนวทางเจริญวิปัสสนาที่ห้องประชุมตึกสภาการศึกษามหามกุฏราชวิทยาลัย ในวันอาทิตย์ เวลา ๑๔.๐๐ - ๑๖.๐๐ เริ่มตั้งแต่วันที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๑๙ ด้วยความเมตตาส่งเสริมการศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา จากท่านพระญาณวโรดม (ตำแหน่งในขณะนั้น คือ อุปนายกสภาการศึกษามหาวิทยาลัย มหามกุฏราชวิทยาลัย) มาโดยตลอด จนถึง พ.ศ. ๒๕๔๓ ซึ่งเมื่ออาคารมูลนิธิฯ สร้างเสร็จแล้ว จึงจะย้ายการดำเนินงานและกิจกรรมต่างๆ ไปอยู่ที่อาคารของมูลนิธิฯ และนอกจากการบรรยายแนวทางเจริญวิปัสสนาที่ห้องประชุมตึกสภาการศึกษามหามกุฏราชวิทยาลัยแล้ว ก็ยังมีการสนทนาธรรมของกลุ่มผู้ศึกษาธรรมที่โบสถ์รังสี ในบริเวณวัดบวรนิเวศวิหาร ทุกวันเสาร์ เวลา ๑๔.๐๐ - ๑๗.๐๐ น.

ขอเชิญคลิกชมวีดีโอตัวอย่างการบรรยายธรรมของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

ที่ตึกสภาการศึกษา มหามกุฏราชวิทยาลัย ที่นี่ ...

ก่อนที่ท่านอาจารย์จะเริ่มบรรยายแนวทางเจริญวิปัสสนา ที่ห้องประชุมสภาการศึกษามหามกุฏราชวิทยาลัยนั้น ผู้ที่เห็นประโยชน์ในการศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา มีศรัทธาร่วมกันหาสถานีวิทยุเพื่อออกอากาศรายการแนวทางเจริญวิปัสสนาในช่วงเวลา ๐๖.๐๐ และ ๒๑.๐๐ น. และได้พยายามติดต่อขอเช่าสถานีวิทยุตามเวลาที่กำหนดไว้ ซึ่งในเวลาไม่นาน คือ ใน พ.ศ. ๒๕๑๙ นั่นเอง คุณสุดสงวน ทองปุสสะ ก็ติดต่อขอเช่าสถานีวิทยุ สทร. ๒ บางนา จากคุณสมนึก และคุณสมศักดิ์ รัตนสัญญา ได้เวลา ๐๖.๐๐ - ๐๖.๓๐ น. และในวันเดียวกันนั้น คุณดวงเดือน บารมีธรรม ก็ติดต่อเช่าเวลาของสถานีวิทยุ สทร. ๒ บางนา แห่งเดียวกันนั้น ได้เวลา ๒๑.๐๐ - ๒๑.๓๐ น. ท่านอาจารย์และผู้มีศรัทธาอีก ๔ ท่าน คือ คุณสุดสงวน ทองปุสสะ, คุณเกศินี ฉายะพงศ์, พ.อ. ธงชัย แสงรัตน์ และคุณดวงเดือน บารมีธรรม ได้ร่วมกันออกค่าใช้จ่ายในการขอเช่าสถานีวิทยุในนามคณะศึกษาธรรม ซึ่งต่อมาภายหลังก็มีผู้มีศรัทธาร่วมกันบริจาคสมทบค่าใช้จ่ายช่วยเหลือตลอดมา และด้วยความศรัทธาและความร่วมมือร่วมใจในการเผยแพร่พระพุทธศาสนาของคุณสมนึก และคุณสมศักดิ์ รัตนสัญญา คณะศึกษาธรรมซึ่งภายหลังเปลี่ยนเป็นมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา จึงได้ออกอากาศที่สถานีวิทยุ สทร. ๒ บางนา ตลอดมา ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๑๙ จนถึงปัจจุบันนี้ (ปัจจุบันนี้รายการแนวทางเจริญปัสสนาที่ออกอากาศทางสถานีวิทยุ สทร. ๒ บางนา มี ๒ ช่วงเวลา คือ เวลา ๐๖.๐๐ - ๐๗.๐๐ น. เป็นประจำทุกวัน และเวลา ๒๑.๐๐ - ๒๑.๓๐ น. วันจันทร์ ถึง วันศุกร์)

เมื่อถึงกาลเวลาที่ผู้ดำเนินงานของ Dhamma Study Group จะได้แยกย้ายกันกลับประเทศของตน ได้มอบเงินในบัญชีเงินฝากธนาคาร ซึ่งมีชื่อร่วมกันกับคุณดวงเดือน บารมีธรรม ให้แก่คณะศึกษาธรรม เพื่อเป็นค่าพิมพ์หนังสือต่อไป

ต่อมา พ.ศ. ๒๕๒๗ คณะศึกษาธรรมเห็นว่า เพื่อความมั่นคงในการเผยแพร่พระธรรมต่อไป สมควรที่จะจัดตั้งคณะศึกษาธรรมเป็นมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา จึงได้มอบให้ พ.อ. ธงชัย แสงรัตน์ เป็นผู้ดำเนินการ และได้รับอนุมัติเป็นมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (Dhamma Study and Propagation Foundation) เมื่อวันที่ ๑ สิงหาคม ๒๕๒๗ โดยมีสำนักงานที่บ้านท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ เลขที่ ๘๓ ซอยพัฒนเวศม์ (ปรีดีพนมยงค์ ๒๖) สุขุมวิท ๗๑ และต่อมาได้ขอแก้ไขชื่อภาษาอังกฤษของมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา จาก Dhamma Study and Propagation Foundation เป็น Dhamma Study and Support Foundation ซึ่งอนุมัติเมื่อวันที่ ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๔๒

ปัจจุบันมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา ตั้งอยู่ที่

๑๗๔/๑ ซอยเจริญนคร ๗๘ แขวงดาวคะนอง เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร ๑๐๖๐๐

โทรศัพท์ ๐๒ ๔๖๘๐๒๓๙

ซึ่งที่ดินแห่งนี้คุณดวงเดือน บารมีธรรม ได้บริจาคในนามของคุณแม่ คือ คุณปาหนัน บารมีธรรมด้วย เพื่อสร้างเป็นอาคารมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา เป็นพุทธบูชา อาคารสร้างแล้วเสร็จและเปิดทำการในวันวิสาขบูชา ๒๕๔๓

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา มีตราสัญลักษณ์เป็นรูปดอกบัวอยู่ใต้พระธรรมจักร ซึ่งได้รับความเมตตาออกแบบให้โดยคุณสุวรรณ ขันบุญ (ผู้ชำนาญการออกแบบโรงพิมพ์ธนบัตรแห่งประเทศไทย)

วัตถุประสงค์โดยย่อของมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา คือ ศึกษาและปฏิบัติธรรม เผยแพร่พระธรรมตามแนวพระไตรปิฎก และจัดพิมพ์เอกสารประกอบการศึกษาพระไตรปิฎก เผยแพร่เป็นสาธารณกุศล

ปัจจุบันมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา
มีคณะกรรมการบริหาร รวม ๑๐ ท่าน ดังนี้

นางสาวสุจินต์ บริหารวนเขตต์ ประธานกรรมการ

นางสาวดวงเดือน บารมีธรรม รองประธานกรรมการ

หม่อมบงกชปริยา ยุคล กรรมการ

นายจรัญ ภักดีธนากุล กรรมการ

นายอรรณพ หอมจันทร์ กรรมการ

นายสุขิน เดอร์ ปาล ซิงห์ นฤหล้า กรรมการ

นางสาวตรัสวิน จิตติเดชารักษ์ กรรมการ

นางสาววิรงรอง เลิศพงษ์พิรุฬห์ กรรมการ

นางสาวศิรยา พุทธิวนิช กรรมการและเหรัญญิก

พลตรี ดร. วีระ พลวัฒน์ กรรมการและเลขานุการ

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา ได้จัดให้มีการสนทนาธรรมทุกวันเสาร์และวันอาทิตย์ ตั้งแต่เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๖.๐๐ น. ตามกำหนดวันและเวลา ดังนี้ คือ :-

วันเสาร์

เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๒.๐๐ น. สนทนาพระสูตร

เวลา ๑๓.๐๐ - ๑๖.๐๐ น. สนทนาปรมัตถธรรม

เวลา ๑๔.๐๐ - ๑๖.๐๐ น. สนทนาธรรมภาษาอังกฤษกับชาวต่างประเทศโดยท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

อนึ่ง เวลา ๑๖.๐๐ - ๑๗.๐๐ น.

มีการประชุมวิชาการ เพื่อศึกษาและค้นคว้าพระธรรมจากพระไตรปิฎก ให้ละเอียดรอบคอบลึกซึ้งถูกต้องยิ่งขึ้น

วันอาทิตย์

เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๐.๑๕ น. สนทนาพระวินัย

เวลา ๑๐.๓๐ - ๑๒.๐๐ น. สนทนาพื้นฐานพระอภิธรรม

เวลา ๑๓.๐๐ - ๑๔.๐๐ น. สนทนาพื้นฐานปัจจัยสภาพธรรม

เวลา ๑๔.๐๐ - ๑๖.๐๐ น. สนทนาเรื่องปฏิบัติธรรม

นอกจากวันเสาร์และวันอาทิตย์แล้ว วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ๓ วัน คือ วันมาฆบูชา, วันวิสาขบูชา และ วันอาสาฬหบูชา มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา ได้จัดให้มีการสนทนาธรรมเพิ่มอีกด้วย โดยแบ่งเป็น ๒ ช่วงเวลา คือ

เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๒.๐๐ น. สนทนา “พระธรรมวินัย” และ

เวลา ๑๔.๐๐ - ๑๖.๐๐ น. สนทนา “เรื่องปฏิบัติธรรม”

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา ออกอากาศรายการ “แนวทางเจริญวิปัสสนา" บรรยายโดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ทางสถานีวิทยุทั้งกรุงเทพมหานคร และ ต่างจังหวัด รวมทั้งสิ้น ๓๙ สถานี

ขอเชิญคลิกดูรายการสถานีและเวลาออกอากาศได้ที่นี่ ...

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา มีรายการโทรทัศน์ “บ้านธัมมะ” ซึ่งแพร่ภาพการสนทนาธรรมของอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ และ คณะวิทยากร ทางสถานีโทรทัศน์แห่งประเทศไทย กรมประชาสัมพันธ์ ช่อง ๑๑ ทุกวันพุธ ตั้งแต่เวลา ๐๔.๐๕ - ๐๕.๐๐ น. และ รายการดังกล่าว ได้นำไปแพร่ภาพออกอากาศ ทางสถานีโทรทัศน์ ทรูวิชั่นส์ ช่อง TNN2 ทุกวันเสาร์ เวลา ๐๗.๐๐ - ๐๘.๐๐ น., ทุกวันอังคาร เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๐.๐๐ น. และทุกวันพุธ เวลา ๑๖.๐๐ - ๑๗.๐๐ น. โดยมีคุณธนากร นรวชิรโยธิน เป็นพิธีกรดำเนินรายการ

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา มีเว็บไซต์ชื่อ www.dhammahome.com เป็นเว็บไซต์ที่เปิดโอกาสให้ผู้ศึกษาธรรมะได้เข้าชมภาพกิจกรรมต่างๆ ของมูลนิธิฯ ฟังธรรมะ อ่านธรรมะ สอบถามปัญหาธรรมะ เป็นต้น และมีระบบค้นคำเพื่อเข้าถึงข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว สะดวกต่อการศึกษาค้นคว้าหัวข้อธรรมต่างๆ เป็นอย่างยิ่ง

นอกจากนั้นยังมีสื่อสิ่งพิมพ์ (หนังสือธรรม) , เทป, CD, MP3, VCD และ DVD จากการบรรยายธรรมของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ซึ่งสื่อทั้งหมดมีไว้ให้บริการที่มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา มีชมรมชื่อว่า "ชมรมบ้านธัมมะ มศพ." เพื่อทำกิจกรรมที่เป็นความดีและศึกษาพระธรรมร่วมกัน

อนึ่ง มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา มีกิจกรรมที่ได้กระทำแก่สมาคมมหาโพธิ ที่ประเทศอินเดีย ดังนี้

๑. สร้างแผ่นหินจารึกธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ที่สารนาถ แขวงเมืองพาราณสี

๒. สร้างผอบเจดีย์ที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ๑ ผอบเจดีย์ที่ประดิษฐานพระธาตุของท่านพระสารีบุตร ๑ และผอบเจดีย์ที่ประดิษฐานพระมหาโมคคัลลานะ เพื่อให้ชาวพุทธได้สักการะบูชาในวาระมงคลสมัย ซึ่งได้มอบให้มหาโพธิสมาคม พุทธคยา เมื่อวันที่ ๓๐ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๑ เวลา ๑๖.๐๐ น.

ณ มหาโพธิสมาคม พุทธคยา ๓๐ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๑ เวลา ๑๖.๐๐ น.

คุณกุลวิไล สุทธิลักษณวนิช อัญเชิญพระธาตุของท่านพระสารีบุตร ในที่ประดิษฐานเดิม ออกจากตู้นิรภัย และคุณธิดารัตน์ หอมจันทร์ เป็นผู้อัญเชิญพระธาตุของท่านพระมหาโมคคัลลานะ ในที่ประดิษฐานเดิม ออกจากตู้นิรภัย

สำหรับการอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุ และ พระธาตุของพระสารีบุตรและพระมหาโมคคัลลานะ ไว้ในที่ประดิษฐานใหม่ นั้น ท่านพระเรวัตตเถระ เป็นผู้อัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุ, ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ เป็นผู้อัญเชิญพระธาตุของท่านพระสารีบุตร, ท่านพระสีวลีเถระ เป็นผู้อัญเชิญพระธาตุของท่านพระมหาโมคคัลลานะ, คุณดวงเดือน บารมีธรรม เป็นผู้ถวายช้อนสำหรับอัญเชิญพระธาตุ ส่วนการถอด และ ประกอบที่ประดิษฐานใหม่ พล.ต.ดร. วีระ พลวัฒน์ และ อาจารย์พีระพล คล้ายณรงค์ เป็นผู้ดำเนินการ

คุณดวงเดือน บารมีธรรม เป็นผู้อัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุ กลับไปเก็บไว้ที่ตู้นิรภัย, พล.อ. สพรั่ง กัลยาณมิตรเป็นผู้อัญเชิญพระธาตุของพระสารีบุตร กลับไปเก็บไว้ที่ตู้นิรภัย และ พล.ต.วีระ พลวัฒน์ เป็นผู้อัญเชิญพระธาตุของพระมหาโมคคัลลานะ กลับไปเก็บไว้ที่ตู้นิรภัย และคุณประภัสสร เหตระกูล เป็นผู้ถือช้อน

๓. ซ่อมแซมบูรณะอาคารห้องสมุดธรรมปาละ ที่สารนาถ

๔. สร้างเจดีย์ที่ครอบที่ประดิษฐาน พระบรมสารีริกธาตุ ที่มูลคันธกุฎี สารนาถ เจดีย์ที่ครอบดังกล่าวนี้ จะครอบเป็นชั้นที่ ๓ โดยครอบที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุของพระเจ้าอโศกมหาราช และครอบเจดีย์ที่ครอบเดิม ซึ่งเป็นของท่านอนาคาริกธรรมปาละ

ด้วยความร่วมแรงร่วมใจเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันของผู้ศึกษาพระธรรมที่มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา โดยมีท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ เป็นประธาน

... ขอความเจริญมั่นคงในกุศลธรรม จงมีแด่ทุกๆ ท่าน ...